Thực tế thì tuyến đường tránh T.P Thái Nguyên dài 7,4km (nối hai điểm của tuyến Quốc lộ 3 trên địa phận hai phường Tân Lập và Tân Long) đã ngầm thông xe ngay sau khi hoàn thành phần mặt đường. Điều đó sẽ không khiến ai phải để tâm, ngay cả cơ quan quản lý nếu...
... không xảy ra vụ tai nạn thảm khốc mới đây trên tuyến đường này. Lúc này, nhiều người mới giật mình về sự nguy hiểm đó. Một lệnh cấm lưu thông kèm theo việc cho rào hai điểm đầu của tuyến đường được ban hành. Nhưng rồi, vì lợi ích cá nhân và thói quen bấy lâu, không ít người đã bất chấp nguy hiểm phá rào cho xe chạy qua. Ngay hôm qua, 7-4, chúng tôi có mặt trên tuyến đường này và nhận thấy các phương tiện cơ giới vẫn trèo rào qua đường ngang nhiên.
Việc cho ngầm thông xe, rồi lại cấm lưu thông của cơ quan chức năng, đến việc người dân phá rào để đi không còn là bất ngờ với người dân địa phương. Trong bài viết này, chúng tôi chỉ tập trung phân tích nguyên nhân tại sao một dự án quan trọng như vậy lại để chậm tiến độ gần 2 năm trời. Đặt câu hỏi đó với đồng chí Lê Đình Thi, Giám đốc Sở Giao thông- Vận tải, chúng tôi được biết: Khởi công từ năm 2004, kế hoạch hoàn thành là năm 2006, nhưng đến nay tuyến đường tránh (thuộc Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 3- tuyến tránh T.P Thái Nguyên) vẫn chưa thể nghiệm thu, bàn giao để lưu thông được.
Cũng theo đồng chí Lê Đình Thi, việc để chậm này có mấy nguyên nhân: Thứ nhất, do giải phóng mặt bằng (GPMB) chậm; một số chính sách đền bù đất đai ở những khu vực giáp ranh còn chưa thoả đáng, công bằng. Sự đồng thuận của người dân là cơ bản, nhưng vẫn còn một số đối tượng viện cớ cố tình không bàn giao mặt bằng. Các thủ tục tư vấn trong thi công nhiều khi chưa đạt yêu cầu phải sửa đi sửa lại rất mất thời gian. Năng lực tài chính của nhà thầu hạn chế, gây ách tắc trong thi công. Cụ thể ở đây là năng lực của nhà thầu thi công gói thầu số 4 (xã Quyết Thắng) chưa kịp thời đáp ứng yêu cầu đặt ra. Bởi vậy, hiện nay vẫn còn một số cột điện dân sinh vi phạm hành lang đường chưa được giải phóng. 7 hộ dân khu vực X74, nơi con đường vòng nối đường Quang Trung lên tuyến tránh chưa bàn giao mặt bằng với lý do đền bù chưa thoả đáng.
Thứ hai, hồ sơ kỹ thuật của dự án thường xuyên biến động, thay đổi trong quá trình thi công. Trong Dự án ban đầu có bố trí xây cầu Non Nước, nhưng sau do thiếu kinh phí đành phải điều chỉnh thành cống chui; nhiều đoạn từ cống số 1 phải chuyển sang cống số 2, 3; có đoạn phải thay đắp taluy bằng xây tường chắn. Trên tuyến có cột điện cao thế, khi thi công đã gây ảnh hưởng đến chân cột, nên phải trình bổ sung xây tường chắn cho cột điện. Sự điều chỉnh hồ sơ thiết kế thi công phải thông qua không ít giấy tờ, thủ tục nên đã kéo dài thêm thời gian của dự án. Thứ ba, giá cả trên thị trường, nhất là các mặt hàng vật liệu xây dựng biến động khôn lường, trong khi năng lực nhà thầu hạn chế. Cũng may là chưa có nhà thầu nào phải phá vỡ hợp đồng giữa chừng vì đoản vốn và cơn sốt giá cả.
Thực tế mà nói, ngoài chậm về tiến độ, tuyến tránh T.P Thái Nguyên còn có nhiều hạng mục bất hợp lý cần phải được điều chỉnh kịp thời. Nhân đây cũng xin chỉ ra một vài điểm không phù hợp đó là: Lối vào hai đầu đường của tuyến tránh chưa đảm bảo an toàn cho phương tiện tham gia giao thông. Khu vực đầu đường thuộc phường Tân Lập có một cây xăng vẫn đang tồn tại. Mặc dù cây xăng này nằm ngoài phạm vi của tuyến đường, nhưng thực tế cho thấy người tham gia giao thông phải đỗ xe ở dưới lòng đường mới có thể mua được xăng. Phần “lưỡi gà” ở đầu tuyến đường cũng không phù hợp, đã gây tai nạn nhiều lần. Đúng ra ở đây phải bố trí một đảo tam giác thì thuận hơn. Là tuyến đường tránh nên lượng xe tải lớn lưu thông nhiều, nên cần phải trồng cây xanh hai bên đường để chống tiếng ồn và giảm ô nhiễm môi trường...
Tuyến đường tránh T.P Thái Nguyên có tổng kinh phí 560 tỷ đồng, trong đó GPMB chiếm khoảng 300 tỷ đồng. Hiện nay, trên 90% công việc đã hoàn tất chỉ còn vướng mắc một số điểm về GPMB và chậm thi công những hạng mục phụ trợ. Việc để chậm thông xe ở đây ngày nào sẽ gây quá tải cho tuyến Quốc lộ 3 qua trung tâm Thành phố ngày đó. Bởi vậy, theo chỉ đạo của tỉnh, trong tháng 4 này phải tiến hành nghiệm thu, bàn giao và thông xe tuyến đường này. Đoạn đường vòng của tuyến tránh nối với đường Quang Trung sẽ chuyển sang thực hiện song song cùng với đường Quang Trung. Những trường hợp cố tình trây ỳ, không chịu bàn giao mặt bằng, Thành phố sẽ tiến hành cưỡng chế theo quy định.
