Năm 2020, thiên tai, thảm họa, xung đột và đặc biệt là đại dịch COVID-19 đã khiến thế giới phải hứng chịu nhiều vết thương. Khi năm cũ đi qua, dư luận hy vọng năm 2021 sẽ là năm của những thay đổi và sự khởi đầu mới để xua đi quãng ngày u ám vừa qua. Theo các nhà phân tích quốc tế, năm 2021 thế giới sẽ đối mặt với cả những thách thức quen thuộc và thách thức mới, cả mặt tích cực, cơ hội và tiêu cực…
Cuộc chiến chống COVID-19 chưa chấm dứt
Đại dịch COVID-19 đã làm đảo lộn thế giới trong năm 2020 và vẫn đang diễn biến phức tạp. Mặc dù vậy, những tiến bộ trong sản xuất vắc-xin và các liệu pháp điều trị được cho là sẽ mang lại hy vọng chấm dứt đại dịch chết chóc này trong năm mới, cho phép cuộc sống dần trở lại bình thường. Trong số đó phải kể đến những loại vắc-xin ngừa COVID-19 đầy triển vọng như vắc-xin của Moderna, Pfizer/Biontech.
Thời gian gần đây, nhiều quốc gia (như Anh, Pháp, Nga…) đã khởi động chiến dịch tiêm phòng vắc-xin ngừa COVID-19 với quy mô lớn. Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực đẩy nhanh tiến trình điều chế và sản xuất vắc-xin, chắc chắn mới chỉ có một phần nhu cầu được đáp ứng, các nước nghèo, chậm phát triển khó có đủ vắc-xin nếu không được hỗ trợ. Hơn nữa, đang có rất nhiều lo ngại về việc xuất hiện các biến chủng mới của vi-rút SARS-CoV-2 tại nhiều nước khiến cho cuộc chiến chống đại dịch ngày càng nan giải và phức tạp hơn.
Trong một cuộc họp báo hồi đầu tháng 12-2020, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Adhanom Ghebreyesus nhấn mạnh: Cuộc chiến chống đại dịch COVID-19 sẽ là chặng đường dài và phụ thuộc rất nhiều vào hành động của chính phủ cùng người dân các nước.
Nhiều bất ổn về chính trị
Tại Mỹ, sau cuộc bầu cử tổng thống cực kỳ căng thẳng năm 2020, cuối cùng ông Joe Biden đã đắc cử và nhậm chức vào ngày 20/1/2021 với ưu tiên hàng đầu là cuộc chiến chống COVID-19 và khôi phục kinh tế. Trong khi đó, khu vực Trung Đông đã bước qua năm 2020 “bừng lửa giận” sau các vụ ám sát chỉ huy cấp cao Qasem Soleimani và nhà khoa học hạt nhân hàng đầu Mohsen Fakhrizadeh của Iran; Thổ Nhĩ Kỳ can dự sâu hơn vào các cuộc xung đột tại Libya và Nagorno-Karabakh; căng thẳng gia tăng giữa Hy Lạp và Ai Cập tại đông Địa Trung Hải. Theo giới phân tích quốc tế, những xu hướng bất ổn này sẽ tiếp tục kéo dài sang năm 2021.
Liên quan đến vấn đề “hậu Brexit”, cuối tháng 12-2020, Anh và Liên minh châu Âu (EU) đã đạt được một thỏa thuận thương mại tự do sau 9 tháng đàm phán đầy cam go, mở ra mối quan hệ kinh tế và an ninh mới giữa hai bên. Tuy nhiên, Chính phủ Anh vẫn phải đối mặt với một cuộc chiến “dài hơi” để chứng minh cuộc chia tay với EU là hoàn toàn xứng đáng.
Nền kinh tế toàn cầu tiềm ẩn nhiều rủi ro
Trong năm 2020, đại dịch COVID-19 đã khiến nền kinh tế toàn cầu rơi vào một cuộc suy thoái nghiêm trọng. Bước sang năm 2021, với những kỳ vọng về tiến bộ trong chiến dịch tiêm chủng đại trà, nền kinh tế toàn cầu được dự đoán sẽ dần thoát khỏi “bóng đen” COVID-19 mặc dù vẫn còn nhiều rủi ro liên quan đến tác dụng phụ không mong muốn của vắc-xin, sự bùng phát trở lại của dịch bệnh và gia tăng các khoản nợ.
Các nhà phân tích quốc tế cho rằng, trước mắt, việc tái áp đặt các biện pháp kiểm soát dịch bệnh ở một số quốc gia sẽ kìm hãm đà phục hồi kinh tế. Về lâu dài, đại dịch COVID-19 sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu, dẫn đến gia tăng các khoản nợ và phá vỡ tiềm năng tăng trưởng. Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) nhận định quá trình khắc phục hậu quả về kinh tế sẽ kéo dài, không đồng đều giữa các quốc gia và thiếu chắc chắn tại nhiều nước.
“Nóng” cuộc đua mạng 5G
Trong năm 2020, nhiều quốc gia đã bắt tay xây dựng và triển khai mạng 5G. Với việc các nước từng bước hoàn thiện xây dựng cơ sở hạ tầng, các ứng dụng 5G sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong năm 2021, đánh dấu sự ra đời của kỷ nguyên mới “Internet of Everything” (kỷ nguyên thời đại số). Nhiều tập đoàn viễn thông trên thế giới đã và đang đẩy mạnh giới thiệu dịch vụ 5G thương mại, tạo ra các kịch bản ứng dụng mới trong nhiều lĩnh vực khác nhau và dần đưa 5G trở thành nền tảng chính cho sự phát triển của kinh tế kỹ thuật số…