Sau ba năm thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự (NVQS) năm 2015, cho thấy các địa phương, đơn vị đã triển khai công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ theo đúng quy định. Năm 2019 được xác định là năm đột phá về công tác tổ chức, biên chế, vì vậy công tác tuyển quân đã và đang được các địa phương, đơn vị quán triệt nghiêm túc, nhằm đạt chất lượng và hiệu quả hơn nữa.
Năm 2018 công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ (gọi tắt là tuyển quân) được xác định là một nội dung quan trọng của nhiệm vụ quân sự, quốc phòng của các địa phương, đơn vị. Ðược sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy T.Ư, Bộ Quốc phòng, Bộ Tổng Tham mưu QÐND Việt Nam; cấp ủy, chính quyền các địa phương và cơ quan, đơn vị trong toàn quân; công tác tuyển quân đã đạt kết quả tích cực. Các địa phương đã tổ chức quán triệt và chấp hành nghiêm túc Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Thông tư hướng dẫn của Bộ Quốc phòng về công tác tuyển quân; thực hiện đầy đủ quy trình các bước trong sơ tuyển, khám tuyển; tổ chức xét duyệt chặt chẽ, bảo đảm công bằng, dân chủ, công khai, minh bạch, theo đúng quy định của pháp luật. Các đơn vị nhận quân tuyển đủ số lượng, bảo đảm chất lượng cả về phẩm chất chính trị, trình độ văn hóa và các tiêu chuẩn về độ tuổi, sức khỏe.
Những năm gần đây, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo các địa phương chú trọng tuyển chọn, gọi nhập ngũ những công dân có trình độ cao đẳng, đại học; qua đó, nhiều địa phương đã làm tốt công tác tuyển chọn những sinh viên tốt nghiệp đại học, cao đẳng nhập ngũ. Năm 2018, tỷ lệ này của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là Hà Nội (23,6%), TP Hồ Chí Minh (24,5%), Hải Phòng (9,8)%; các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ đạt gần 6,1%, các tỉnh khác đạt xấp xỉ 4,1%. Quá trình triển khai thực hiện, các địa phương đã hiệp đồng chặt chẽ với đơn vị nhận quân, giao đủ 100% chỉ tiêu, chất lượng bảo đảm; Lễ giao nhận quân được tổ chức trang trọng, nhanh gọn, an toàn và tiết kiệm, thật sự trở thành "Ngày hội Tòng quân trên cả nước". Các địa phương đã có nhiều hình thức chăm lo công tác hậu phương quân đội, như: tặng quà, tặng sổ tiết kiệm cho gia đình có con em lên đường nhập ngũ; tổ chức hội trại, giao lưu văn hóa văn nghệ, tạo khí thế sôi nổi trong ngày giao quân.
Các cơ quan chức năng Bộ Quốc phòng đã chủ động hướng dẫn, theo dõi giúp địa phương, đơn vị trong quá trình thực hiện tuyển quân, bảo đảm các mặt công tác hậu cần, cấp phát quân trang; bảo đảm đầy đủ phương tiện vận chuyển tân binh về đơn vị an toàn tuyệt đối. Các cơ quan thông tấn, báo chí của T.Ư, địa phương, nhất là Trung tâm Phát thanh và Truyền hình Quân đội, Báo Quân đội nhân dân đã kịp thời tuyên truyền, đưa tin, góp phần động viên, khích lệ công dân hăng hái lên đường nhập ngũ.
Ðể nâng cao chất lượng công tác tuyển quân năm 2019; Cục Quân lực (Bộ Tổng Tham mưu) đã hướng dẫn để các địa phương, đơn vị triển khai thực hiện đồng bộ một số công tác trọng tâm; trong đó, tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục Luật NVQS năm 2015; Thông tư 148/2018/TT-BQP ngày 4-10-2018 của Bộ Quốc phòng quy định tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ; trong đó, tập trung tuyên truyền những nội dung như: đối tượng tạm hoãn, miễn gọi nhập ngũ; tiêu chuẩn nhập ngũ về độ tuổi, trình độ văn hóa; thời hạn tại ngũ, trách nhiệm của công dân, tổ chức và cá nhân có liên quan... Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân, nhất là thế hệ trẻ, đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
Theo chỉ đạo của Bộ Quốc phòng, năm 2019 được xác định là năm đột phá tổ chức biên chế, vì vậy chất lượng tuyển quân phải được các địa phương, đơn vị chú trọng nâng cao chất lượng "đầu vào", ưu tiên tuyển chọn số sinh viên tốt nghiệp đại học, cao đẳng chính quy nhưng chưa có việc làm để nâng cao chất lượng và giảm đào tạo trong Quân đội; đồng thời, chú trọng tạo nguồn cán bộ cơ sở đối với con em đồng bào dân tộc thiểu số (gần 10 nghìn người) ở địa bàn vùng sâu, vùng xa.
Phát huy vai trò nòng cốt của hội đồng NVQS và cơ quan quân sự cấp huyện, xã; trách nhiệm của các ban, ngành, đoàn thể trong công tác tuyển quân. Các cấp, ngành, địa phương, đơn vị cần thấy rõ tầm quan trọng của công tác tuyển quân để từ đó chỉ đạo cơ quan quân sự địa phương thực hiện tốt chức năng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai đồng bộ các khâu, các bước trong quá trình tuyển quân. Quá trình thực hiện phải phát huy quyền làm chủ của nhân dân, bảo đảm đúng nguyên tắc, công khai, dân chủ, công bằng; thực hiện tốt khâu "bình cử" tại cấp thôn; quản lý chặt chẽ số lượng, chất lượng thanh niên trong độ tuổi nhập ngũ; thực hiện tốt việc sơ tuyển, khám tuyển, xét duyệt và phát lệnh gọi nhập ngũ, bảo đảm đúng quy trình, thời gian và chất lượng; thực hiện triệt để cải cách hành chính trong tuyển quân, áp dụng công nghệ thông tin, kết hợp làm nhanh, làm gọn các bước trong quy trình tuyển quân, hạn chế việc đi lại nhiều lần ảnh hưởng đến công việc của người dân. Thường xuyên sâu sát, nắm chắc cơ sở, tăng cường công tác kiểm tra, chấn chỉnh mặt yếu, khâu yếu, kiên quyết không để xảy ra hiện tượng tiêu cực trong quá trình tuyển quân.
Làm tốt công tác hiệp đồng giữa địa phương giao quân và đơn vị nhận quân, trong và sau lễ giao nhận quân. Các địa phương hiệp đồng chặt chẽ với đơn vị nhận quân để hoàn tất các thủ tục cần thiết, bàn giao đầy đủ về số lượng, chất lượng công dân nhập ngũ cho đơn vị, nâng cao chất lượng về mọi mặt, hạn chế đến mức thấp nhất trường hợp loại trả, bù đổi về sức khỏe, chấp hành nghiêm túc quy định bù đổi nếu có; kiên quyết không để sót, lọt các trường hợp không đủ tiêu chuẩn nhập ngũ vào Quân đội, cũng như không tạo kẽ hở để công dân lợi dụng né tránh thực hiện NVQS. Ðối với các đơn vị nhận quân, mặc dù không thuộc diện phải thực hiện "3 gặp, 4 biết" nhưng vẫn phải chủ động cử cán bộ về địa phương nắm tình hình công dân nhập ngũ, kịp thời giải quyết những vướng mắc nảy sinh. Các đơn vị làm nhiệm vụ huấn luyện chiến sĩ mới chủ động làm tốt công tác chuẩn bị về mọi mặt, nhất là cán bộ khung trực tiếp huấn luyện, quản lý chiến sĩ mới phải được lựa chọn kỹ, bảo đảm thật sự làm chỗ dựa tinh thần cho bộ đội, chăm lo tốt nhất đời sống nơi ăn, ở, sinh hoạt, học tập,… để quân nhân yên tâm, gắn bó với đơn vị ngay từ những ngày đầu; đồng thời, giải quyết tốt mối quan hệ giữa đơn vị, gia đình, địa phương trong suốt quá trình quân nhân làm nghĩa vụ tại đơn vị. Các cơ quan chức năng của Bộ Quốc phòng tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn, bám sát địa phương, đơn vị trong công tác tuyển quân.
Bảo đảm đầy đủ chế độ, chính sách trong công tác tuyển quân; thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội, tạo điều kiện cho quân nhân hoàn thành NVQS trở về địa phương nhanh chóng ổn định cuộc sống. Các trung tâm đào tạo nghề của Quân đội chủ động phối hợp với địa phương, đơn vị tổ chức tốt việc hướng nghiệp cho quân nhân chuẩn bị hoàn thành NVQS; qua đó, tổ chức đào tạo nghề theo nhu cầu, khả năng, trình độ của từng quân nhân sau khi xuất ngũ, tạo điều kiện cho họ có việc làm, thu nhập ổn định, nhằm động viên, khích lệ công dân sẵn sàng nhập ngũ.
Kết quả công tác tuyển quân năm 2019 sẽ có tác động lớn đến nhiệm vụ quân sự, quốc phòng của địa phương, đơn vị. Vì vậy, các cấp, ngành, địa phương, đơn vị cần tiếp tục phát huy kết quả đạt được trong những năm qua, thực hiện tốt công tác tuyển quân năm 2019, góp phần tạo nguồn nhân lực xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong mọi tình huống.