“I Van Có Một Không Hai” - cuốn sách lay động từ cảm hứng về một chú khỉ đột có thật

“I Van Có Một Không Hai” là cuốn sách lay động về loài vật cho thiếu nhi của nữ nhà văn Mỹ Katherine Applegate (sinh năm 1956) vừa được Nhà Xuất bản Văn học và Nhã Nam giới thiệu với bạn đọc. Đây cũng là nữ nhà văn từng được Hiệp hội thư viện Hoa Kỳ trao Huân chương Newbery vì những cống hiến quan trọng của bà cho nền văn học thiếu nhi Mỹ.  

Đáng chú ý là câu chuyện hư cấu này được sáng tạo dựa trên sự kiện có thật về chú khỉ đột I Van nổi tiếng tài vẽ tranh ở Sở thú Atlanta. Một chú khỉ đột từng bị bắt cóc từ quê nhà Châu Phi và bị nhốt suốt 27 năm trong một lồng kính cho đến khi kênh National Geographic công chiếu bộ phim “Chú khỉ đột thành phố” khiến xã không ít người bất bình, trong đó nhiều trẻ em đã đồng loạt gửi đi những lá thư cứu giúp I Van…

“I Van Có Một Không Hai” được một dịch giả trẻ sinh năm 1992 với bút danh “Nhiu” chuyển ngữ mượt mà, dễ đọc.

Câu chuyện dài hơn 300 trang này không dày đặc chữ như ta vẫn thường thấy ở các cuốn tiểu thuyết thông thường, mà gồm những đoạn văn ngắn, xuống dòng liên tục… Bên cạnh cảm giác nhẹ nhàng, linh hoạt, lối viết, lối kể ấy còn lôi cuốn độc giả hòa mình vào câu chuyện tự nhiên, sinh động của các nhân vật-chú khỉ đột I Van, cô bạn voi Stella, cậu chó hoang Bob…

Trong đó, chú khỉ đột được mệnh danh là “Lưng bạc dũng mãnh” là “I Van Có Một Không Hai” với tài vẽ tranh ấy ấy thực chất sống cùng các bạn chú không phải trong rừng già mênh mông mà là trong một cái lồng kính, mô phỏng rạp xiếc giữa một Trung tâm mua sắm lớn của thành phố để giúp ông chủ Mack mưu sinh. Rồi mọi thứ thay đổi khi cô bạn voi Stella một ngày gục xuống, được người ta chở đi trên một chiếc xe rác và thay vào đó là sự xuất hiện của bé voi Ruby…

Qua cái nhìn của I Van, cuộc sống nơi lồng thú được “tường thuật” một cách như là dửng dưng ấy, những mối quan hệ giữa con người và loài vật, giữa con người với con người hiện lên nhẹ nhàng thôi mà ám ảnh. Sự hài hước, hóm hỉnh xen giữa nỗi buồn, nỗi nhớ mênh mang của “em bé khỉ đột” bị cướp khỏi rừng già hoang dã; lòng tốt, sự thấu hiểu của những con người này xen giữa sự độc ác, lạnh lùng của những con người khác…

“I van Có Một Không Hai” dẫn dắt người đọc, nhất là các bạn thiếu niên vào một hành trình tự trải nghiệm, nhận biết thế giới, cảm nhận buồn vui, nỗi đau, học cách sống yêu thương, che chở người khác…

Với cảm hứng nhân văn và ngòi bút trong sáng, theo cái kết có hậu của “nguyên mẫu” ngoài đời, nữ nhà văn đã để I Van và các bạn của cậu được giải cứu nhờ chính tình cảm ấm áp của con người, trong đó có cô bé Julia-con gái người làm thuê cho ông chủ Mack.

Những hình ảnh cuối cùng qua đôi mắt của I Van còn khiến người đọc không thôi xúc động: “Bầu trời. Cỏ. Cây. Kiến. Cành. Chim. Đất. Mây….Của tôi. Của tôi. Của tôi”…