Trà không chỉ là thức uống để thưởng thức như một thú vui tao nhã mà còn là dược liệu quý thiên nhiên ban tặng con người. Ở Việt Nam, trà được xem là thức uống không thể thiếu sau những bữa ăn hay dùng để đãi khách. Ngoài công dụng giải khát, trà còn chứa biết bao điều bí ẩn mà con người cần khám phá.
Từ sự huyền bí của trà
Bí mật nằm trong những lá trà xanh chính là hàm lượng epigallocatechin gallate (EGCG), một chất chống ôxy hóa mạnh mẽ. EGCG không chỉ kìm hãm sự phát triển của các tế bào ung thư mà còn có khả năng tiêu diệt các tế bào này. Đặc biệt, EGCG không gây hại đến các mô tế bào khỏe mạnh. Ngoài ra, lá trà còn chứa các thành phần hóa học polyphenol nên có tính chống ôxy hóa.
Chúng ta đều biết, lá trà rất hiệu quả trong việc ngăn chặn chứng huyết khối có thể dẫn đến đau tim, đột quỵ hoặc một số bệnh ung thư ở hệ tiêu hóa, hô hấp.
Ngày nay, cùng với những nghiên cứu khoa học ở châu Á và phương Tây, các nhà nghiên cứu đưa ra chứng cứ mới nhất cho thấy: Uống trà có khả năng tăng cường trí nhớ và ngăn ngừa ung thư buồng trứng.
Người bạn tốt của sức khỏe
Uống trà thường xuyên giúp tăng cường trí nhớ và chống lại bệnh Alzheimer"s, bệnh suy giảm trí nhớ ở người lớn tuổi.
Các nhà khoa học ở trường đại học South Florida (Mỹ), đã phát hiện chất EGCG có khả năng giảm việc sản xuất các protein beta-amyloid. Những protein này hình thành các cặn protein có hại, được tìm thấy trong não của bệnh nhân Alzheimer"s. Đây là nguyên nhân khiến các dây thần kinh bị tổn thương và gây mất trí nhớ.
Ngoài ra, chất chống ôxy hóa trong trà còn có khả năng làm giảm sự phát triển của ung thư buồng trứng.
Theo các nhà nghiên cứu tại viện Karonlinska, Thụy Điển, uống ít nhất hai tách trà xanh mỗi ngày sẽ giảm nguy cơ phát triển ung thư buồng trứng gần 50% so với những người không uống trà.
Trà giải độc thuốc lá
Sau 5 năm tiến hành nghiên cứu, điều chế và thử nghiệm, Viện Y học cổ truyền (YHCT) Quân đội đã cho ra mắt sản phẩm Ngọc Trà. Đây được xem là một thành công của việc ứng dụng y học cổ truyền vào việc cải thiện sức khỏe cộng đồng. Ngọc Trà Sông Công là sản phẩm đầu tiên tại Việt Nam đã được nghiên cứu và chứng minh có chức năng hỗ trợ giải độc cho người nhiễm độc nicotin từ thuốc lá…
Trước nhu cầu bức xúc của xã hội về một sản phẩm hỗ trợ giải độc nicotin cho người bị ảnh hưởng khói thuốc… Viện YHCT Quân đội đã kết hợp với Vinataba tiến hành một đề tài nghiên cứu về một bài thuốc cải thiện sức khỏe cho người hút thuốc bằng thảo dược cổ truyền. TS Trần Quốc Bình, Phó Giám đốc Viện YHCT Quân đội cho biết, nhóm thực hiện Đề tài của Viện đã bắt đầu công việc từ một bài thuốc y học cổ truyền nguyên khí giải độc mà từ lâu đã được Đông y dùng điều trị một số chứng bệnh về gan thận, dưỡng phế, thanh nhiệt, giải độc…
Trước khi chuyển thành dạng trà túi lọc hiện nay, bài thuốc được này được dùng trong điều trị chữa bệnh cho nhiều công nhân sản xuất thuốc lá và đã đem lại kết quả rất tốt. Tuy nhiên, hoạt động điều trị này được dùng dưới dạng thuốc sắc, gây nhiều bất tiện, không thể phổ biến xã hội hóa để dùng cho nhiều người. Hơn nữa, bài thuốc cũng chưa qua những nghiên cứu, điều chỉnh một cách cơ bản để mọi người có thể dùng một cách phổ thông, sử dụng dễ dàng và có hiệu quả mong muốn. Trăn trở trước điều này, Viện YHCT Quân đội đã phối hợp cùng Vinataba để tiến hành lập dự án đầu tư nghiên cứu chính thức, và chọn hướng tinh chế, bào chế bài thuốc dưới dạng trà túi lọc.
Việc nghiên cứu bước đầu được thực hiện với các công nhân đang tham gia trực tiếp trong công tác sản xuất thuốc lá tại Nhà máy thuốc lá Thăng Long (thuộc Vinataba). Các đối tượng tham gia nghiên cứu này đã được kiểm tra y tế và có triệu chứng nhiễm độc nicotin mạn tính khá nặng. Tuy nhiên, chỉ sau 2 tháng điều trị bằng phương pháp cho dùng trà tinh chế từ bài thuốc nguyên khí giải độc thì những triệu chứng bệnh lý lâm sàng và cận lâm sàng do nhiễm độc nicotin đã giảm rõ rệt, đồng thời không có dấu hiệu của những tác dụng phụ.
Bác sĩ Hoàng Thị Quế, nghiên cứu viên trực tiếp phân tích: Người nhiễm độc nicotin (hút thuốc và hút thuốc thụ động) thường mắc phải những triệu chứng lâm sàng về thần kinh cơ năng (đau đầu, hoa mắt chóng mặt, mất ngủ và mệt mỏi, đau ngực, người gầy…); các bệnh về hô hấp (viêm mũi, họng, phế quản, phổi mạn tính…); các thay đổi tiêu cực về tuần hoàn (nhịp tim, huyết áp…). Đồng thời có các biểu hiện cận lâm sàng khi xét nghiệm là lượng nicotin niệu (nicotin trong nước tiểu) và nicotin máu đều ở mức rất cao. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng các biện pháp hỗ trợ giải độc nicotin (dùng sản phẩm Ngọc Trà) thì những người nhiễm độc nicotin trên triệu chứng lâm sàng đã có những chuyển biến tích cực rõ rệt: ăn ngủ tốt, không đau đầu, hoa mắt, giảm táo bón; các thể bệnh can thận âm hư, phế thận âm hư, cơ lực đều có biểu hiện chuyển biến rất tốt... Các triệu chứng cận lâm sàng cũng thể hiện rõ tác dụng của thuốc là làm hạ nicotin niệu sau 2 tháng uống Ngọc Trà.
(Ngọc Trà được bào chế căn cứ trên các bài thuốc Đông y, với hơn 10 loại thảo dược thiên nhiên (Thục địa, Sơn thù, Đơn bì, Trạch tả, Cúc hoa, Kỷ tử, Vương bất lưu hành, Bạch linh, Ngư tinh thảo, Hoài sơn, Lô căn, Sinh cam thảo)... và hoàn toàn không sử dụng các phụ gia công nghiệp...
Tác dụng của Ngọc Trà là làm tăng cường sức khỏe cho người tiếp xúc trực tiếp với thuốc lá; làm giảm thiểu các triệu chứng bị nhiễm nicotin (đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, người nóng, ho, đau, đau họng, khô miệng, khát nước, kém ăn, mệt mỏi, táo bón...); làm tăng cơ lực, mát phổi, tiêu độc, hạ nicotin niệu, hỗ trợ giảm nhẹ nicotin máu; bổ dưỡng, nâng cao sức khỏe, đề phòng và giảm phát sinh các bệnh liên quan đến nicotin và hoàn toàn không có tác dụng phụ...
Không những thế, Ngọc Trà còn là một loại đồ uống giải khát, thanh nhiệt rất tốt và có hương vị tự nhiên đặc trưng phương Đông.)
Sau khi có những kết quả tốt từ nghiên cứu và thử nghiệm với những công nhân ngành thuốc lá, Viện YHCT Quân đội và Vinataba đã quyết định tiếp tục mở rộng, nâng cao chất lượng đề tài để chuyển bài thuốc dạng chè hòa tan được sử dụng phổ biến, trực tiếp hỗ trợ phòng ngừa bệnh tật cho những người sống trong ô nhiễm khói thuốc.
Đánh giá về sản phẩm Ngọc Trà, GS Bành Khìu, nguyên Viện trưởng Viện YHCT Quân đội, tác giả bài thuốc và cũng là người đã rất tâm huyết theo sát công trình nghiên cứu này suốt 5 năm (cũng chính ông là người đặt tên cho sản phẩm là Ngọc Trà) đã có nhận xét: “Thành công của đề tài nghiên cứu này mang ý nghĩa xã hội sâu sắc bởi nó sẽ góp phần làm giảm những tác động tiêu cực từ thuốc lá. Không những thế, nó còn khẳng định giá trị đích thực của nền y học cổ truyền dân tộc… ”.