Búp sen vàng: Con đường tới Cánh diều vàng

Bắt đầu từ những khóa học làm phim dành cho các học sinh, sinh viên yêu điện ảnh, cho đến thành quả là những bộ phim đầu tiên, tươi rói hồn nhiên nhưng không kém phần suy tư về cuộc sống, giải thưởng Búp sen vàng qua sáu năm đã thực sự nở hoa khi có những nhà làm phim trẻ trưởng thành và thành danh tại giải Cánh diều.

Ba nữ đạo diễn trẻ Huyền My, Hà Thái và Hà Lệ Diễm là những gương mặt thành công tại giải Cánh diều, xuất phát từ giải thưởng Búp sen vàng như vậy.

Huyền My được biết đến ở mùa Búp sen vàng năm 2010 với bộ phim “Mẹ và con”. Xoay quanh vấn đề những suy nghĩ và lối sống khác nhau giữa hai thế hệ trong gia đình, cụ thể ở đây là việc mẹ phản đối Huyền My đi theo con đường nghệ thuật, bộ phim được làm giản dị, gần gũi và rất thu hút đối với khán giả ở chính lứa tuổi 17 của Huyền My năm đó. Được đón nhận bằng những tràng pháo tay nồng nhiệt và những tiếng tán thưởng của khán giả, năm đó “Mẹ và con” của Huyền My đã giành số phiếu nhiều nhất ở giải Khán giả bình chọn dành cho phim tài liệu.

Không chỉ dừng ở đó, “Mẹ và con” được Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Mỹ lựa chọn trình chiếu trong chương trình “Những tiếng nói mới từ Việt Nam”, giành giải Khán giả bình chọn tại LHP ngắn sinh viên lần thứ 3 – giải Ong vàng. Và phim đã được trao giải Cánh diều bạc dành cho phim ngắn tại lễ trao giải Cánh diều năm 2011. Đáng chú ý, cùng năm 2011, “Nhọc nhằn than” của Lê Mỹ Cường vừa giành giải Búp sen bạc cũng được trao bằng khen ở cùng hạng mục của Huyền My. Giải thưởng lớn nhất của Huyền My là chính bộ phim đã thuyết phục được mẹ ngay tại lễ trao giải, sau đó mẹ đã chấp nhận và ủng hộ lựa chọn của con gái. Huyền My hiện tại là sinh viên năm cuối của trường ĐH Sân khấu điện ảnh.

Khác với Huyền My giành giải với một bộ phim, Hà Thái (tên thật là Bùi Thị Hà) đoạt cú đúp ở Búp sen vàng 2011, sau đó trưởng thành lên với giải Cánh diều 2012. Bộ phim đầu tay “Những đứa trẻ” của Hà Thái đã giành giải Phim tài liệu xuất sắc nhất và giải Khán giả bình chọn tại Búp sen vàng. Bộ phim thứ hai, cũng là đề tài khóa luận tốt nghiệp mang tên “Nợ”, Hà Thái thực hiện về những trăn trở, khó khăn và day dứt của ca nương Bạch Vân trong việc gìn giữ và phát triển ca trù. “Nợ” đã được Hội Điện ảnh Việt Nam trao giải Cánh diều bạc 2012. Hà Thái hiện tại đã trở thành thành viên của chương trình Chuyển động 24h –VTV.

Mùa giải Búp sen vàng 2013, khán giả hết sức ấn tượng với bộ phim “Con đi trường học” của Hà Lệ Diễm. Chuyện phim xoay quanh cuộc sống của hai mẹ con người Dao, mẹ bị nhiễm HIV, nuôi con đơn thân, nhưng vẫn hết sức lạc quan, ngày ngày vượt cả 10km đưa con đi học. Nữ đạo diễn trẻ chỉ có vỏn vẹn 2 triệu đồng chi phí làm phim, lại phải di chuyển liên tục giữa Hà Nội và Bắc Cạn, nhưng Hà Lệ Diễm đã thực hiện được những thước phim hết sức chân thực và giàu tính nhân văn. “Con đi trường học” đã được trao giải Cánh diều bạc năm 2014 hạng mục phim ngắn (không có giải vàng).

Búp sen vàng ban đầu là giải thưởng mang tính chất “động viên” dành cho các học viên của Trung tâm hỗ trợ và phát triển tài năng trẻ TPD. Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, một trong những người chịu trách nhiệm hỗ trợ giảng dạy tại TPD cho biết: “Dự án “Chúng ta làm phim” khởi đầu từ năm 2003. Chúng tôi muốn đưa điện ảnh tới cho các em từ rất sớm, khơi nguồn tình yêu đối với điện ảnh trong các em. Ban đầu dự án có vốn hỗ trợ từ quỹ Ford, sau khi quỹ này giải thể thì các thành viên trong dự án phải tự “bơi”. Hiện nay, mỗi năm sau khi tốt nghiệp, có khoảng 3-4 em đi theo điện ảnh chuyên nghiệp. Còn nếu nói về thành quả, hãy nhìn niềm vui của các em mỗi khi làm phim”.

Đạo diễn Phan Huyền Thư từng động viên các em trong một lễ trao giải: “Các em làm tôi nhớ đến câu chuyện Mã Lương và cây bút thần. Trong mỗi em đều đã có sẵn một cây bút thần, việc của chúng tôi chỉ là giúp các em tìm ra cây bút của mình, tự tin vẽ những gì mình thích. Các em sẽ vượt ra được ngoài thế giới của mình và vẽ nên một thế giới rộng lớn hơn”. Với các đạo diễn trẻ đi lên từ Búp sen vàng, cây bút thần của Mã Lương đã vẽ được thành hiện thực từ giấc mơ của các em.