Giúp trẻ trở nên tự tin là chìa khóa hỗ trợ các em phục hồi sau thời kỳ gián đoạn kéo dài với những bất ổn bao vây trong suốt gần 2 năm đại dịch COVID-19 hoành hành.
Trên đây là nhận định của chuyên gia nuôi dạy trẻ tại Mỹ, Anita Cleare khi chia sẻ về một trong những cách quan trọng mà cha mẹ có thể giúp trẻ hình thành và nuôi dưỡng sự tự tin.
Chuyên gia Anita Cleare, tác giả cuốn “The Working Parent’s Survival Guide” (tạm dịch: Cẩm nang làm cha mẹ), xuất bản năm 2021, khẳng định việc sốc lại tinh thần hậu phong tỏa và giãn cách là điều được các cha mẹ đặc biệt quan tâm ngay lúc này. Đây là điều được bà đúc rút sau thời gian dài tiếp nhận những câu hỏi yêu cầu tư vấn từ các bậc phụ huynh.
Nhiều trẻ em ở Mỹ chỉ vừa mới trở lại trường bắt đầu năm học mới sau 18 tháng gián đoạn học tập vì đại dịch, đã quen với việc học trực tuyến hoặc các hình thức giáo dục tại nhà. Nghiên cứu về chuyên ngành giáo dục được công ty dịch vụ tài chính Mỹ Horace Mann công bố hồi tháng 3 chỉ ra hơn 50% trong số các cơ sở giáo dục mà công ty khảo sát lo ngại các học sinh bị hổng kiến thức nghiêm trọng khi trở lại trường. Bên cạnh đó, 57% số cơ sở được hỏi ước tính các học sinh/sinh viên sẽ bị chậm phát triển về cảm xúc xã hội khoảng hơn 3 tháng so với thông thường.
Chuyên gia Cleare cho rằng thời gian qua các bậc cha mẹ mới chỉ “hoàn thành” phần nhiệm vụ hỗ trợ các em học tập tại nhà và cần phải tập trung hơn vào việc hỗ trợ các em về mặt cảm xúc, giúp các em lấy lại trạng thái tự tin để tái hòa nhập. Một trong những cách để thực hiện điều này là tạo cho trẻ “những khoảnh khắc tỏa sáng”, tức là cho trẻ các cơ hội được cảm nhận “sự chiến thắng hoặc đạt được một thành tích nào đó”.
Theo chuyên gia Cleare, “khoảnh khắc tỏa sáng” đó không nhất thiết phải là trẻ có thành tích vượt trội khi làm những việc yêu thích hay trong học tập. Thay vào đó, những khoảnh khắc ấy có thể đến từ những sự việc nhỏ bé như sẵn sàng chấp nhận một thử thách, dù đó chỉ là một thử thách nhỏ trong cuộc sống hằng ngày. Bà Cleare ví dụ với trẻ nhỏ, một “khoảnh khắc tỏa sáng” có thể đến ngay khi trẻ trèo được lên bậc cao nhất của một chiếc thang ở sân chơi hoặc khi học được cách làm một việc nhà.
Theo bà, việc nuôi dưỡng sự tự tin ở trẻ là rất quan trọng vì đây là tiền đề để thúc đẩy một trạng thái sức khỏe tâm thần và cảm xúc tích cực ở các em. Điều này cũng giúp trẻ nhanh chóng hồi phục sau những biến động nhờ luôn có sẵn động lực để tiến về phía trước với tinh thần kiên quyết vượt qua mọi trở ngại.
Chuyên gia Cleare cho rằng sự tự tin được xây dựng dựa trên 3 yếu tố chính, một trong số đó là cảm thấy có năng lực hoặc có thể làm tốt một điều gì đó. Thứ hai là cảm giác mình có ảnh hưởng hoặc có tác động tới những sự vật, sự việc xung quanh, hoặc thậm chí là chính mình, khi đạt được tiến bộ trong một kỹ năng nào đó. Và thứ ba là cảm giác được chấp nhận hoặc được ghi nhận. Một khoảnh khắc tỏa sáng sẽ xuất hiện khi cả ba yếu tố đó hội tụ, giúp trẻ cảm thấy có tài năng và năng lực sau khi đạt được một điều gì đó, cùng với cảm giác có tác động hoặc ảnh hưởng tới những người xung quanh và được mọi người khen ngợi.
