Bầu cử địa phương Syria khởi đầu cho hòa bình

Cuộc bầu cử diễn ra cho thấy người dân tin tưởng rất lớn vào cuộc bầu cử và vai trò điều hành của chính quyền địa phương, nhất là nhu cầu tái thiết.

Lần đầu tiên trong vòng 7 năm qua, đất nước Trung Đông Syria có một cuộc bầu cử địa phương. Cuộc bầu cử hội đồng địa phương ngày 16/8 tại Syria diễn ra trong bối cảnh quân đội chính phủ nước này chuẩn bị tiến hành chiến dịch quân sự tại tỉnh Idlib, hoàn thành việc giải phóng đất nước khỏi lực lượng khủng bố và nổi dậy. Nhiều người gọi đây là động thái mở đầu cho quá trình tái thiết của đất nước bị tàn phá vì chiến tranh này.

Cuộc bầu cử hội đồng địa phương diễn ra trong bối cảnh Syria gần đi tới chiến thắng cuối cùng khi giải phóng được 95% lãnh thổ, khi còn nút thắt Idlib; Syria vừa trải qua gần 8 năm chiến tranh và hầu hết cơ sở hạ tầng bị phá hủy.

Hơn 40.000 ứng cử viên chạy đua vào 18.478 ghế hội đồng cấp tỉnh, thành phố. Bất luận kết quả, cuộc bầu cử hội đồng địa phương được tổ chức có thể coi là thành công bước đầu mà chính quyền Syria đạt được. Ủy ban Giám sát bầu cử Syria cho biết, cuộc bầu cử thành công khi không có bất kỳ khiếu nại cũng như sự cố nào xảy ra. Chính quyền Syria và các cử tri đều khẳng định cuộc bầu cử diễn ra trật tự, khách quan trong bầu không khí dân chủ. Đây thực sự là ngày hội của người dân Syria để để lựa chọn các ứng cử viên có khả năng phục vụ đất nước nhất là trong giai đoạn tiếp theo của việc tái thiết sau những gì đã bị phá hủy bởi chủ nghĩa khủng bố. Việc tái thiết Syria cần có đại diện của chính quyền địa phương có trách nhiệm rất lớn vì vai trò của họ làm nòng cốt ở giai đoạn này.

Dù chỉ là cuộc bầu cử hội đồng địa phương nhưng nó đã có ý nghĩa rất quan trọng đối với Syria và người dân nước này. Theo các nhà quan sát, việc tổ chức bầu cử địa phương của Syria mang nhiều thông điệp trong đó cho thấy hoạt động đời sống chính trị Syria bắt đầu phục hồi, là bằng chứng chiến thắng của nguyên tắc chủ quyền, thống nhất, độc lập của Syria và hệ thống chính trị dân chủ ở Syria, đồng thời cũng mang một thông điệp rằng Syria sẽ không bị phá vỡ và quân đội nước này có khả năng chủ động và với hỗ trợ cho các nước đồng minh có thể thẳng tiến. Việc tổ chức bầu cử khẳng định rằng Syria có khả năng đương đầu và ngăn chặn các âm mưu thù định chống lại họ.

Thời điểm phù hợp để tái thiết

Đến thời điểm hiện tại, việc giải phóng Idlib chỉ là vấn đề thời gian và hạn chế nhất những tổn hại về người là điều mà Syria, Nga cùng đồng mình Iran đang thúc đẩy. Do đó, việc tổ chức bầu cử vào thời điểm này có thể chính quyền Syria còn nhiều khó khăn, ngổn ngang nhưng là cần thiết và phù hợp.

Thực tế thì cuộc bầu cử này dự kiến diễn ra vào đầu năm 2016 nhưng đã bị lùi lại tới hơn 2 năm và đây là cuộc bầu cử đầu tiên ở Syria kể từ năm 2011.

Lý do chính quyền Syria trì hoãn cuộc bầu cử này bởi cuộc chiến tranh khủng bố vẫn ác liệt. Nhưng thời điểm này là phù hợp. Chính người dân Syria đều khẳng định đây là chiến thắng của sự tự do, dân chủ và đánh bại khủng bố. Nó cũng là thông điệp cho cộng đồng quốc tế thấy rõ tình hình chính trị ở Syria bắt đầu được củng cố khi mà lượng cử tri đi bầu cử đông đảo điều mà các cuộc bầu cử trước đó không được chứng kiến. Điều này cho thấy người dân tin tưởng rất lớn vào cuộc bầu cử và vai trò điều hành của chính quyền địa phương, nhất là nhu cầu tái thiết và xây dựng đất nước.

Quá trình tái thiết đã được chính quyền Syria tính tới từ năm 2016 với sự hỗ trợ của các nước đồng mình như Nga, Iran, Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, quá trình tái thiết cần cụ thể hóa và hiện thực hóa các dự án, nhu cầu cấp thiết của người dân nhất là về dịch vụ, hạ tầng, nhà ở, trường học, y tế…

Đó cũng chính là lý do chính quyền Syria quyết định củng cố chính quyền ở cấp cơ sở, cấp có vai trò quan trọng trong quá trình tái thiết đất nước sau gần 8 năm bị tán phá hoang tàn bởi chiến tranh và thiệt hại lên tới hàng trăm tỷ đôla Mỹ.

Lực lượng đối lập cản trở tiến trình chính trị

Đứng sau lực lượng đối lập ở Syria là Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ và đồng minh phương Tây. Với một lực lượng chống lưng như vậy khó có thể đánh bại hoặc loại bỏ lực lượng này ra khỏi đời sống chính trị ở Syria. Cho dù Syria có được giải phóng hoàn toàn thì lực lượng này vẫn tồn tại có thể là công khai hoặc có thể là ẩn danh.

Trong thời gian vừa qua, lực lượng đối lập Syria gần như gặp nhiều thất bại cả trên thực địa và trên bàn đàm phán. Chiến thắng liên tiếp của lực lượng chính phủ Syria ở các mặt trận đồng nghĩa với việc lực lượng đối lập bị thất bại và thu hẹp đất ẩn mình khi bị dồn về Idlib.

Thất bại trên thực địa, lực lượng đối lập chuyển sang bàn đàm phán quốc tế mà không cần điều kiện tiên quyết. Tại bàn đàm phán Asatna, Sochi do Iran, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ bảo trợ, gần như lực lượng đối lập ít giành được lợi thế hơn khi Nga và Iran chắc chắn ủng hộ lực lượng chính phủ.

Do đó, lực lượng đối lập chỉ còn dựa vào vòng đàm phán ở Geneva do LHQ bảo trợ để yêu cầu quá trình chuyển đổi chính trị hoàn chỉnh, cũng như bầu cử theo Hiến pháp nhưng cũng chưa đạt được tiến triển. Đó là lý do vì sao mà nhiều vòng đàm phán diễn ra lực lượng chính phủ và lực lượng đối lập chưa thống nhất được quá trình chuyển đổi chính trị ở Syria.

Mặc dù, Nga nước hậu thuẫn cho Syria và chính quyền Syria luôn khẳng định, vận mệnh Syria hay tương lại chính trị của Syria do chính người dân nước này quyết định. Nhưng thực tế điều này rất khó khi lực lượng đối lập với sự hậu thuẫn của Mỹ và phương Tây tiếp tục gây khó khăn.

Một số chuyên gia chính trị quốc tế  nói rằng “vẫn còn quá sớm để nói về khả năng nối lại các giải pháp chính trị khi giữa Mỹ và các đồng minh phương Tầy còn căng thẳng với Nga, Syria và các đồng minh của nước này cả trong tương lại chính trị của Syria, lẫn vấn đề Idlib”./.