Sau nhiều năm vắng bóng, hình ảnh thu nhỏ của đoàn Cải lương Quyết Tiến- đoàn nghệ thuật sân khấu đầu tiên của tỉnh Thái Nguyên đã được một nhóm cựu nghệ sỹ, diễn viên, nhạc công của đoàn còn "đắm đuối" với nghề nghiệp cũ tái hiện và bản sắc văn hóa xưa của Thành phố Thái Nguyên lại được duy trì…
Năm 1950 ở Lưu Xá, Thái Nguyên xuất hiện một gánh hát cải lương do ông bầu Lương Văn Dong dẫn dắt từ Hải Dương lên; đến tháng 10 năm 1952 tại Phố Giá (Phổ Yên) gánh hát này được chuyển đổi thành Đoàn cải lương Quyết Tiến do nghệ sỹ Ngô Mạn làm đoàn trưởng. Rồi Đoàn Quyết Tiến lên thị xã Thái Nguyên dựng rạp và phục vụ nhân dân trong tỉnh với rất nhiều vở diễn hay được nhân dân yêu thích, nhiều thành tích xuất sắc được tỉnh và Trung ương khen thưởng.
Các nghệ sỹ tài năng, tên tuổi lớn của ngành sân khấu truyền thống Việt
Sau khi Đoàn cải lương Bắc Thái giải thể, một số cán bộ công nhân viên, diễn viên, nhạc công của đoàn được chuyển sáng công tác ở các đơn vị nghệ thuật, các cơ quan khác; một số về nghỉ chế độ. Dù đang công tác hay đã nghỉ hưu; tùy trình độ và khả năng, điều kiện và hoàn cảnh gia đình, họ làm thêm đủ nghề như: Dàn dựng chương trình ca, múa, kịch cho các đội văn nghệ nghiệp dư; dạy dân ca, sáng tác bài hát và tiểu phẩm; cho thuê quần áo văn công, làm vườn, tham gia ban nhạc hiếu.v.v. để tăng thu nhập cho gia đình. Tuy đời sống còn khó khăn vất vả, nhưng tình yêu nghệ thuật cải lương, nỗi nhớ về nghề xưa nghiệp cũ vẫn không nguôi trong lòng; luôn thôi thúc họ phải làm một việc gì đó để duy trì được bộ môn dân ca nhạc cổ đặc sắc vốn có từ hơn nửa thế kỷ qua trên đất Thái Nguyên giàu truyền thống Cách mạng và yêu văn hóa, nghệ thuật này.
Ông Trần Yên Bình, nguyên là diễn viên chính của Đoàn Cải lương Bắc Thái, nay là Trưởng phòng Văn hóa văn nghệ (Nhà Văn hóa tỉnh) cùng vợ là Nguyễn Thị Thanh cũng từng là một "đào thương" của Đoàn Cải lương Thái Nguyên ra đời vào tháng 10 năm 2005, được Nhà Văn hóa tỉnh Thái Nguyên cấp chứng chỉ. Hiện nay câu lạc bộ có hơn hai chục hội viên với đầy đủ các thành phần cơ bản: Đạo diễn, nhà giáo nghệ thuật Hà Thành; các diễn viên của Đoàn cải lương Bắc Thái trước đây: Cụ Phan Thị Tý (cụ bà Tư Chân đã 89 tuổi), ông Lê Đình Cử (diễn viên chuyên đóng Tây đã 76 tuổi), Nguyễn Thị Thìn, Trần Yên Bình, Lệ Thanh, Nguyễn Đức Chính… Điều đáng mừng là có cả những người còn rất trẻ, mới ngoài 20 tuổi (thuộc thế hệ 8x) như Nguyễn Văn Hải, sinh viên trường Cao đẳng Văn hóa nghệ thuật Việt Bắc, chị Lâm, cô Tuyết… Dàn nhạc gồm: Trần Văn Trầm đàn Thập lục, Đinh Công Viên bộ gõ, Phạm Văn Khải đàn Kìm, Nguyễn Quang Hồng ghi ta, Văn Tươm đàn Nhị, Phạm Xuân Bắc trống Chèo. Đặc biệt câu lạc bộ còn có một số nghệ sĩ chơi đàn tính, hát then, họa sỹ Hắc Long, họa sỹ Trần Quang Minh (ảo thuật gia duy nhất của thành phố Thái Nguyên).v.v. tham gia.
Câu lạc bộ sinh hoạt, luyện tập vào 15 tháng lẻ dương lịch trong năm tại nhà văn hóa tỉnh. Câu lạc bộ đã bồi dưỡng nghiệp vụ, giúp đỡ các đội văn nghệ quần chúng huyện phường xã như Phổ Yên, Cam Giá, Tân Lập, Đồng Quang, Hóa Trung… đã đi biểu diễn ở Bảo tàng Quân khu I, Bắc Kạn, Đông Anh. v.v. Địa phương, đơn vị, cá nhân nào có nhu cầu giao lưu, học tập câu lạc bộ đều sẵn lòng đáp ứng. Xem câu lạc bộ luyện tập và biểu diễn thấy những giọng ca, bản nhạc họ trình bày vẫn mượt mà, đằm thắm (kể cả những tiết mục ca mới, chèo, hát văn, hát then) không thua kém gì các đoàn nghệ thuật chính quy; những màn võ thuật, tiết mục ảo thuật rất điêu luyện và hấp dẫn. Một số tiết mục của câu lạc bộ đã được ghi âm phát trên sóng Đài tiếng nói Việt Nam chuyên mục "Khắp nơi đàn và hát dân ca" đầu năm 2008 như: Thái Nguyên thành phố Anh hùng, Bài ca thành phố Thép, Hương vị đất trời chè Thái quê tôi (Cải lương), Miền quê vẫy gọi, Chiến khu-đất mẹ (Vọng cổ).v.v.
Vậy là sau nhiều năm vắng bóng, hình ảnh thu nhỏ của đoàn Cải lương Quyết Tiến- đoàn nghệ thuật sân khấu đầu tiên của tỉnh Thái Nguyên đã được một nhóm cựu nghệ sỹ, diễn viên, nhạc công của đoàn còn "đắm đuối" với nghề nghiệp cũ tái hiện và bản sắc văn hóa xưa của Thành phố Thái Nguyên lại được duy trì...
