Cuộc thám hiểm sao Hỏa của NASA, ngày 26-11, đã đánh dấu một bước tiến mới khi robot đổ bộ Insight đã tiếp cận thành công bề mặt hành tinh này sau gần bảy tháng, vượt qua 458 triệu km hành trình từ trái đất.
Với sứ mệnh thăm dò cấu trúc bên dưới bề mặt sao Hỏa, Insight sẽ triển khai các địa chấn kế và đầu dò địa nhiệt đồng thời cũng thực hiện các thí nghiệm khoa học để đánh giá cấu trúc bên trong của sao Hỏa.
Sứ mệnh Insight là nghiên cứu sâu hơn bên trong sao Hỏa để cung cấp dữ liệu cấu trúc các hành tinh có bề mặt đá, như sao Thủy, sao Kim hay cả trái đất và mặt trăng.
Insight được phóng lên từ căn cứ không quân Vandenberg ở California vào ngày 5-5-2018 sau hơn hai năm bị trì hoãn do sự cố rò rỉ chân không của thiết bị khoa học. Đánh giá về thành công trong việc Insight đổ bộ thành công, Nhà điều hành NASA, ông Jim Bridenstine, nói: “Đây là lần thứ tám trong lịch sử loài người, chúng tôi thành công trong việc đổ bộ xuống sao Hỏa. Insight sẽ nghiên cứu cấu trúc của sao Hỏa, cho chúng tôi các đánh giá có giá trị trong việc chuẩn bị đưa các phi hành gia quay trở lại mặt trăng hay sao Hỏa sau này. Đây là thành tựu tiêu biểu cho sự hợp tác giữa Mỹ và các đối tác quốc tế khác.
Tín hiệu về quá trình hạ cánh được chuyển về Phòng thí nghiệm của NASA (JPL) ở Pasadena, California thông qua một trong hai vệ tinh nhỏ Mars Cube One (MarCO) dạng vệ tinh hình hộp (CubeSats), vốn cùng được đưa lên vũ trụ cùng tên lửa với Insight để giám sát quá trình hạ cánh xuống bề mặt sao Hỏa. Đây là lần đầu tiên, vệ tinh CubeSats được đưa sâu vào vũ trụ. Sau đó hai vệ tinh MarCO sẽ được đặt vào vị trí để truyền nhận tín hiệu trong quá trình tiếp cận, hạ độ cao và đổ bộ lên sao Hỏa của Insight.
Bức ảnh đầu tiên do Insight chụp từ sao Hỏa.
“Chúng tôi tiếp cận khí quyển của sao Hỏa với vận tốc khoảng 19.800 km/giờ và tiếp cận bề mặt chỉ trong vòng sáu phút rưỡi”, Người quản lý dự án Insight ở JPL, Tom Hoffman, cho biết. Mười sáu phút sau khi tiếp cận bề mặt sao Hỏa, Insight sẽ thực hiện nhiệm vụ đầu tiên là triển khai hai hệ thống pin mặt trời, mỗi hệ thống có mười miếng. Việc này cũng sẽ tốn khoảng 16 phút để hoàn thành và được tàu vũ trụ Odyssey của NASA đang bay trên quỹ đạo sao Hỏa xác nhận. Tín hiệu điều khiển Insight từ JPL được thiết lập sau năm tiếng rưỡi.
Trong tuần đầu tiên, Insight sẽ tiến hành thu thập các dữ liệu khoa học về nền sao Hỏa thông qua các thiết bị chính của Insight. Ít nhất hai ngày sau khi hạ cánh, các kỹ sư sẽ tiến hành triển khai cánh tay của Insight với độ dài khoảng 1,8 m để có thể chụp những bức ảnh phong cảnh sao Hỏa.
Insight sẽ thực hiện nhiệm vụ trong vòng một năm sao Hỏa, tức đến ngày 24 tháng 11 năm 2020.