Phát hiện tấm bia ghi của di tích đình Hàng Phố

Đó là tấm bia do Anh Nguyễn Văn Tiệp ở tổ 3, phường Cam Giá (TP Thái Nguyên) phát hiện ra khi xúc đất ở khu vực công trình Chi Cục Thuế Thái Nguyên giáp với Tỉnh Đoàn.

Ngày 25/7, đoàn khảo của ngành văn hóa đã đến khảo sát hiện vật, cho thấy đây là một phần của 1 tấm bia cổ có kích thước 60cm x 40cm, dày 20cm, làm bằng 1 phiến đá đen. Trán bia và thân bia bên trái bị vỡ chưa tìm thấy. Diềm tấm bia được khắc chìm hoa văn rồng và mây chạy ngược lên hình con rồng rất rõ, phần đường diềm chân bia trang trí hình nan theo kiểu đường diềm.

Nội dung tấm bia được khắc bằng chữ Pháp, tất cả có 19 dòng, trong đó xen tiếng Việt với các từ như: “Nguyên đán” (Tết Nguyên đán), de Thai Nguyen, Janvie 1937, Lục” (tỉnh Thái Nguyên, tháng 1 năm 1937, Lục (tên người). Qua nghiên cứu tại hố khai quật cho thấy: Đây là 1 tấm văn bia chữ Pháp (1 trong 3 bia đá của di tích Đình Hàng Phố xưa). Tuy văn bản không còn đầy đủ, song cũng có thể cho biết nội dung văn bia khắc ghi về năm thành lập đình ngôi đình (Khải Định thứ 4 (1919), cá nhân và các thành phần tham gia lập đình, năm được tu bổ, tôn tạo đình và lòng biết ơn của những người xây dựng đình. Bia được lập vào tháng 1/1937- niên hiệu Bảo Đại thứ 12). So sánh về phong cách nghệ thuật tạo tác tấm bia mới phát hiện giống với 2 tấm bia đang được Bảo tàng tỉnh lưu giữ và nó được dựng sau có 2 năm.

Đình Hàng Phố xưa nằm trước cổng Tỉnh Đoàn hiện nay, đã bị tiêu thổ trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp - nơi 65 năm trước, ngày 19/8/1945 Bộ chỉ huy Việt Nam Giải phóng quân do đồng chí Võ Nguyên Giáp chỉ huy đã đặt chỉ huy Sở tại đình Hàng Phố, có sự tham gia của quân đồng minh, đã bao vây, tấn công quân Nhật, giải phóng thị xã Thái Nguyên, tạo uy thế cao trào Tổng khởi nghĩa trong cách mạng Tháng Tám, Đình Hàng Phố tuy không còn nhưng ngành Văn hóa hiện lưu được 2 tấm bia chữ Hán đã đem về lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh.

Việc phát hiện ra tấm bia ghi sự kiện đình Hàng Phố bằng chữ Pháp nói trên đã góp phần làm phong phú thêm tư liệu văn bản của di tích đình Hàng Phố - một ngôi đình lịch sử đang được Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch lập hồ sơ trình Bộ Văn hóa – Thể thao & Du lịch xếp hạng cấp quốc gia. Mặt khác giúp cho các nhà nghiên cứu văn hóa và bảo tồn, bảo tàng xác định vị trí địa điểm di tích đình Hàng Phố xưa, tấm bia cần được bảo quản, lưu giữ là hiện ít ỏi về di tích lịch sử trên địa bàn T.P Thái Nguyên.