Mở rộng không gian, kết nối giao thông liên vùng của Hà Nội

Có 2 phương án đề xuất về tổng mức đầu tư tuyến vành đai 4 qua Hà Nội và các địa phương. Theo đó, kinh phí xây dựng theo phương án cao tốc đi bằng là 105.000 tỷ đồng, còn theo phương án cao tốc đi trên cầu cạn là 135.000 tỷ đồng, bao gồm 2 cầu lớn vượt sông Hồng.

Chiều 6/5, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng chủ trì hội nghị giữa Hà Nội với Bộ GTVT và các tỉnh liên quan (Bắc Ninh, Bắc Giang, Hưng Yên...) để triển khai kế hoạch của Thủ tướng Chính phủ về tuyến đường vành đai 4.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP/Gia Huy

Phát biểu tại hội nghị, Bí thư Thành ủy Hà Nội nêu rõ, tại Thông báo số 92/TB-VPCP ngày 3/5/2021 của Văn phòng Chính phủ về Kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về Dự án đường bộ cao tốc Bắc-Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo: Căn cứ tính hiệu quả để tập trung, khẩn trương nghiên cứu, đề xuất triển khai ngay các tuyến đường bộ cao tốc khác có nhu cầu cấp thiết, được các địa phương, cử tri và đại biểu Quốc hội đề nghị trong thời gian vừa qua, trong đó có tuyến đường vành đai 4, vành đai 5 vùng Thủ đô.

Do đó, việc tổ chức hội nghị cho định hướng chủ trương, quy hoạch và đầu tư tuyến đường vành đai 4 trong giai đoạn hiện nay là cần thiết. Việc này không chỉ khắc phục tình trạng quá tải về giao thông, giúp mở rộng không gian, nguồn lực phát triển, khả năng liên kết, giao thương hàng hóa với các tỉnh lân cận trong vùng Thủ đô, cũng như vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, mà còn giúp Hà Nội và các tỉnh Hưng Yên, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Bắc Giang... từng bước hoàn thiện hệ thống giao thông theo quy hoạch. Cùng với đó là tạo điều kiện để Hà Nội và các địa phương đẩy mạnh phát triển kinh tế-xã hội, thu hút đầu tư phát triển mạnh mẽ.

Theo đồ án quy hoạch liên quan đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, vành đai 4 là tuyến vành đai giao thông đối ngoại có tính chất kết nối liên vùng thuộc vùng Thủ đô và được khép kín theo tiêu chuẩn đường cao tốc để kết nối các cao tốc, quốc lộ hướng tâm, tạo hệ thống phát triển hiệu quả.

Vì vậy, Bí thư Thành ủy Hà Nội mong muốn và tin tưởng hội nghị sẽ đánh giá toàn diện những tiềm năng, lợi thế, đồng thời chỉ ra khó khăn, vướng mắc và đưa ra các giải pháp phù hợp, khả thi, đặc biệt là các giải pháp về định hướng phát triển, quy hoạch, công tác giải phóng mặt bằng, phương án và nguồn lực trong việc đầu tư xây dựng tuyến đường vành đai 4… để thống nhất phương án, hoàn thiện trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Dự án đường vành đai 4 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch chi tiết từ năm 2011 với chiều dài toàn tuyến khoảng 98 km, đi qua 14 huyện của 3 tỉnh, thành phố, trong đó đoạn đi qua Hà Nội dài 56,5 km, Hưng Yên 20,3 km và Bắc Ninh 21,2 km.

Trên cơ sở đề xuất của các địa phương và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT đang nghiên cứu lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi để đầu tư toàn bộ tuyến đường vành đai 4 theo quy mô mặt cắt của từng đoạn tuyến qua các tỉnh, thành phố. Tuy nhiên, các phương án đưa ra đều có những ưu điểm, hạn chế riêng; cùng với những khó khăn về nguồn lực đầu tư, cơ chế và hình thức đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư... nên đến nay dự án vẫn đang tiếp tục trong giai đoạn nghiên cứu.

Về phương án đầu tư và tổng mức đầu tư dự kiến, theo Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Dương Đức Tuấn, kinh phí đầu tư xây dựng theo phương án cao tốc đi bằng khoảng 105.000 tỷ đồng, còn theo phương án cao tốc đi trên cầu cạn toàn tuyến sẽ vào khoảng 135.000 tỷ đồng,  bao gồm 2 cầu lớn vượt sông Hồng. Kinh phí bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng theo chỉ giới 120 m khoảng 25.000 tỷ đồng.

Với mức kinh phí như trên, việc đầu tư bằng vốn đầu tư công là khó khả thi, vì vậy cần nghiên cứu theo hướng hỗn hợp đầu tư, gồm đầu tư công và phương thức PPP, loại hợp đồng BOT cho toàn tuyến; xem xét nghiên cứu phân kỳ đầu tư để đầu tư theo cơ cấu, quy mô mặt cắt ngang (trong mọi trường hợp phải đảm bảo nối thông toàn tuyến và thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng một lần).

Hà Nội đề nghị Bộ GTVT và các địa phương thống nhất quan điểm chung là cần thiết phải tổ chức triển khai đầu tư khép kín toàn tuyến đường vành đai 4 tại thời điểm hiện nay; triển khai đầu tư hỗn hợp đầu tư công và phương thức PPP, loại hợp đồng BOT.

Hà Nội chủ trì, phối hợp cùng các địa phương có tuyến đi qua tổ chức nghiên cứu, triển khai đầu tư toàn tuyến; bổ sung quy hoạch thành phần đường cao tốc đi trên cao. Các địa phương có tuyến đi qua chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện giải phóng mặt bằng theo các dự án riêng trên địa bàn...