"Địa chấn" khu vực Trung Đông

Theo HNM 12:19, 09/10/2023

Giao tranh giữa lực lượng quân sự Israel và Phong trào Hồi giáo Hamas của Palestine tiếp tục diễn ra ở miền Nam Israel ngày 8-10, một ngày sau khi Hamas tiến hành cuộc tấn công bất ngờ khiến hơn 300 người Israel thiệt mạng, khoảng 1.800 người bị thương, được xem như cơn "địa chấn" ở khu vực Trung Đông.

Khói bốc lên sau khi máy bay chiến đấu của Israel nhắm vào tòa tháp Palestine ở thành phố Gaza.
Khói bốc lên sau khi máy bay chiến đấu của Israel nhắm vào tòa tháp Palestine ở thành phố Gaza.

Nhiều quốc gia đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình trạng bạo lực leo thang ở Dải Gaza giữa người Palestine và Israel, đồng thời kêu gọi tất cả các bên nỗ lực để đạt được một nền hòa bình toàn diện và công bằng cũng như ngăn chặn những bất ổn trong khu vực.

Theo Hãng tin AP, cùng với những loạt rocket, các tay súng Hamas đã từ Gaza tiến vào 22 địa điểm bên trong Israel, bắn vào dân thường và lực lượng an ninh, đồng thời bắt giữ các con tin trên đường đi. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố đất nước ông đang "có chiến tranh". Thế nên, Israel tiến hành các cuộc không kích trả đũa nhằm vào các mục tiêu ở Gaza. Suốt đêm 7-10 và rạng sáng 8-10, quân đội Israel và các lực lượng đặc nhiệm đã tấn công các địa điểm có các tay súng Hamas ẩn náu, giải thoát nhiều con tin và tiêu diệt hàng trăm tay súng Hamas...

Trong một dấu hiệu có thể leo thang hơn nữa, pháo binh Israel đã đáp trả hỏa lực súng cối từ Lebanon và tấn công bằng máy bay không người lái vào một đồn của lực lượng dân quân Hezbollah do Iran hậu thuẫn dọc biên giới phía Bắc của Israel. Hezbollah tuyên bố đã pháo kích một vị trí quân sự của Israel trong khu vực lãnh thổ tranh chấp gần biên giới với Lebanon, ở Cao nguyên Golan bị chiếm đóng. Quân đội Israel (IDF) đã gọi tái ngũ hàng chục nghìn quân nhân từ lực lượng dự bị để chuẩn bị đưa tới khu vực phía Nam quốc gia này. Ngày 8-10, nhà lãnh đạo Benjamin Netanyahu thông báo nước này đã hoàn thành giai đoạn đầu tiên của chiến dịch “Kiếm sắt” nhằm đáp trả cuộc tấn công quy mô lớn từ Dải Gaza.

Trong khi đó, theo Bộ Y tế Palestine, đã có ít nhất 313 người Palestine thiệt mạng, trong đó có 20 trẻ em và gần 2.000 người bị thương. Truyền thông Israel thông báo đã có ít nhất 800 người thiệt mạng, trong đó ít nhất 26 binh sĩ. Khoảng 1.800 người Israel cũng bị thương. Ngày 8-10, Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin xác nhận đã có 2 công dân nước này bị thiệt mạng, 8 người bị thương trong xung đột...

Phát biểu trên truyền hình quốc gia từ Nhà Trắng, Tổng thống Joe Biden nói rằng, Israel có quyền tự vệ và tuyên bố Mỹ sẽ sát cánh cùng Israel. Lãnh đạo Pháp, Đức, Anh, Hà Lan cùng nhiều nước châu Âu đã lên án vụ tấn công và bày tỏ quan ngại về tình hình bạo lực leo thang. Ngày 8-10, Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi tất cả các bên kiềm chế; thúc đẩy thực hiện giải pháp hai nhà nước và thành lập một nhà nước Palestine độc lập.

Trước đó, theo Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova, Nga tái khẳng định quan điểm ủng hộ chấm dứt cuộc xung đột kéo dài 75 năm này thông qua các biện pháp chính trị - ngoại giao và thiết lập một tiến trình đàm phán toàn diện về cơ sở pháp lý quốc tế liên quan đến việc thành lập một nhà nước Palestine độc lập theo đường biên giới năm 1967 với Đông Jerusalem là thủ đô.

Tổng Thư ký Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) Jasem Mohamed Al-Budaiwi kêu gọi các bên ngừng bắn ngay lập tức và bảo vệ những người dân thường vô tội. Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) hối thúc cộng đồng quốc tế tái khởi động nhóm Bộ Tứ (gồm Mỹ, Nga, Liên hợp quốc và Liên minh châu Âu) để khôi phục tiến trình hòa bình giữa Israel và khối Arab.

Thời điểm hiện tại, các nhà đầu tư đang theo dõi chặt chẽ các sự kiện ở Israel như một rủi ro địa chính trị đối với thị trường. Hiện tại, nhiều hãng hàng không lớn như American Airlines (Mỹ), Air France (Pháp), Lufthansa (Đức), Emirates (của Các tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất - UAE), Ryanair (của Ireland) và Aegean Airlines (của Hy Lạp) đã phải hủy các chuyến bay đến Tel Aviv (Israel). Cục Hàng không liên bang Mỹ (FAA) đã kêu gọi các hãng hàng không và phi công của nước này thận trọng khi bay vào không phận Israel...

Các cuộc xung đột trước đây giữa Israel và Hamas đã dẫn đến sự tàn phá trên diện rộng ở Gaza và tình hình giờ đây càng trở nên bất ổn hơn. Các nhà phân tích cho rằng cuộc xung đột giữa Israel và lực lượng Hamas người Palestine có thể được định hình lại hoàn toàn và chuyển sang một giai đoạn mới.