Theo Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, các loại xe ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5 - Euro 5 từ ngày 1/1/2022.
Tính đến thời điểm hiện tại, các thành viên Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) đều đã sẵn sàng tuân thủ lộ trình.
Sự chuẩn bị để tiến tới áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5
Nhằm tuân thủ Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg quy định lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5, ngay từ những ngày đầu quyết định được ban hành, các hãng xe thuộc VAMA đã chủ động lên kế hoạch đầu tư, nâng cấp các thiết bị và công nghệ cho các mẫu xe để đáp ứng tiêu chuẩn mới. Hiện nay, tất cả các thành viên VAMA đều đã sẵn sàng đưa ra thị trường các dòng xe đạt tiêu chuẩn khí thải mức 5 theo đúng lộ trình
VAMA cũng đã, đang và sẽ triển khai các hoạt động truyền thông để nâng cao nhận thức cho người tiêu dùng về tiêu chuẩn khí thải mức 5; tổ chức các diễn đàn, hội thảo chuyên ngành; xây dựng bộ nhận diện dành riêng cho các xe đạt tiêu chuẩn khí thải mức 5.
Từ đầu năm 2022, khi các hãng có kế hoạch đưa các mẫu xe đạt tiêu chuẩn khi thải mức 5 ra thị trường, nhân viên bán hàng và đội ngũ kỹ thuật đã được đào tạo của các hãng sẽ đóng vai trò then chốt trong việc tư vấn và hỗ trợ khách hàng tìm hiểu và nắm rõ các khuyến cáo quan trọng về việc sử dụng xe và nhiên liệu nhằm giảm thiểu rủi ro.
Ngoài ra, VAMA còn phối hợp với VINPA (Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam) để mở rộng mạng lưới cung cấp và triển khai các hoạt động truyền thông hỗ trợ khách hàng trong việc tiếp cận nhiên liệu mức 5, xây dựng Bộ câu hỏi thường gặp (FAQs) về tiêu chuẩn khí thải mức 5 nhằm giải đáp những thắc mắc của người tiêu dùng và khách hàng trong quá trình áp dụng tiêu chuẩn mới.
Theo Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam, hiện tại, dầu Diesel mức 5 (DO-V) có bán tại hơn 1.100 cửa hàng xăng dầu tại tất cả các tỉnh thành trên toàn quốc. Tuy nhiên, Việt Nam chưa có trạm nào có xăng đạt Euro 5. Xăng mức 5 sẽ có bán trên thị trường kể từ ngày 01/01/2022 theo đúng lộ trình của Chính phủ.
Ngoài ra, theo kế hoạch, VINPA sẽ mở rộng mạng lưới cung cấp nhiên liệu mức 5 nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường. Khi đó, người tiêu dùng có thể tìm kiếm địa điểm bán nhiên liệu mức 5 thông qua các chỉ dẫn của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, hoặc thông qua ứng dụng Logigo, Petrolimex trên các thiết bị thông minh. Tại khu vực bán hàng (thường ở cột bơm) của cửa hàng xăng dầu phải niêm yết, ghi rõ tên loại nhiên liệu và mức tiêu chuẩn phù hợp với tiêu chuẩn khí thải.
Về lo ngại xe trang bị Euro 5 và OBD (hệ thống chẩn đoán trên xe) không đăng kiểm được do nhiên liệu không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 5, Đại diện VAMA cho biết: “Các xe trước khi bán ra thị trường đều được cơ quan quản lý chất lượng là Cục Đăng kiểm cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (cho từng xe nhập khẩu nguyên chiếc hoặc cho kiểu loại xe sản xuất trong nước), ngoài ra còn có giấy chứng nhận xuất xưởng cho từng chiếc xe sản xuất trong nước, để đảm bảo rằng các xe đó thỏa mãn các quy định kỹ thuật của Việt Nam và hoàn toàn đăng kiểm được”.
Những lưu ý khi áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5
Xăng mức 5 có yêu cầu kỹ thuật cao hơn hẳn xăng mức thấp hơn. Việc xe trang bị Euro 5 nhưng sử dụng nhiên liệu không đáp ứng được tiêu chuẩn có thể xảy ra báo lỗi hoặc hư hỏng một số chi tiết như kim phun nhiên liệu, hệ thống DPF (bộ lọc hạt của động cơ điêzen), cảm biến A/F (cảm biến oxy dải rộng), cảm biến oxy… làm giảm tuổi thọ động cơ do hàm lượng lưu huỳnh cao trong nhiên liệu; hình thành axit H2SO4 gây ăn mòn các chi tiết truyền động trong động cơ… Khi hệ thống xử lý khí thải báo lỗi, công suất động cơ sẽ bị giới hạn, gây ra tình trạng yếu máy và tăng hao nhiên liệu.
Đại diện VAMA khuyến cáo khách hàng cần sử dụng nhiên liệu có mức tiêu chuẩn tương đương hoặc cao hơn tiêu chuẩn khí thải của xe. Nếu xe bị báo lỗi hoặc hư hỏng chi tiết do nhiên liệu không đáp ứng Euro 5, tùy thuộc vào chính sách của mỗi hãng mà khách hàng sẽ được hỗ trợ xử lý và bảo hành.
Như vậy, các động cơ đạt tiêu chuẩn Euro 5 sử dụng nhiên liệu mức 5 là hợp lý nhất, tránh hoặc giảm thiểu việc sử dụng lẫn các loại xăng dầu có mức chất lượng khác.
Về tiêu chuẩn khí thải mức 5
Tiêu chuẩn khí thải mức 5 là tiêu chuẩn về phép thử và giới hạn chất gây ô nhiễm có trong khí thải tương ứng với mức Euro 5 được quy định trong quy định kỹ thuật về khí thải xe cơ giới của Ủy ban kinh tế châu Âu của Liên Hợp quốc hoặc trong chỉ thị của Liên minh châu Âu áp dụng đối với xe cơ giới sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới.
Từ ngày 01 tháng 01 năm 2022, các loại xe ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5 theo Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Cả 2 tiêu chuẩn mức 4 (đang được áp dụng) và mức 5 đều nhằm tạo ra những sản phẩm sạch hơn, giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, tiêu chuẩn khí thải mức 5 có những yêu cầu cao hơn, chặt chẽ hơn cũng như công nghệ mới hơn.