Nhật Bản và Australia đẩy mạnh hợp tác an ninh và năng lượng

Tại cuộc gặp thường niên giữa hai nhà lãnh đạo cấp cao Australia và Nhật Bản diễn ra tại thành phố Perth, miền Tây Australia ngày 22-10, Thủ tướng nước chủ nhà Anthony Albanese và người đồng cấp Nhật Bản Kishida Fumio khẳng định hai nước sẽ đẩy mạnh hợp tác an ninh và năng lượng trong thời gian tới.

Đây là lần thứ tư Thủ tướng Albanese và Thủ tướng Kishida gặp nhau kể từ khi Công đảng giành chiến thắng trong cuộc bầu cử liên bang hồi tháng 5 vừa qua ở Australia. Trong khi đó, đây là chuyến thăm Australia đầu tiên của một thủ tướng Nhật Bản kể từ năm 2018, theo tờ The Guardian.

Phát biểu tại cuộc gặp, Thủ tướng Albanese nhấn mạnh mức độ tương tác giữa hai nước phản ánh rất rõ mối quan hệ đối tác chiến lược song phương đặc biệt. Về phần mình, Thủ tướng Kishida đánh giá Australia và Nhật Bản là “cốt lõi của mối quan hệ đối tác của các quốc gia cùng chí hướng ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương”. Nhà lãnh đạo Nhật Bản cho biết Tokyo quyết tâm thúc đẩy hợp tác an ninh với Australia “lên tầm cao mới”.

Thủ tướng Australia Anthony Albanese (bên phải) và người đồng cấp Nhật Bản Kishida Fumio tại cuộc gặp tại Perth ngày 22-10. Ảnh: EPA

Theo tờ The Guardian, trong khuôn khổ cuộc gặp, hai nhà lãnh đạo của Australia và Nhật Bản đã ký tuyên bố chung về an ninh thay cho tuyên bố ký năm 2007. “Là một trong những thành tựu lớn nhất của chuyến thăm này, tôi và ông Anthony đã ký một tuyên bố chung mới về hợp tác an ninh”, ông Kishida thông tin trong cuộc họp báo ngày 22-10. Thủ tướng Nhật Bản cho biết, thỏa thuận mới sẽ là “chiếc la bàn chỉ ra phương hướng hợp tác an ninh và quốc phòng song phương trong 10 năm tới”.

Theo AFP, thỏa thuận an ninh mới cập nhật lại thỏa thuận đã 15 năm tuổi giữa hai bên vốn tập trung nhiều hơn vào các vấn đề chống khủng bố, các chương trình tên lửa và vũ khí hạt nhân của Triều Tiên. Ngoài chia sẻ thông tin tình báo, hai nước cũng tăng cường hợp tác quân sự thông qua các hoạt động huấn luyện chung, tập trận chung và tương tác ở mức độ cao. Một số nhà phân tích cho rằng, thỏa thuận an ninh này sẽ giúp Nhật Bản gia nhập liên minh chia sẻ thông tin tình báo Ngũ Nhãn (Five Eyes) hùng mạnh giữa Australia, Anh, Canada, New Zealand và Mỹ.

Bên cạnh hợp tác về an ninh, Nhật Bản cũng muốn tìm kiếm sự bảo đảm của Canberra trong việc tiếp tục cung cấp cho nước này các loại tài nguyên và năng lượng quan trọng như than, quặng sắt và khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG). Trong khuôn khổ chuyến thăm tới Perth, ông Kishida và ông Albanese cũng ký bản ghi nhớ về việc cùng phát triển các mỏ khoáng sản quan trọng ở Australia để khai thác nguyên liệu phục vụ sản xuất pin điện và các ứng dụng công nghệ cao khác.

Ngoài ra, hai bên cũng thảo luận vấn đề biến đổi khí hậu, đồng thời bày tỏ sự ủng hộ đối với quá trình chuyển đổi của khu vực nhằm hướng tới mục tiêu phát thải ròng carbon ở mức 0, trong đó có việc tăng cường đầu tư cho các công nghệ năng lượng sạch.

Australia và Nhật Bản có quan hệ đối tác sâu sắc và ngày càng có xu hướng xích lại gần nhau. Chuyến thăm Australia của Thủ tướng Nhật Bản được kỳ vọng sẽ thắt chặt hơn nữa mối quan hệ giữa hai nước vào thời điểm Tokyo và Canberra đang phải vật lộn với triển vọng kinh tế và an ninh xấu đi ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Việc hai nhà lãnh đạo có chuyến thăm đến Perth, nơi có nguồn tài nguyên khoáng sản dồi dào nhất Australia, còn mang ý nghĩa biểu tượng cho việc Australia đóng vai trò là nhà cung cấp năng lượng chính cho Nhật Bản, đặc biệt là vào thời điểm giá năng lượng tăng cao và những bất ổn về an ninh năng lượng.

Không những thế, Nhật Bản cũng hy vọng Australia sẽ là nguồn cung cấp năng lượng sạch dưới dạng khí hydro cho quốc gia châu Á này. Trả lời phỏng vấn nhật báo The Australian trước thềm chuyến thăm, Thủ tướng Kishida đã ca ngợi mối quan hệ giữa hai nước và bày tỏ hy vọng hội nghị thượng đỉnh song phương giữa hai nước sẽ “định hướng cho quan hệ an ninh Nhật Bản-Australia trong thập kỷ tới”.