Kinh tế 2016: Tạo môi trường để doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển

08:15, 09/01/2016

Chiếm đến hơn 97% lượng đăng ký thành lập và hoạt động, không thể phủ nhận tầm quan trọng cũng như đóng góp của các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) trong cả nước. Tuy nhiên, các cơ chế, chính sách hỗ trợ cho khu vực DNNVV (vốn là bệ đỡ nền tảng cho hoạt động khởi nghiệp) dường ngày càng trở nên xa vời.

Loại hình DN này chưa thực sự trở thành đối tượng thụ hưởng chính sách của Nhà nước khi hệ thống pháp luật kinh doanh hiện chưa có quy định cụ thể ở bất kỳ điều khoản luật nào hoặc nếu có ở tầm nghị định, thông tư và chỉ thị thì cũng chưa đúng trọng tâm, trọng điểm khiến cho nguồn lực dành cho DNNVV bị phân tán, dàn trải và không phát huy được hiệu quả.

 

Trong diễn đàn DN thường niên cuối năm vừa qua, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng: DN đang cô đơn trong hội nhập. Các chính sách hỗ trợ cho DNNVV chưa đủ tầm. Một mặt nguồn lực của chúng ta dành cho hỗ trợ cho DNNVV chưa đủ mức, mặt khác các hiệu quả công tác hỗ trợ, các mô hình hỗ trợ cũng chưa đạt yêu cầu nên chưa thực sự khuyến khích DNNVV lớn lên được. Các DN chủ yếu vận động bằng nội lực. Vậy cần có thay đổi hay làm gì để giúp DN trong năm nay?

 

Thực tế ở nước ta đang tồn tại những lực cản khiến DNNVV khó phát triển khi nền kinh tế hội nhập sâu rộng. Trong bối cảnh các nước khu vực ASEAN đã có bước tiến mạnh mẽ, gia tăng sức vóc cho đội ngũ DN của mình thì những nỗ lực hỗ trợ cho DNNVV của Việt Nam vẫn chưa được là bao.

 

Chúng ta chưa có nhiều DN lớn là điều dễ hiểu và các nước trên thế giới cũng như vậy. Làm sao để DN trong nước lớn lên được, có thể tham gia liên kết chuỗi giá trị toàn cầu? Vấn đề cốt lõi là nâng cao năng lực cạnh tranh cho DN, không chỉ khu vực DN nước ngoài, DN Nhà nước mà cả DN tư nhân, giúp DN tư nhân đủ mạnh để trở thành đối tác của các nhà đầu tư nước ngoài trong quá trình phát triển và khai thác lợi thế của các hiệp định tự do.

 

Cuối năm 2015, khi Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) hình thành với sự dỡ bỏ của hàng rào thuế quan cho hàng hóa, hàng rào cho lao động có tay nghề cũng như các dòng vốn đầu tư, khả năng DN sản xuất quy mô nhỏ và vừa của nước ta bị dạt ra khỏi thị trường là rất cận kề. Hiện nay, các quốc gia trong ASEAN đã có những hành động rất quyết liệt và cụ thể. Bởi vậy, việc nâng cao năng lực cho DNNVN là yêu cầu khẩn thiết của nền kinh tế. Nhà nước tập trung tạo dựng môi trường kinh doanh an toàn, thuận lợi, đặc biệt khuyến khích mọi ý tưởng sáng tạo, thúc đẩy đổi mới và phát triển DN. Muốn nâng cao khả năng kết nối, các DN rất cần chính sách hỗ trợ của Nhà nước, nhất là các chính sách hỗ trợ ngành hàng, hỗ trợ phát triển chuỗi giá trị chứ không phải hỗ trợ cá biệt. Hỗ trợ DNNVV lớn lên, nâng cao năng lực cạnh tranh; và quan trọng hơn là DNNVV phải đạt được chuẩn mực quản trị toàn cầu.

 

Có lẽ trong câu chuyện hội nhập, DN đang quá thụ động. Cộng đồng DN phải mạnh dạn hơn nữa, tự tìm cơ hội cạnh tranh cho chính mình; phải gồng lên tự thay đổi cách làm, nếp nghĩ theo xu hướng hội nhập, không ai có thể làm thay. Một điều quan trọng nữa là cộng đồng DN phải đoàn kết, chung sức cùng nhau phát triển. Thực trạng kinh doanh hiện nay cho thấy nếu mỗi DN một ý, ở trong nước có thể hoạt động được, nhưng hội nhập ra ngoài lãnh thổ thì phân tán và manh mún, khó có thể phát triển. Đó là điều hạn chế mà các DN cần khắc phục.

 

Hơn lúc nào hết, nước ta phải có được sự đột phá ở một số ngành, sản phẩm trọng điểm để tạo điều kiện cho khu vực tư nhân, tập trung đầu tư nguồn nhân lực, khoa học - công nghệ và tài chính trong chuỗi giá trị các sản phẩm ngành công nghiệp và nông nghiệp cũng như sự tham gia của khu vực DN đầu tư trực tiếp nước ngoài vào hoạt động này. Chúng ta sẽ không chỉ chú trọng tăng nhanh số lượng, quy mô, mà phải tập trung hơn để có được cơ cấu hợp lý, chất lượng tăng trưởng bền vững, năng lực cạnh tranh thực chất cho cộng đồng DN, tạo điều kiện thuận lợi và giúp các DNNVV có điều kiện phát triển thành DN vừa và lớn thông qua mở rộng thị trường, hỗ trợ DN tham gia vào các chuỗi cung ứng.

 

Phải làm sao tạo được cơ hội, động lực để DN lớn lên. Một nền kinh tế vững mạnh không thể trông vào toàn những DN nhỏ mà cần một khu vực DN có quy mô đủ lớn để có sức kết nối vào chuỗi sản xuất, phân phối toàn cầu. Được biết, hiện nay Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang nghiên cứu, soạn thảo Luật hỗ trợ DNNVV. Ở góc độ tạo đột phá thì Luật Hỗ trợ DNNVV được trông đợi sẽ giúp thống nhất khuôn khổ pháp lý về chính sách phát triển khu vực DNNVV. Cộng đồng DNNVV mong muốn Luật cần xuất phát từ nhu cầu thực tiễn mới có thể đáp ứng một cách đúng và trúng các nhu cầu cần hỗ trợ của khu vực kinh tế chiếm tới 97% nền kinh tế này.

 

Vài suy nghĩ xin được chia sẻ nhân dịp đầu Xuân với mong muốn DNNVV của tỉnh ta sẽ cùng với DNNVV trong cả nước quyết tâm phấn đấu để cùng hội nhập và phát triển.