Vào ngày 29-9 tới, Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền tại Nhật Bản (LDP) sẽ tiến hành bỏ phiếu bầu lãnh đạo mới thay thế Thủ tướng Suga Yoshihide, người tuyên bố không tái tranh cử chức Chủ tịch LDP hôm 3-9 vừa qua.
Ngày bỏ phiếu đang tới gần, cuộc đua giành ghế chủ tịch LDP đang diễn ra gay cấn, bởi lẽ ai giành chiến thắng sẽ gần như chắc chắn trở thành Thủ tướng thứ 100 ở đất nước mặt trời mọc.
Cho đến thời điểm hiện tại đã có 3 ứng cử viên tuyên bố tham gia cuộc đua giành vị trí Chủ tịch LDP cầm quyền, gồm: Bộ trưởng Cải cách hành chính Nhật Bản Taro Kono, cựu Ngoại trưởng Fumio Kishida và cựu Bộ trưởng Nội vụ và Thông tin Sanae Takaichi, trong đó ông Kono được xem là ứng cử viên sáng giá nhất.
Ông Kono, 58 tuổi, sinh ra tại tỉnh Kanagawa trong một gia đình có truyền thống hoạt động chính trị. Ông từng tốt nghiệp Đại học Georgetown ở Washington (Mỹ) và làm việc trong lĩnh vực tư nhân trước khi được bầu vào Hạ viện Nhật Bản năm 1996.
Ông Kono là một chính trị gia “quen mặt” với công chúng khi ông từng đảm nhiệm chức Bộ trưởng Ngoại giao và Bộ trưởng Quốc phòng trong Chính phủ của Thủ tướng Abe Shinzo từ năm 2017 đến 2019. Sau khi Thủ tướng Suga kế nhiệm, ông Kono được trao chức Bộ trưởng phụ trách cải cách hành chính. Gần đây ông nổi tiếng với chức danh “Bộ trưởng vaccine” do phụ trách chiến dịch tiêm chủng lớn nhất từ trước đến nay ở xứ phù tang.
Nhưng thành tích trong chiến dịch tiêm chủng không phải yếu tố duy nhất khiến ông Kono nhận được nhiều sự ủng hộ của công chúng. Trong một xã hội và nền chính trị khá truyền thống như Nhật Bản, ông Kono nổi lên là một chính trị gia theo xu hướng hiện đại, cởi mở. Ông là một trong những vị quan chức nổi tiếng nhất trên mạng xã hội của Nhật Bản. Tài khoản Twitter tiếng Nhật của ông Kono có gần 2,4 triệu người theo dõi và đang tăng chóng mặt trong khoảng thời gian này.
Trong bài phát biểu khi tuyên bố ra tranh cử ngày 10-9 vừa qua, ông Kono đã đặt ra hai khẩu hiệu cho chiến dịch vận động tranh cử, gồm: “Đưa nước Nhật tiến về phía trước” và “Thay đổi LDP và thay đổi chính trị. Nỗ lực hết mình để giải quyết cuộc khủng hoảng của nước Nhật”.
Đối thủ trực tiếp của ông Kono là cựu Bộ trưởng Nội vụ và Thông tin Sanae Takaichi, 60 tuổi. Đây là nữ chính trị gia kỳ cựu, từng trúng cử vào Hạ viện 8 lần liên tiếp. Là một người đam mê nhạc heavy metal và tự xưng là fan của Yoshiki-người sáng lập ban nhạc rock huyền thoại X Japan, bà Takaichi từng khao khát trở thành một nhạc sĩ rock.
Tuy nhiên, bà chính thức bước chân vào chính trường Nhật Bản vào năm 1993. Năm 2006, bà Takaichi đảm nhận vị trí Bộ trưởng phụ trách các vấn đề về Okinawa và vùng lãnh thổ phía Bắc sau khi ông Abe lần đầu tiên được bầu làm Thủ tướng. Sau khi ông Abe trở lại vị trí Thủ tướng vào tháng 12-2012, bà Takaichi một lần nữa thu hút sự chú ý khi được bổ nhiệm làm Chủ tịch Hội đồng Nghiên cứu chính sách LDP và Bộ trưởng Nội vụ và Truyền thông.
Với chủ trương kế thừa các chính sách của cựu Thủ tướng Abe, bà Takaichi cho biết chiến lược tranh cử của bà sẽ tập trung vào việc nới lỏng tiền tệ và chi tiêu công trong các tình huống khẩn cấp, đồng thời đầu tư cho quản lý khủng hoảng, trong đó có năng lực quốc phòng và ứng phó với thảm họa. Nếu được bầu là Chủ tịch LDP, bà Takaichi sẽ trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên ở đất nước mặt trời mọc.
Trong khi đó, cựu Ngoại trưởng Fumio Kishida, 64 tuổi, cũng là một đối thủ nặng ký trên đường đua trở thành Thủ tướng Nhật Bản. Sau khi thông báo sẽ ra tranh cử, ông Kishida đã kêu gọi thu hẹp khoảng cách thu nhập và cam kết hỗ trợ những người dễ tổn thương về kinh tế, chẳng hạn như những nhân viên làm việc bán thời gian và phụ nữ. Trả lời phỏng vấn của Tạp chí Diamond, ông Kishida nói: “Chúng ta phải hỗ trợ nền kinh tế bằng việc nới lỏng tiền tệ và kích thích tài chính quy mô lớn để giảm thiểu các tác động của đại dịch đối với cuộc sống của người dân".
Theo nhận định của giới chuyên gia, cuộc đua giành ghế Chủ tịch LDP mới chỉ bắt đầu, hứa hẹn một cuộc rượt đuổi ngoạn mục giữa các ứng viên. Theo quy định, cuộc bỏ phiếu bầu Chủ tịch LDP năm nay sẽ có sự tham gia của cả các đảng viên không phải là nghị sĩ và đại diện của các tổ chức ủng hộ đảng này. Bất cứ ai muốn giành chiến thắng đều phải giành được ít nhất 50% trong số 766 phiếu, trong đó có 383 lá phiếu của các nghị sĩ LDP.
Trong trường hợp không có ứng cử viên nào giành đa số phiếu trong vòng bỏ phiếu thứ nhất, LDP sẽ phải tổ chức bỏ phiếu lần thứ hai để chọn ra Chủ tịch mới từ 2 ứng viên có số phiếu cao nhất ở vòng 1. Vòng bỏ phiếu thứ hai sẽ có sự tham dự của 383 nghị sĩ và 47 đảng bộ của LDP ở 47 tỉnh, thành phố. Người giành chiến thắng trong cuộc đua vào chiếc ghế Chủ tịch LDP gần như chắc chắn sẽ trở thành thủ tướng mới của Nhật Bản do đảng cầm quyền đang chiếm đa số ghế ở Hạ viện.
