Xuất phát từ nhu cầu thực tế của nhân dân về sinh hoạt cộng đồng, phong trào xây dựng nhà văn hóa ở các khu dân cư, tổ dân phố và các làng, bản trên địa bàn Thái Nguyên đã có từ những năm 1997, 1998. Được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, phong trào đã phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây và các nhà văn hóa đã góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho người dân.
Toàn tỉnh hiện có 1.897/ 3.024 xóm, bản, tổ dân phố, khu dân cư có nhà văn hóa. Qua thực hiện công tác xã hội hóa, các nhà văn hóa ở cơ sở chủ yếu được xây dựng từ nguồn kinh phí do nhân dân đóng góp có sự hỗ trợ của Nhà nước. Theo đánh giá của ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch thì hệ thống nhà văn hóa cơ sở đã góp phần đẩy mạnh các hoạt động văn hóa thông tin và thể thao, tuyên truyền cổ động cho các sự kiện, ngày lễ lớn của đất nước và của tỉnh, tạo không khí vui tươi và động lực cho quần chúng nhân dân hăng say lao động.
Nhà văn hóa cơ sở cũng là nơi diễn ra các hoạt động sinh hoạt chính trị và các hoạt động kinh tế, xã hội như: Sinh hoạt chi bộ, sinh hoạt tổ dân phố; tập huấn về y tế, giáo dục; thực hiện những chương trình truyền thông về các vấn đề kinh tế, xã hội của đất nước... Qua đó đã góp phần xây dựng và tạo sự gắn bó chặt chẽ giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân, thúc đẩy việc thực hiện quy chế dân chủ tại cơ sở.
Với những kết quả thiết thực như vậy, phong trào xây dựng nhà văn hóa cơ sở đã lan tỏa rộng khắp trên địa bàn toàn tỉnh với những địa phương điển hình như: Thị xã Sông Công, huyện Đồng Hỷ, T.P Thái Nguyên… Hầu hết các địa phương kể trên đều có chính sách hỗ trợ riêng cho công tác xây dựng Nhà văn hóa cơ sở với kinh phí từ 4 đến 7 triệu đồng mỗi Nhà văn hóa.
Với T.P Thái Nguyên, phong trào xây dựng các Nhà văn hóa cơ sở đã được các cấp ủy Đảng, chính quyền đặc biệt chú trọng. Từ năm 2005, Thành phố đã dành nguồn ngân sách hỗ trợ cho mỗi Nhà văn hóa cơ sở 5 triệu đồng làm kinh phí hoạt động và mua sắm trang thiết bị, tổng số tiền hỗ trợ lên đến gần 1,4 tỷ đồng. Ngoài ra, năm 2007, HĐND T.P Thái Nguyên cũng ra Nghị quyết hỗ trợ 30% kinh phí (không quá 30 triệu đồng) đền bù giải phóng mặt bằng cho mỗi Nhà văn hóa chưa có quỹ đất riêng để xây dựng. Nhờ vậy, đến nay T.P Thái Nguyên đã có 305/417 xóm, tổ dân phố, khu dân cư có Nhà văn hóa
Phong trào xây dựng Nhà văn hóa cơ sở đang tiếp tục được ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các cấp chính quyền trong toàn tỉnh quan tâm phát triển. Hằng năm, từ các Chương trình mục tiêu Quốc gia, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đều dành một phần kinh phí cấp trang thiết bị cho các thiết chế văn hóa trong đó có cả các Nhà văn hóa cơ sở. Được biết, Ngành cũng đang tiến hành xây dựng quy hoạch hệ thống các thiết chế văn hóa trên toàn tỉnh. Đây là việc làm cần thiết để đẩy mạnh phát triển phong trào xây dựng các thiết chế văn hóa đồng thời đồng bộ hoạt động của các Nhà văn hóa cơ sở và các thiết chế văn hóa khác, phục vụ lợi ích của người dân.
