Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong bảo hiểm y tế

Từ năm 2017, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam bắt đầu triển khai việc cấp mã số BHXH định danh duy nhất cho mỗi cá nhân và quản lý tập trung trên cơ sở dữ liệu (CSDL) hộ gia đình tham gia bảo hiểm y tế (BHYT). Đây là một trong những hệ thống CSDL được ngành BHXH xây dựng làm tiền đề xây dựng CSDL quốc gia về bảo hiểm. Việc cấp mã số BHXH đã mang lại nhiều lợi ích không chỉ cho cơ quan BHXH, mà còn mang lại lợi ích cho người tham gia và thụ hưởng các chế độ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp…

Nhiều lợi ích

Chia sẻ về kết quả ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong BHYT, Phó Giám đốc Trung tâm CNTT (BHXH Việt Nam) Nguyễn Hoàng Phương cho biết: Để thực hiện cấp thẻ BHYT theo mã số BHXH, hiện nay, hệ thống dữ liệu thu và cấp thẻ BHYT đã được cơ quan BHXH cập nhật, quản lý theo mã số BHXH để xác định thời điểm thẻ có giá trị, thời điểm người tham gia đủ 5 năm liên tục. Các quy trình được xây dựng trên CSDL tập trung, lấy dữ liệu hộ gia đình làm trung tâm và kết nối liên thông với dữ liệu đóng, hưởng BHXH, BHYT. Bảo đảm chính xác việc thu nộp, tham gia BHXH, BHYT của cá nhân, đơn vị. Tránh việc cấp trùng thẻ, cấp thẻ không đúng quy định…

Theo đó, từ ngày 1-8-2017, thẻ BHYT không còn ghi thời hạn sử dụng như trước đây, mà chỉ ghi giá trị sử dụng từ thời gian nào. Để biết giá trị sử dụng thẻ, người tham gia có thể chủ động tra cứu trên Cổng thông tin BHXH Việt Nam theo mã số BHXH ghi trên thẻ; danh sách cấp thẻ lưu tại đơn vị quản lý đối tượng; thuận lợi của việc sử dụng thẻ BHYT, được đồng bộ với hệ thống dữ liệu hộ gia đình mà BHXH Việt Nam đã xây dựng. Hệ thống sẽ tiếp tục cập nhật dữ liệu tham gia, không cần phải đổi thẻ sau mỗi năm như trước đây. Sang năm tiếp theo nếu tiếp tục tham gia, cơ quan BHXH sẽ chỉ cấp nối tiếp giá trị sử dụng thẻ trong dữ liệu và in danh sách cấp thẻ gửi đơn vị quản lý đối tượng thông tin về giá trị sử dụng mới của thẻ BHYT. Thẻ đã cấp cho người tham gia trong năm 2017, 2018 vẫn tiếp tục được sử dụng, mà không in, đổi thẻ mới.

Đồng thời, Cổng thông tin BHXH Việt Nam cũng cung cấp cho người dân tiện ích tra cứu trực tuyến các thông tin về: Mã số BHXH; cơ quan BHXH; quá trình tham gia; giá trị sử dụng thẻ; đơn vị tham gia BHXH; các điểm thu, đại lý thu trên Cổng thông tin điện tử ngành BHXH tại địa chỉ https://baohiemxahoi.gov.vn, hoặc có thể gọi điện thoại trực tiếp đến tổng đài theo số 1900 96.96.68 để được nhân viên tổng đài tra cứu, giải đáp. Trên cơ sở minh bạch thông tin tra cứu thẻ BHYT, người tham gia BHYT có thể chủ động được thời gian, địa điểm để quyết định đăng ký tiếp tục tham gia BHYT cho phù hợp. Hệ thống dữ liệu này sẽ được BHXH Việt Nam tiếp tục cập nhật dữ liệu tham gia của mỗi cá nhân, không cần phải đổi thẻ sau mỗi năm như trước đây.

Theo Phó Giám đốc Nguyễn Hoàng Phương, BHXH Việt Nam đang nghiên cứu cấp thẻ BHYT điện tử cho người dân tham gia BHYT tại một số địa phương, thay thế thẻ BHYT giấy hiện nay. Việc cấp thẻ BHYT điện tử giúp tiết kiệm chi phí cho ngành BHXH thuận lợi trong khám, chữa bệnh và cơ sở y tế kiểm soát được quá trình khám, chữa bệnh của người bệnh.

Từ tháng 6-2016, BHXH Việt Nam đã triển khai quyết liệt hệ thống giám định BHYT ban hành kèm theo Quyết định 917/QĐ-BHXH về việc ban hành Cổng tiếp nhận dữ liệu Hệ thống thông tin giám định BHYT. Đến nay, tất cả các cơ sở khám, chữa bệnh (KCB) BHYT đã kết nối, liên thông dữ liệu KCB BHYT trên phạm vi cả nước đến hệ thống giám định BHYT của cơ quan BHXH để thực hiện giám định tự động trên phần mềm. Đây là một cải cách lớn trong quy trình KCB BHYT. Theo thống kê của BHXH Việt Nam, việc cơ sở KCB gửi dữ liệu điện tử ở thời điểm cuối năm 2017, số cơ sở gửi dữ liệu/số cơ sở ký hợp đồng KCB là 9.686/12.703 cơ sở, chiếm tỷ lệ 76%; đến ngày 28-5-2018 đã là 12.210/12.528 cơ sở, chiếm tỷ lệ 97,46%.

Việc đẩy mạnh ứng dụng CNTT, tin học hóa trong quản lý KCB, thống nhất trong giám định, thanh toán BHYT là nhiệm vụ quan trọng của ngành y tế và BHXH, góp phần minh bạch thông tin, bảo đảm quyền lợi của các bên có liên quan, nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng quỹ BHYT. Bệnh nhân có thẻ BHYT đến KCB sẽ được kiểm tra trực tiếp với CSDL thẻ do cơ quan BHXH cấp, quản lý, tránh được tình trạng lạm dụng thẻ, thẻ cắt giảm, hết hạn.

Nỗ lực triển khai

Tuy nhiên, quá trình triển khai cấp thẻ BHYT theo mã số BHXH cũng gặp không ít khó khăn, vướng mắc, do: Người dân thay đổi địa bàn cư trú khi đi làm hoặc lập gia đình, chuyển sang hộ mới cho nên hộ gia đình kê khai với dữ liệu thẻ không khớp; việc rà soát, hoàn thiện CSDL hộ gia đình tham gia BHYT còn chậm, chưa chính xác, phải rà soát nhiều lần… Về quản lý KCB BHYT, việc phối hợp cơ sở KCB đôi khi còn chưa nhịp nhàng dẫn đến thắc mắc, khó khăn trong quá trình thực hiện, bảo đảm quyền lợi cho người có thẻ BHYT tham gia KCB.

Để triển khai tốt hơn việc cấp thẻ BHYT, cấp sổ BHXH theo mã số BHXH, BHXH Việt Nam yêu cầu BHXH tỉnh, thành phố tiếp tục tập trung rà soát đồng bộ mã số BHXH, bảo đảm mã số BHXH duy nhất cho mỗi người, góp phần bảo đảm quyền lợi tốt nhất cho người tham gia cũng như hiện đại hóa hoạt động của ngành. Duy trì tổ công tác, số điện thoại, đầu mối để giải đáp vấn đề liên quan đến cấp và quản lý thẻ BHYT. Tăng cường phối hợp giữa BHXH Việt Nam và Bộ Y tế trong việc xây dựng văn bản hướng dẫn, bảo đảm tính thống nhất khi cơ sở KCB tra cứu thông tin thẻ BHYT của cơ quan BHXH để bảo đảm quyền lợi của người có thẻ BHYT khi đi KCB. Cơ sở KCB BHYT tăng cường hiện đại hóa thiết bị, ứng dụng CNTT hỗ trợ tốt trong việc đón tiếp, giải quyết thủ tục cho người có thẻ BHYT khi đi KCB. Tăng cường giám sát, cảnh báo gắn trách nhiệm đối với BHXH tỉnh, thành phố khắc phục tình trạng thực hiện chậm trễ, sai quy trình cấp đổi thẻ BHYT làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người tham gia BHYT khi đi KCB, hạn chế việc dữ liệu đã hoàn chỉnh nhưng phải chờ gia hạn, cấp mới, đổi thẻ.