Nơi thờ cúng các Vua Hùng tại Thái Nguyên

Ngày 10-3 âm lịch, không riêng gì tỉnh Phú Thọ mà các địa phương trong cả nước đều tổ chức Lễ Giỗ Tổ với nhiều hoạt động văn hóa nhằm tôn vinh giá trị văn hóa thời đại Hùng Vương và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Thái Nguyên có Đình Hùng Vương (nơi người dân Thái Nguyên thực hiện nghi lễ Giỗ Tổ ngày 10-3 âm lịch) tọa lạc tại tổ 7, phường Trưng Vương (T.P Thái Nguyên). Trước đây, Đình chỉ là một ngôi miếu nhỏ, nhân dân địa phương thờ thổ thần. Sau đó, các cụ cao niên đã lên Đền Hùng xin chân hương về thờ Vua Hùng tại ngôi đình này. Từ đó, đình có tên là Đình Hùng Vương. Thời kháng chiến chống thực dân Pháp (1946-1954), đình là nơi mở các lớp bình dân học vụ của chính quyền và nhân dân sở tại. Năm 2012, đình Hùng Vương được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.

Theo tài liệu “Lý lịch Di tích lịch sử văn hóa Đình Hùng Vương” của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đình Hùng Vương có bề dày lịch sử thờ cúng các Vua Hùng trên một thế kỷ. Vì vậy, từ năm 2010 đến năm 2013, Ban Giám đốc Khu di tích lịch sử Đền Hùng (Phú Thọ) đã chuyển giao nhiều di vật tối linh - là di sản Quốc gia cho Đình Hùng Vương như: Thánh Hiệu, Ngọc Phả nói về lịch sử 18 đời Vương triều Hùng Vương; 3 bát hương (gồm 1 bát hương bằng đá thờ 18 đời Vương triều Hùng Vương; 1 bát hương bằng đá thờ Quốc Mẫu Âu Cơ; 1 bát hương bằng đồng thờ Lạc Long Quân; 1 lư hương đá nặng 1,7 tấn trước cửa Đền Hạ - nơi mẹ Âu Cơ sinh 100 con. Đây là lư hương bán thiên “độc nhất vô nhị” đã thờ lâu đời ở Đền Hùng (Phú Thọ).

Năm 2014, T.P Thái Nguyên đã tổ chức Đại lễ đúc tượng Đức Quốc Tổ Lạc Long Quân và Quốc Mẫu Âu Cơ. Công trình được hoàn thiện vào năm 2015  và được lãnh đạo UBND T.P Thái Nguyên chỉ đạo rước Tượng về ngự tại di tích Đình Hùng Vương theo truyền thống tâm linh và phù hợp với quy định thờ cúng tín ngưỡng của Nhà nước. Ông Phạm Trần Đang, Trưởng Ban Quản lý di tích Đình Hùng Vương cho biết: “Theo bà Phạm Thị Oanh, Trưởng phòng Di tích lịch sử và Bảo tàng Đền Hùng thì Tượng Đức Quốc Tổ Lạc Long quân và Đức Mẫu Âu Cơ là phiên bản, bản quyền gốc mới chỉ có ở Đền Hùng (Phú Thọ) và Đình Hùng Vương (Thái Nguyên). Đây là cơ may của Đình Hùng Vương thời điểm đó được Quỹ tu bổ và Ban Giám đốc Đền Hùng quan tâm với hai lý do. Thứ nhất: Chưa nơi nào có thời gian thờ cúng các Vua Hùng hàng trăm năm như ở Thái Nguyên. Thứ hai, Đình Hùng Vương ở đất Thượng ngàn - là cái nôi của cách mạng, hiện đang thờ những người có công với nước, đặc biệt có Đền thờ Bác Hồ ở ATK Định Hóa. Do vậy, việc đưa các di vật tối linh về Đình Hùng Vương để tạo vị thế uy nghi của đình xứng tầm với quần thể di tích thờ cúng người có công với nước. Nếu đình Hùng Vương xây dựng đủ tiêu chí theo quy định, sau này sẽ được công nhận trở thành một chi nhánh của Đền Hùng và phải được công nhận Di tích cấp Quốc gia”.

Những năm gần đây, đình Hùng Vương không chỉ là nơi để khách trong và ngoài tỉnh đến dâng hương tri ân Thánh Tổ vào mỗi dịp Giỗ Tổ mùng 10-3 mà còn là địa chỉ giáo dục truyền thống dân tộc cho các thế hệ, tri ân người có công dựng nước, giữ nước, hướng về cội nguồn.

Tuy nhiên, diện tích của đình hiện nay còn quá nhỏ (chỉ vẻn vẹn có 220 m2), trong khi đó, vào dịp lễ, nhất là vào ngày Giỗ Tổ mùng 10-3 âm lịch, có hàng nghìn du khách đến dâng hương tri ân Thánh Tổ nên cơ sở vật chất này không đáp ứng nổi. Ngày 21-2-2017, UBND tỉnh đã giao cho UBND T.P Thái Nguyên chủ trì, phối hợp với các sở, ngành chức năng của tỉnh họp, kiểm tra, nghiên cứu và đã thống nhất đề xuất mở rộng khuôn viên Khu di tích lịch sử văn hóa Đình Hùng Vương nhằm đáp ứng nguyện vọng của bách gia trăm họ.

Mong rằng, Đình Hùng Vương sớm được mở rộng khuôn viên để đảm bảo không gian cho các hoạt động của Lễ Giỗ Tổ diễn ra tại đây. Đồng thời đáp ứng lòng mong mỏi của du khách đến dâng hương, nhất là những người không có điều kiện về với Đền Hùng tại xã Hy Cương, T.P Việt trì, tỉnh Phú Thọ.