Trong tình hình hiện nay, đối với những doanh nghiệp hoạt động tương đối thuận lợi thì việc thực hiện nghĩa vụ nộp ngân sách không khó. Song, bên cạnh đó, cũng có không ít doanh nghiệp còn quá khó khăn, giải pháp hàng đầu vẫn là ưu tiên cho thu nhập, việc làm của người lao động.
Những ngày này, đến với Công ty cổ phần Luyện Cán thép Gia Sàng, được chứng kiến không khí lao động sôi nổi của công nhân các phân xưởng chào mừng ngày lễ lớn (giải phóng miền Nam 30/4 và Quốc tế Lao động 1/5), chúng tôi mới cảm nhận được những cố gắng của Công ty. Bởi đây là một trong số các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất thép - ngành đã và đang tiếp tục chịu ảnh hưởng mạnh của thị trường do giá thép giảm; hàng sản xuất ra không tiêu thụ được. Điều đó có nghĩa sẽ tác động cả đến việc làm, đời sống người lao động và thực hiện nghĩa vụ ngân sách Nhà nước.
Ông Nguyễn Duy Sử, Tổng Giám đốc Công ty cho biết: Do giá thép từ quý 4/2008 đến nay không ổn định; hàng sản xuất ra tiêu thụ chậm nên hiệu quả sản xuất kinh doanh (SXKD) không có. Sang Quí I/2009, tình hình tiêu thụ có khá hơn nhưng chưa khả quan lắm. Hiện tại, Công ty đang cố gắng duy trì sản xuất để đảm bảo việc làm, thu nhập cho công nhân. Mặc dù khó khăn, song chúng tôi vẫn xác định: nộp ngân sách cũng là nhiệm vụ quan trọng. Nếu còn hoạt động thì chúng tôi phải thực hiện nghiêm chỉnh nghĩa vụ tài chính với Nhà nước.
Còn chị Nguyễn Thị Toàn, Chủ nhiệm HTX Công nghiệp Toàn Diện cho biết: Xác định hoạt động SXKD năm nay còn tiếp tục khó khăn, song, HTX coi nghĩa vụ nộp ngân sách cũng là một chỉ tiêu phấn đấu và phải thực hiện nghiêm túc. Vì thế, trong hoạt động SXKD, nếu có doanh thu đến đâu thì thực hiện nộp kịp thời đến đó; nộp hết số thuế tồn đọng và cố gắng tìm kiếm thị trường để tiêu thụ hàng hóa nhằm tăng doanh thu, đảm bảo kế hoạch nộp ngân sách. Đồng thời thực hiện nghiêm túc các chính sách thuế, trong đó có chính sách hoàn thuế”.
Đối với những doanh nghiệp hoạt động tương đối thuận lợi thì việc thực hiện nghĩa vụ nộp ngân sách không khó. Song, bên cạnh đó, cũng có không ít doanh nghiệp còn quá khó khăn, nếu tình hình còn kéo dài thì đối với họ, giải pháp hàng đầu vẫn là ưu tiên cho thu nhập, việc làm của người lao động. Ông Trần Văn Toàn, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc Công ty cổ phần Cơ khí Gang thép nói: Công ty chúng tôi chủ yếu sản xuất phôi thép và chế tạo các mặt hàng cơ khí và cán thép. Suốt từ quý I/ 2009 đến nay vẫn còn ảnh hưởng nặng của suy thoái kinh tế nên riêng tháng 1 thua lỗ gần 900 triệu đồng; tháng 2 hòa vốn; tháng 3 có thể lỗ từ 400 đến 500 triệu đồng. Nếu Công ty bán hết hàng tồn kho vẫn lỗ tới 3 tỷ đồng. Hiện Công ty đang sản xuất cầm chừng. Để duy trì sản xuất, Công ty đã phát huy thế mạnh là sản xuất hàng cơ khí và công nhân phải luân phiên nghỉ việc nên hiện tại sản lượng sản xuất và số công nhân làm việc chỉ đạt 60%. Tôi nghĩ, doanh nghiệp hoạt động tốt thì mới đảm bảo hoàn thành được kế hoạch nộp ngân sách. Do quá khó khăn nên trong quý I/2009, Công ty nộp ngân sách không đáng kể (kế hoạch nộp ngân sách năm 2009 là 1,6 tỷ đồng).
Tình hình chung của hầu hết các doanh nghiệp trên địa bàn từ đầu năm đến nay là hoạt động cầm chừng, SXKD tiếp tục khó khăn do tiêu thụ hàng hóa chậm. Mặc dù quý I/2009, ngành Thuế thu ngân sách đạt 322 tỷ đồng, bằng 28,8% dự toán, tăng 8,8% so với cùng kỳ, song biểu đồ thu ngân sách trong 3 tháng của quý I/2009 lại theo chiều hướng giảm. Đó là chưa kể, bắt đầu từ quý II/2009, thực hiện các chính sách miễn, giảm, hoãn thuế (giảm 30% số thuế thu nhập doanh nghiệp; giãn thời hạn thu nhập thuế doanh nghiệp trong thời gian 9 tháng đối với số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp năm 2009; tạm hoàn 90% số thuế giá trị gia tăng đầu vào đối với hàng hóa thực xuất khẩu chưa có chứng từ thanh toán và hoàn tiếp 10% khi có chứng từ thanh toán; giãn thời hạn nộp thuế thu nhập cá nhân...) nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp theo các quyết định của Chính phủ. Theo tính toán sơ bộ của ngành Thuế, nếu các chính sách miễn, giãn, giảm thuế cộng lại, cùng với sự khó khăn của doanh nghiệp thì năm 2009, ngành Thuế sẽ bị thiếu hụt khoảng 216 tỷ đồng. Đó là chưa kể Chính phủ tiếp tục có những chính sách miễn, giảm, giãn nên có thể số thiếu hụt ngân sách còn tăng thêm.
Bên cạnh sự ủng hộ tích cực của các doanh nghiệp bằng sự nỗ lực vươn lên, vượt qua khó khăn để duy trì SXKD, từ đó mới có điều kiện thực hiện nghĩa vụ ngân sách với Nhà nước và nghiêm chỉnh chấp hành nộp ngân sách đầy đủ, kịp thời thì ngành Thuế phải làm gì để đạt được kế hoạch thu ngân sách trong tình hình khó khăn như vậy? Ông Nguyễn Văn Tiến, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh cho biết: để đảm bảo kế hoạch thu ngân sách đòi hỏi phải có sự cố gắng lớn từ phía ngành Thuế. Trong đó nắm chắc việc kê khai của các đơn vị; xử lý mạnh nợ đọng; tăng cường công tác hậu kiểm. Bên cạnh việc nuôi dưỡng nguồn thu, triển khai đầy đủ các chính sách thuế giúp doanh nghiệp phát triển phải tăng cường khai thác các nguồn thu, nhất là thu từ hoạt động khoáng sản, giao thông để tăng thu ngân sách, bù đắp khoản thiếu hụt do các chính sách miễn giảm, giãn và tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp còn gặp khó khăn.
