Lập đoàn xác minh thông tin về tiêu cực trong xuất khẩu gạo

Đây là chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh nhằm làm rõ sự việc thông tin "xin giấy phép xuất khẩu gạo phải tốn không dưới 20.000 USD".

Theo đó, ngày 23-2, trên một số báo điện tử có đăng tải ý kiến phát biểu của ông Ngô Văn Nam - Tổng Giám đốc Công ty TNHH ADC tại Tọa đàm về đề xuất sửa đổi Nghị định 109/2010/NĐ-CP về kinh doanh xuất khẩu gạo tổ chức chiều 22-2 tại T.P Hồ Chí Minh như sau: “Ông Nam thông tin, mỗi lần xin phép thì tốn mấy chục nghìn USD, không dưới 20.000 USD”, “Lý do là mỗi lần xin là “mấy chục ngàn đô”, rất lãng phí... chủ trì tọa đàm hỏi về chi phí xin giấy phép và được vị đại diện này khẳng định “không dưới 20.000 USD”.

Sau khi nhận được thông tin trên, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đã chỉ đạo Thanh tra Bộ thành lập Đoàn xác minh sự việc. Giao Thứ trưởng Trần Quốc Khánh trực tiếp chỉ đạo, làm việc cụ thể với các đơn vị, tổ chức và cá nhân liên quan để xác minh, làm rõ sự việc mà các báo đã nêu.

Liên quan đến việc cấp phép xuất khẩu gạo, Nghị định 109 được đánh giá là gây méo mó thị trường. Mấu chốt của Nghị định này là muốn được cấp giấy phép xuất khẩu, doanh nghiệp phải đáp ứng một số tiêu chí như: Phải có ít nhất một kho chuyên dùng với sức chứa tối thiểu 5.000 tấn thóc; một cơ sở xay, xát thóc, gạo với công suất tối thiểu 10 tấn thóc/giờ; kho chứa, cơ sở xay, xát phải thuộc sở hữu của doanh nghiệp và phải nằm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có thóc, gạo hàng hóa xuất khẩu hoặc có cảng biển quốc tế có hoạt động xuất khẩu thóc, gạo.

Trên thực tế, trong thời gian qua, Bộ Công Thương đã có một số cải thiện về quy định liên quan tới hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo nhằm tạo cơ chế thông thoáng hơn cho các thương nhân tham gia thị trường. Mới đây, ngày 4/1, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đã ký bãi bỏ Quyết định số 6139/QĐ-BCT. Theo đó, sẽ bỏ các quy định khống chế số lượng tối đa 150 đầu mối xuất khẩu gạo, quy định khống chế địa bàn đầu tư xây dựng kho chứa, cơ sở xay, xát thóc gạo để đáp ứng điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo tại 20 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, quy định tiêu chí thành tích xuất khẩu gạo.

Ngoài những quy định trên, trong những năm vừa qua, một loạt các chính sách được ban hành tác động trực tiếp hoặc gián tiếp tới hành vi của các chủ thể trên thị trường lúa gạo.