Nhiều khó khăn, thách thức trong phòng chống lao

Chương trình Phòng chống lao quốc gia dự kiến tổ chức nhiều hoạt động truyền thông nhân ngày Thế giới phòng chống lao (24/3) với chủ đề "Toàn dân quyết tâm thực hiện thành công Chiến lược quốc gia phòng chống lao".

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới năm 2013, khoảng 1/3 dân số thế giới bị nhiễm lao; 12 triệu người hiện mắc lao; 8,6 triệu người mới mắc lao; 13% số mắc lao có đồng nhiễm HIV; 1,3 triệu người tử vong do lao.

Lao là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ 2 trong các bệnh nhiễm khuẩn. Tình hình dịch tễ lao kháng thuốc đang có diễn biến phức tạp và đã xuất hiện ở hầu hết các quốc gia.

Việt Nam đứng hàng thứ 12 trong số 22 quốc gia có gánh nặng bệnh lao cao nhất thế giới. Hằng năm, Việt Nam có khoảng 130.000 người mắc lao mới, 170.000 người mắc lao lưu hành, khoảng 3.500 người mắc lao đa kháng thuốc và đặc biệt có đến 18.000 người tử vong do bệnh lao.

Bệnh lao là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm đối với tính mạng cũng như sức khỏe người mắc bệnh cùng với nguy cơ lây lan ra cộng đồng lớn; bệnh có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm, chữa đúng phương pháp và đủ thời gian.

Nguy cơ mắc bệnh lao có thể xảy ra với tất cả mọi người, không miễn trừ ai. Đầu tư cho phòng, chống lao là đầu tư có hiệu quả kinh tế rất cao, vì vậy sẽ góp phần quan trọng vào xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao sức khỏe của người dân Việt Nam.

Theo đại diện Bộ Y tế, kiểm soát bệnh lao là một trong các mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ mà Việt Nam đã cam kết với cộng đồng thế giới, đó là vào năm 2015 giảm 50% số mắc và tử vong do lao so với năm 2000. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu trên, có quá nhiều khó khăn, thách thức mà Việt Nam phải đối mặt.

Những khó khăn, thách thức chủ yếu mà Chương trình Phòng chống lao quốc gia đang gặp phải đó là: dịch tễ lao ở Việt Nam còn cao, một số lượng lớn ca bệnh lao trong cộng đồng chưa được phát hiện nên tiếp tục là nguồn lây; lao đa kháng thuốc đang có diễn biến phức tạp do sự gia tăng của y tế tư nhân thực hành điều trị chưa đạt chuẩn, diện bao phủ dịch vụ kiểm soát lao kháng thuốc còn thấp (25% năm 2013), nguồn lực cho lao đa kháng thuốc hoàn toàn từ ngân sách viện trợ; đại dịch HIV, tuy bước đầu đã được khống chế nhưng số ca nhiễm HIV tích lũy tiếp tục tăng lên và đến lúc có nhiều bệnh nhiễm trùng cơ hội xuất hiện mà lao là bệnh phổ biến nhất ở người nhiễm HIV, chẩn đoán lao/HIV còn khó khăn, kết quả điều trị lao/HIV còn chưa cao do tỷ lệ được điều trị ARV còn thấp.

Đặc biệt, thách thức rất lớn về nguồn lực do sự giảm nhanh nguồn viện trợ quốc tế trong những năm tiếp theo đối với các nước có thu nhập trung bình và khủng hoảng kinh tế toàn cầu hiện nay, nếu không có các giải pháp đầu tư đột phá từ chính phủ về nhân lực và tài chính sẽ không giải quyết được vấn đề bệnh lao.

Để khắc phục những khó khăn nêu trên, Chương trình Phòng chống lao quốc gia đã đưa ra 8 giải pháp mang tính toàn diện và đột phá là: giải pháp chính sách pháp luật; giải pháp truyền thông; giải pháp chuyên môn kỹ thuật và dịch vụ phòng chống bệnh lao; giải pháp hợp tác quốc tế; giải pháp cung ứng thuốc và hậu cần kỹ thuật phòng, chống bệnh lao; giải pháp bảo đảm nguồn tài chính công cho công tác phòng, chống, khám chữa bệnh lao; giải pháp bảo đảm nguồn nhân lực và cuối cùng là giải pháp kiểm tra giám sát./.