Tin từ UBND xã Châu Cường, huyện Quỳ Hợp cho biết, trong lúc đi đào quặng thiếc, một người dân xã này đã phát hiện nhiều cổ vật quý của người Thái và 13kg tiền cổ đựng trong chiếc mò nừng.
Số cổ vật anh Kiều phát hiện được gồm: một cái chiêng không núm, một cái nồi dùng nấu rượu, một chiếc mò sừng - cổ vật này được dùng để hông xôi nếp mới và hiện nay 100% người Thái vẫn đang dùng, một cái chiêng nhỏ… Tất cả số cổ vật đó đều được làm từ đồng thau.
Trong số những cổ vật trên, chiếc mò nừng đựng 13 kg đồng tiền cổ của người Thái, ở giữa đồng tiền có một lỗ hình vuông, hai mặt đồng tiền hiện hình chữ Thái đúc nổi rất rõ.
Được biết, thời tiền sử ở vùng đất “linh kiệt” này có ngọn núi Cơ Đoi nằm trên dãy Pù Khạng, với độ cao 1.000m so với mặt nước biển. Theo một số già làng cũng như cán bộ văn hoá, nơi đây là tổ tiên của người Thái đã từng sinh sống theo kiểu nguyên thuỷ, nên sau khi chết đi một số cổ vật của tổ tiên bị thiên tai vùi dập trong lòng đất. Thời gian trôi qua, mưa lũ xói mòn, lở núi, lở đồi… vì vậy một số cổ vật lâu nay nằm trong lòng đất được lộ ra.
Hiện nay, trên vùng đất Cơ Đoi này người dân đi khai thác thiếc rất nhiều và cũng không ít người phát hiện được cổ vật quý, nhưng họ đã đem bán cho “đội quân” đồng nát với giá quá bèo. Theo họ, những cổ vật ấy là của người xưa, có thần linh, ma quái canh giữ nên họ đã bán để khỏi ám ảnh thần chết.
