Tại dự thảo Nghị định quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đề xuất quy định về điều kiện cấp phép thăm dò, khai thác cát, sỏi lòng sông.
Theo dự thảo, việc cấp phép thăm dò, khai thác cát, sỏi lòng sông phải tuân thủ các điều kiện sau đây:1- Đáp ứng yêu cầu về điều kiện cấp phép thăm dò khoáng sản quy định tại khoản 2 Điều 40 và điều kiện cấp phép khai thác khoáng sản quy định tại khoản 2 Điều 53 Luật khoáng sản; 2- Có ý kiến bằng văn bản của cơ quan quản lý nhà nước về đường thủy nội địa liên quan đến khu vực khai thác ảnh hưởng tới luồng đường thủy nội địa, các vấn đề khác có liên quan đến an toàn giao thông thủy; vấn đề an toàn các công trình phòng chống thiên tai theo quy định của pháp luật có liên quan; 3- Ý kiến của cơ quan quản lý nhà nước về tài nguyên nước về vấn đề ảnh hưởng tới lòng, bờ, bãi sông theo quy định của Luật tài nguyên nước.
Trường hợp mà ranh giới khu vực đề nghị cấp phép thăm dò, khai thác cát, sỏi lòng sông giáp với địa giới hành chính của hai hay nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi đề nghị cấp phép lấy ý kiến bằng văn bản của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố có diện tích giáp ranh.
Chỉ được khai thác cát, sỏi lòng sông ban ngày
Theo dự thảo, ngoài các quy định tại khoản 1 Điều 54 Luật khoáng sản, nội dung Giấy phép khai thác cát, sỏi lòng sông còn thể hiện một số nội dung sau đây: 1- Thời gian được phép hoạt động khai thác: chỉ được khai thác ban ngày (từ 7 giờ sáng đến 6 giờ chiều hàng ngày); không được khai thác vào ban đêm (kể từ 6 giờ chiều hôm trước đến 7 giờ sáng hôm sau); 2- Trách nhiệm trong việc thả phao xác định ranh giới khu vực khai thác, bảo đảm an toàn giao thông thủy và việc cắm mốc gửi trên bờ (nếu có); 3- Trách nhiệm đối với phương tiện được sử dụng cho hoạt động khai thác, vận chuyển cát, sỏi lòng sông như: đăng ký số lượng, đăng kiểm, mã hiệu từng phương tiện với cơ quan nhà nước có thẩm quyền trước khi khai thác; 4- Trách nhiệm trong việc lắp đặt camera giám sát, thiết bị định vị toàn cầu (GPS) và việc lưu trữ dữ liệu, thông tin về vị trí, hành trình di chuyển của phương tiện khai thác; 5- Vai trò giám sát của cộng đồng trong quá trình khai thác khoáng sản.
Dự thảo nêu rõ, khai thác cát, sỏi trên sông phải tuân thủ các yêu cầu chung về bảo vệ lòng, bờ, bãi sông và các yêu cầu sau đây: Đối với trường hợp khai thác cát, sỏi thuộc lòng sông, cao độ đáy của tuyến khai thác không được vượt quá cao độ trung bình của đáy sông hiện tại trên tuyến khai thác; ranh giới khu vực khai thác phải cách mép bờ ít nhất 10% chiều rộng của lòng sông. Đối với trường hợp khai thác cát, sỏi thuộc bãi sông, đáp ứng các yêu cầu về khơi thông dòng chảy; tăng khả năng thoát lũ, bảo đảm chức năng của nguồn nước; cao độ đáy tuyến khai thác không được vượt quá cao độ ứng với mực nước trung bình mùa cạn. Đối với bãi nổi bán ngập, bãi hình thành theo mùa, bãi mới hình thành phải có ý kiến bằng văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về tài nguyên nước trước khi cấp phép khai thác.
Trường hợp đang khai thác cát, sỏi trên sông mà có hiện tượng sạt, lở tại khu vực khai thác phải tạm dừng khai thác, đồng thời báo cáo ngay cho chính quyền địa phương nơi gần nhất và Sở Tài nguyên và Môi trường để kiểm tra, xác định nguyên nhân, mức độ tác động tới lòng, bờ bãi sông, báo cáo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xem xét, quyết định. Trường hợp không đủ điều kiện tiếp tục khai thác, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh khoanh định và bổ sung vào khu vực cấm hoạt động khoáng sản, khu vực tạm thời cấm hoạt động khoáng sản theo quy định.
Hoạt động khai thác cát, sỏi, kể cả khoáng sản khác tại khu vực lòng hồ chứa thủy điện, thủy lợi phải đáp ứng các yêu cầu chung về bảo vệ lòng, bờ, bãi sông và các yêu cầu sau đây: Tuân thủ quy định về hành lang bảo vệ hồ chứa, bảo vệ công trình, bảo đảm an toàn hồ chứa, an toàn tuyệt đối cho đập và các hạng mục công trình gắn liền với hồ chứa; chỉ khai thác phần trữ lượng do bồi lắng và phải gắn với yêu cầu nạo vét, phòng, chống, bồi lắng lòng hồ; không ảnh hưởng đến chức năng, nhiệm vụ của hồ chứa đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; không ảnh hưởng đến các hoạt động khai thác, sử dụng tài nguyên nước của hồ chứa.
