Khó - dễ cờ vua

Nâng hệ số elo quốc tế (gọi tắt là hệ số elo) cho các kỳ thủ Việt Nam là việc “vừa khó vừa dễ”. Dễ, là chỉ cần tổ chức nhiều giải đấu trong nước với sự cho phép của Liên đoàn Cờ vua thế giới là có thể nâng hệ số elo cho nhiều kỳ thủ Việt Nam. Nhưng vấn đề là ai sẽ đứng ra tổ chức những giải đấu này, đó mới là chuyện khó.

Thưa thớt giải đấu

Hệ số elo là cơ sở để Liên đoàn Cờ vua thế giới xét trao cho các kỳ thủ danh hiệu Kiện tướng quốc tế, Đại kiện tướng quốc tế. Muốn trở thành Kiện tướng quốc tế, kỳ thủ phải đạt hệ số elo từ 2.400 trở lên, với danh hiệu Đại kiện tướng quốc tế là từ 2.500 trở lên. Nhiều kỳ thủ Việt Nam đang trầy trật để đạt yêu cầu tối thiểu này vì thiếu cơ hội thi đấu ở những giải đấu với nội dung cờ tiêu chuẩn có xét hệ số elo.

Đến nay, số giải đấu dạng nói trên tại Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng không có nhiều. Ngay trong hệ thống thi đấu quốc gia, Giải vô địch cờ vua toàn quốc gần nhất - năm 2019, cũng không tính hệ số elo vì muốn thu hút nhiều kỳ thủ tham dự. Đó là nghịch lý với một nền cờ vua có sức phát triển mạnh mẽ về số người chơi, trong đó riêng giải cờ vua trẻ toàn quốc thường xuyên có hơn 1.000 kỳ thủ tham dự.

Trên địa bàn Hà Nội, chỉ một số câu lạc bộ như Vietchess, Kiện tướng tương lai thể hiện rõ nỗ lực tổ chức các giải đấu có tính hệ số elo. Tính từ đầu năm đến nay, trên địa bàn Hà Nội mới có 2 giải đấu tính hệ số elo. Sự thưa thớt được cho là do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhưng ngay cả khi không có dịch Covid-19 như những năm trước thì cũng chỉ có khoảng 4 - 5 giải được tổ chức trong năm.

Theo kỳ thủ Trần Ngọc Lân (Hà Nội), những người ít có điều kiện thi đấu ở nước ngoài như anh rất cần tham dự những giải đấu được tổ chức tại Việt Nam để nâng hệ số elo, qua đó tích “điểm” để đạt chuẩn Đại kiện tướng quốc tế.

Giải đấu có tính hệ số elo gần đây nhất tại Hà Nội là Giải Đường đến danh hiệu Kiện tướng quốc tế do câu lạc bộ Vietchess phối hợp với câu lạc bộ Kiện tướng tương lai tổ chức, vừa kết thúc vào cuối tháng 9. Đại kiện tướng quốc tế Bùi Vinh, thành viên Ban Tổ chức Giải Đường đến danh hiệu Kiện tướng quốc tế kể: “Nhiều kỳ thủ trên địa bàn Hà Nội muốn tham dự nhưng vì phải đáp ứng yêu cầu phòng, chống dịch Covid-19 nên chúng tôi chỉ tổ chức cho 16 kỳ thủ nhí, những em đang có hệ số elo dưới mức 1.750. Các em cần nhiều giải đấu như thế này để nâng hệ số elo”.

Các kỳ thủ thi đấu ở Giải Đường đến danh hiệu Kiện tướng quốc tế năm 2020. Ảnh: Vinh Bùi

Cần thêm sự chung tay

Đến lúc này, Đại kiện tướng quốc tế Bùi Vinh và người thầy của anh là Lương Trọng Minh (phụ trách câu lạc bộ cờ vua Vietchess) vẫn đau đáu với mục tiêu giúp nhiều kỳ thủ đạt hệ số elo cao, đủ điều kiện được trao danh hiệu Kiện tướng quốc tế, Đại kiện tướng quốc tế.

“Vị thế của nền cờ vua phụ thuộc vào số lượng Đại kiện tướng quốc tế, Kiện tướng quốc tế hay hệ số elo trung bình của 10 kỳ thủ hàng đầu chứ không phải là danh hiệu vô địch ở các giải đấu. Nếu chúng ta không có chiến lược đúng thì sẽ còn ở trong cảnh vị thế không phản ánh đúng tiềm năng” - Đại kiện tướng quốc tế Bùi Vinh nói.

Theo Đại kiện tướng quốc tế Bùi Vinh, Ấn Độ, Mông Cổ có chiến lược cụ thể cho việc này, thể hiện rõ qua việc tổ chức nhiều giải đấu trong nước nhằm giúp các kỳ thủ trẻ tích lũy hệ số elo. Nhờ đó, không ít kỳ thủ dưới 18 tuổi đã giành danh hiệu Đại kiện tướng quốc tế. Trong khi đó, ở Việt Nam, nhiều kỳ thủ ở tuổi 18 vẫn loay hoay tìm chuẩn Kiện tướng quốc tế. Thế nên, đến lúc này, Việt Nam mới có 12 Đại kiện tướng quốc tế nam, trong đó, người thứ 12 là Nguyễn Văn Huy chính thức nhận danh hiệu khi đã 35 tuổi. “Vì thế, cần có sự chung tay tham gia tổ chức giải cờ vua của nhiều tổ chức, đơn vị chứ không phải chỉ là 1 - 2 đơn vị như hiện nay để hằng năm, ngay ở Hà Nội có khoảng 10 - 12 giải. Thủ tục xin phép Liên đoàn Cờ vua thế giới tổ chức các giải đấu có xét hệ số elo không phức tạp” - anh Bùi Vinh nói.

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Anh Thư, Tổng Thư ký Liên đoàn Cờ Việt Nam từng chia sẻ: "Cờ vua Việt Nam cần sự góp sức của toàn xã hội để những sân chơi có xét hệ số elo xuất hiện nhiều hơn. Liên đoàn sẽ tạo điều kiện tối đa để các đơn vị có thể tổ chức các giải đấu thuộc diện này”. Theo Liên đoàn Cờ Việt Nam, Giải vô địch cờ vua toàn quốc năm 2020 diễn ra tại Hà Nội vào đầu tháng 10 sẽ lại xét hệ số elo cho các kỳ thủ sau một mùa giải tạm ngừng. Điều đó sẽ tạo thêm động lực với nhiều kỳ thủ.

Rõ ràng là bài toán giúp các kỳ thủ nâng hệ số elo, nâng vị thế làng cờ Việt Nam không khó giải. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều đơn vị chung tay để chuyện dễ không trở thành khó.