Trong lúc Việt Nam còn đang toan tính với gói kích cầu nền kinh tế thì Trung Quốc đã tung ra gói kích cầu trị giá 4000 tỷ NDT (tương đương 586 tỷ USD). Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế - Xã hội Quốc gia, Bộ Kế hoạch - Đầu tư Việt Nam đã tổ chức buổi tọa đàm cùng đoàn cán bộ Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế Trung Quốc chia sẻ cách thức kích cầu nền kinh tế.
Bài học từ Trung Quốc
Gói kích cầu của Trung Quốc tương đương 15% GDP được thực hiện trong vòng 2 năm tới với 3 mục tiêu cơ bản: duy trì tăng trưởng, điều chỉnh kết cấu và mở rộng nhu cầu nội địa song song với thúc đẩy mở rộng thị trường xuất khẩu ra bên ngoài. Những biện pháp này chia làm 10 hướng khuyến khích và đặt trọng tâm lớn hơn cho các DN vừa và nhỏ, các DN tư nhân, đầu tư mạnh vào nông thôn để tạo việc làm. Đây cũng là cơ hội để Trung Quốc cơ cấu lại nền kinh tế.
Ông Vương Trường Thắng (Giám đốc Trung tâm Thông tin và dự báo kinh tế Trung Quốc) cho biết tổng nguồn vốn này sẽ huy động 1/3 từ đầu tư Chính phủ, phần còn lại là huy động từ địa phương, doanh nghiệp và toàn xã hội. Số vốn kích cầu này sẽ theo hai hướng đầu tư: Một là đầu tư công ích vào các công trình dân sinh, y tế, giáo dục, công trình xã hội, chủ yếu là từ nguồn 1.180 tỷ NDT được huy động từ ngân sách của Trung ương và các tỉnh. Loại đầu tư thứ 2 là vào cơ sở hạ tầng, ví dụ hệ thống mạng lưới điện. Trong 1.180 tỷ NDT đầu tư Chính phủ, trong quý IV năm 2008 sẽ giải ngân khoảng 100 tỷ NDT, năm 2009 khoảng 500 tỷ NDT và năm 2010 khoảng 580 tỷ NDT.
Chỉ cần dự án được Uỷ ban cải cách và phát triển của Trung Quốc xác định là dự án cấp quốc gia, thì bản thân giấy chứng nhận đó như con dấu làm bằng để các NHTM rót vốn cho DN triển khai. ông Phạm Kiếm Bình, chuyên gia kinh tế trưởng, Trưởng ban Dự báo kinh tế, Trung tâm thông tin quốc gia của Trung Quốc cho biết như vậy. Điểm lưu ý nữa là gói giải pháp kích cầu này không phân biệt đối tượng là DN lớn hay nhỏ, DNNN hay DN tư nhân, thậm chí còn khuyến khích và đặt trọng tâm lớn hơn cho các DN vừa và nhỏ, các DN tư nhân.
Để đảm bảo khoản đầu tư sử dụng đúng mục đích, Trung Quốc đã thành lập 24 tổ kiểm tra. Các tổ kiểm tra giám sát này có sự tham gia của nhiều cơ quan: UB cải cách, các Bộ ngành. Tổ này sẽ đến từng địa phương, từng công trình đầu tư thực tế, kiểm tra tiến độ, đảm bảo không đầu tư lãng phí, tham nhũng và kém hiệu quả. "Vốn đi tới đâu, tổ kiểm tra với vài nghìn người của chúng tôi sẽ đi tới đó, không thể có thất thoát, lãng phí và tham nhũng", ông Thắng nhấn mạnh. Ngoài ra, Trung Quốc cũng đã xây dựng được hệ thống chống tham nhũng nhiều tầng bậc với sự tham gia của các tổ chức, cá nhân và toàn xã hội.
Nếu làm tốt, ông Vương Trường Thắng nói, đến cuối năm 2009 sẽ chặn đứng được đà suy giảm tăng trưởng của nước này, giúp kinh tế Trung Quốc phục hồi.
Dù những biểu hiện tác động đầu tiên đã xuất hiện vào cuối năm 2007, đầu năm 2008, nhưng Trung Quốc chỉ thực sự ý thức được tác động của khủng hoảng kinh tế từ tháng 8, tháng 9 năm 2008 trở đi, mặc dù Trung tâm dự báo và thông tin kinh tế Trung Quốc đã đưa ra những cảnh báo đầu tiên về việc suy giảm kinh tế từ tháng 2.2008. "Đáng ra những nghiên cứu, dự báo của chúng tôi nên được công bố sớm hơn và được coi trọng hơn", ông Vương Trường Thắng nói.
Việt
Trao đổi bên lề cuộc tọa đàm, TS Nguyễn Quang A, Viện trưởng Viện Phát triển Việt Nam nhận xét, thông tin về những biện pháp của phía Trung Quốc cũng không có gì "đặc sắc" lắm. Nhưng vấn đề là ở chỗ họ tính toán, lên danh mục chỗ nào cần phải tác động vào rất cụ thể, bài bản, từng khoản rõ ràng với mục tiêu giữ tăng trưởng, đảm bảo việc làm, quan trọng là tạo đà cho sự phát triển tới đây, tái cơ cấu nền kinh tế. "Và cái quan trọng để thấy là quốc doanh của họ không lớn như cuả mình, gói giải pháp này cũng không chủ yếu dồn cho quốc doanh, thậm chí tỷ lệ của "ông" quốc doanh chỉ chiếm tỷ lệ ít. Tôi chỉ sợ nhất là gói kích cầu lại dồn quá nhiều đầu tư, quá nhiều ưu ái cho khu vực quốc doanh, không tạo ra mấy được công ăn việc làm, tạo ra môi trường cho thất thoát rất lớn." TS Quang A lưu ý như vậy. Việt
Giám đốc Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế Xã hội Lê Đình ân cũng cho rằng những biện pháp của Trung Quốc là những gợi ý rất tốt để phía Việt
Một số biện pháp của Trung Quốc đề ra thì Việt Nam cũng đã đề xuất rồi như giải quyết công ăn việc làm, giải quyết số lao động nông thôn, nông dân, đào tạo cho nông dân biết cách làm ăn rồi xây dựng nhà ở cho công nhân, đối tượng có thu nhập thấp hay đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, vấn đề lại là ở chỗ những biện pháp của Trung Quốc rất chi tiết, khi nào xong, công trình nào rất cụ thể, có sự sắp đặt trước.
Trung Quốc đặt vấn đề kích cầu với 586 tỷ USD trong khi chúng ta giải quyết các khâu đó trong 1 tỷ USD và bây giờ kế hoạch là 6 tỷ USD thì cũng rất khó khăn, do đó phải tính toán kỹ đầu tư vào lĩnh vực nào, dự án nào. ông Lê Đình ân kết luận như vậy.?
