Những tấm gương kiên trung còn mãi

Gần 300 tài liệu, hình ảnh, hiện vật “biết nói” tại triển lãm “Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày” tái hiện chân thực chốn “địa ngục trần gian”; nhằm tôn vinh và tri ân những chiến sĩ cách mạng đã chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc. Triển lãm do Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam phối hợp một số đơn vị tổ chức tại Hà Nội, nhân kỷ niệm 72 năm Ngày Thương binh, Liệt sĩ (27-7-1947 – 27-7-2019).

Nội dung triển lãm gồm ba phần. Phần 1 - Địa ngục trần gian - phản ánh sự hà khắc của nhà tù thực dân, đế quốc với nhiều thủ đoạn tra tấn, giết hại tàn bạo những chiến sĩ yêu nước cách mạng Việt Nam, như các nhà tù khét tiếng: Hỏa Lò, Sơn La, Côn Đảo, Phú Quốc. Phần 2 - Kiên trung bất khuất - là nội dung trọng tâm, ghi lại những hoạt động của các chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, biến nhà tù thành trường học, nơi tôi luyện bản lĩnh, ý chí đấu tranh của người chiến sĩ cách mạng; nơi các chiến sĩ thể hiện sự đoàn kết, thương yêu, đùm bọc lẫn nhau vượt qua khó khăn trong chốn lao tù khắc nghiệt, không ngừng đấu tranh, giữ vững khí tiết, tin tưởng ở tương lai tất thắng của cách mạng. Phần 3 - Ngày chiến thắng trở về - nhắc nhớ ký ức khó quên của các chiến sĩ trở về từ chốn lao tù; nhiều người đã anh dũng vượt qua hệ thống canh gác tuyệt mật của kẻ thù tìm đường về với cách mạng, sau này trở thành những lãnh đạo xuất sắc của Đảng, Nhà nước và Quân đội.

Tại triển lãm “Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày”, nhiều hình ảnh, hiện vật được trưng bày làm người xem quặn lòng xót thương, cảm phục, như: Cùm chân giam giữ chiến sĩ cách mạng tại nhà tù Hỏa Lò và Côn Đảo; chiếc đinh cai ngục nhà tù Phú Quốc đóng vào hộp sọ các chiến sĩ cách mạng; chuồng cọp nhốt tù binh, thùng phuy tra tấn; chín cái răng của đồng chí Tằng (Vụ Bản, Nam Định) bị cai ngục nhà tù Phú Quốc đục gãy và bắt nuốt vào bụng; đá hồn thiêng lấy từ nơi cai ngục nhà tù Phú Quốc bắt tù nhân lao động khổ sai, làm chết 1.033 người; bát do cai ngục nhà tù Phú Lợi trộn thuốc độc vào cơm đầu độc chiến sĩ… Những thủ đoạn và đòn tra tấn tàn bạo của kẻ thù khiến cho nhiều đồng chí anh dũng hy sinh, như: Anh hùng LLVTND Nguyễn Đình Xô (Bắc Ninh), liệt sĩ Đặng Hồng Sơn (Hà Nội)…; nhiều người bị thương tật vĩnh viễn, như: Thiếu tá, Anh hùng LLVTND Nguyễn Văn Thương (Tây Ninh); các đồng chí Cao Bá Trác (Sóc Sơn, Hà Nội), Nguyễn Văn Tằng (Vụ Bản, Nam Định), Nguyễn Trọng Lượng (Tĩnh Gia, Thanh Hóa)… Buổi khai mạc triển lãm ngày 12-7 vừa qua có sự góp mặt của đại biểu các chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày 23 tỉnh, thành phố khu vực miền bắc cùng thân nhân các chiến sĩ; nhiều người không kìm được xúc động. Đại úy Nguyễn Thế Thịnh, nguyên cựu tù chính trị từng bị địch đưa qua nhiều nhà tù, tra tấn dã man cùng một số đồng đội đến triển lãm đã rơi nước mắt khi thấy lại một phần đời của mình. “Chúng tôi từng trải qua rất nhiều kiểu tra tấn dã man nhưng vượt trên tất cả vẫn là tấm lòng kiên trung, một lòng một dạ với Tổ quốc…”, Đại úy Thịnh xúc động hồi tưởng.

Qua những nội dung trưng bày phong phú, sinh động, giàu ý nghĩa và sức lay động, triển lãm “Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày” giúp người xem hiểu rõ hơn sự hy sinh gian khổ, ý chí chiến đấu quật cường của các chiến sĩ cách mạng trong ngục tù thực dân, đế quốc qua hai cuộc kháng chiến cứu nước. Triển lãm góp phần tuyên truyền, giáo dục, khơi dậy cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân, nhất là thế hệ trẻ hôm nay về lòng biết ơn sâu sắc những anh hùng, liệt sĩ, những người có công lao to lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.