Phát huy vai trò Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng

Trong những năm qua, người dân huyện Định Hóa được thụ hưởng nhiều chương trình đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng. Để những công trình xây dựng đảm bảo chất lượng, Uỷ ban MTTQ huyện đã chỉ đạo Ủy ban MTTQ các xã, thị trấn tham mưu thành lập, kiện toàn Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng tham gia kiểm tra, giám sát trong quá trình thi công. Qua đó, đã kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý các sai phạm...

Dẫn chúng tôi đi trên đoạn đường mới được đổ bê tông năm 2014, ông Nguyễn Hữu Thắng, ở xóm Thâm Bây, xã Đồng Thịnh - người đã từng tham gia giám sát xây dựng công trình cho hay: Với quan điểm đây là công trình do Nhà nước đầu tư cho nhân dân nên chúng tôi luôn có mặt hàng tháng trời để giám sát việc nhập cát, sỏi, xi măng, việc đổ bê tông của đơn vị thi công. Đã có những lúc kiểm tra thấy việc trộn không đúng tỷ lệ hoặc độ dày đường bê tông không theo đúng thiết kế, chúng tôi đã kịp thời kiến nghị với UBND xã để có biện pháp xử lý...

Giám sát đầu tư của cộng đồng là hoạt động tự nguyện của người dân, nhằm theo dõi, đánh giá việc chấp hành các quy định về quản lý đầu tư, qua đó phát hiện, kiến nghị với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền kịp thời ngăn chặn và xử lý các việc làm sai quy định, các hoạt động đầu tư không đúng quy hoạch, gây lãng phí, thất thoát vốn và tài sản Nhà nước. Để phát huy vai trò của đội ngũ này, trong những năm qua, Ủy ban MTTQ huyện Định Hóa đã chỉ đạo, hướng dẫn Ủy ban MTTQ cấp xã, thị trấn tham mưu với cấp ủy, phối hợp với chính quyền thành lập, củng cố và kiện toàn các ban giám sát cộng đồng. Theo đó, các xã, thị trấn trên địa bàn huyện đều đã thành lập, kiện toàn được Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng có từ 5 đến 7 thành viên. Hằng năm, Ủy ban MTTQ huyện còn tổ chức từ 4 đến 5 lớp tập huấn nghiệp vụ cho những thành viên Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng các xã, thị trấn trong huyện. Qua tìm hiểu thực tế tại các xã: Đồng Thịnh, Phượng Tiến, Bảo Cường, Trung Hội,... chúng tôi được biết, mỗi khi khởi công xây dựng các công trình đường bê tông, kênh mương nội đồng, trường học, các thành viên trong Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng đều thường xuyên có mặt tại công trình để giám sát hoạt động thi công. Khi phát hiện ra những sai phạm trong quá trình thi công như: thi công không theo đúng thiết kế, gạch, cát, sỏi hay bê tông không đảm bảo chất lượng..., Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng sẽ thông báo, kiến nghị UBND xã, thị trấn có hướng giải quyết, khắc phục ngay.

Năm 2014, chỉ tính riêng việc thực hiện kế hoạch lồng ghép các nguồn vốn với chương trình hỗ trợ xi-măng của tỉnh, toàn huyện đã xây dựng được 79 công trình đường bê tông nông thôn, kênh mương nội đồng với hơn 41km (ngân sách Nhà nước đầu tư trên 20 tỷ đồng, nhân dân đối ứng 12,8 tỷ đồng). Qua hoạt động, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng ở các xã, thị trấn đã chỉ ra một số bất cập hoặc sai phạm trong quá trình thi công công trình. Bà Ma Thị Lương, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ, Trưởng ban Thanh tra nhân dân, kiêm Trưởng ban Giám sát đầu tư của cộng đồng xã Đồng Thịnh cho biết: Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng của xã được thành lập gồm 5 đồng chí, phối hợp chặt chẽ với các thanh tra nhân dân ở 22 thôn, xóm để giám sát thi công các tuyến đường, kênh mương nội đồng. Các thành viên trong Ban Giám sát đã phát hiện một số hạng mục xây dựng theo thiết kế kỹ thuật ở một số công trình không phù hợp với thực tế. Đơn cử như công trình đường bê tông nội đồng của xóm Búc 1 (được xây dựng năm 2014, với tổng chiều dài hơn 200m) có thiết kế đặt một cống tròn thoát nước nhỏ không phù hợp, sau khi xây dựng sẽ không phát huy hiệu quả. Qua đó, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng đã kiến nghị có phương án bổ sung xây dựng cầu tràn nhỏ thay thế cống thoát nước.

Có thể nói, nhờ sự giám sát quá trình thi công của Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng, phần lớn các công trình đường bê tông, kênh mương nội đồng đã được thi công đúng theo thiết kế và đảm bảo chất lượng. Tuy nhiên, do hầu hết các thành viên của Ban giám sát đầu tư của cộng đồng đều kiêm nhiệm, chủ yếu lấy nguồn từ Ban Thanh tra nhân dân để thực hiện nhiệm vụ nên việc thực hiện nhiệm vụ giám sát còn nhiều hạn chế. Ông Lương Văn Tạo, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ, Trưởng ban Thanh tra nhân dân, kiêm Trưởng ban Giám sát đầu tư của cộng đồng xã Phượng Tiến chia sẻ: Ban giám sát đầu tư của cộng đồng mới chỉ thực hiện việc giám sát các công trình có quy mô nhỏ, kết cấu đơn giản như xây dựng đường giao thông nông thôn, kênh mương nội đồng, nhà văn hóa thôn - xóm hay những công trình sửa chữa thủy lợi nhỏ do UBND xã làm chủ đầu tư. Còn đối với các công trình có kết cấu phức tạp hơn, các thành viên Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng lại không đủ thông tin, kiến thức cũng như kinh nghiệm cần thiết để thực hiện giám sát. Cùng với đó, kinh phí phân bổ cho Ban Giám sát đầu tư cộng đồng để hoạt động cũng rất hạn chế (2 triệu đồng/năm)...

Hằng năm, các xã trên địa bàn huyện Định Hóa được thụ hưởng nhiều chương trình hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng như: làm đường bê tông liên thôn, liên xã, liên gia, kênh mương nội đồng theo chương trình hỗ trợ xi-măng của tỉnh, các công trình đầu tư từ nguồn vốn 135, Chương trình mục tiêu Quốc gia về giảm nghèo... Để phát huy vai trò của Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng, ông Ma Công trình, Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Định Hóa cho biết: Thời gian tới, chúng tôi tiếp tục quan tâm mở các lớp tập huấn nghiệp vụ, bồi dưỡng kiến thức về giám sát đầu tư xây dựng cho đội ngũ thanh tra nhân dân, giám sát đầu tư của cộng đồng. Cùng với đó, Nhà nước cũng cần thay đổi cơ chế chính sách theo hướng tăng kinh phí cho hoạt động của đội ngũ này...