Chuông điện réo vang, đèn tín hiệu nhấp nháy sáng. Dây chuyền đúc liên tục 5 dòng rùng rùng chuyển động. Dương nhấn nút điều khiển tách lò siêu cao công suất ra khỏi buồng tinh luyện. Dàn cầu trục từ từ tiến đến giương gọng kìm siết đai lò rót thép vào khuôn đúc. Trên sàn đúc, 5 thanh phôi thép hiện ra đỏ rực như 5 tia nắng mặt trời xuyên qua vòm lá.
Từ ngày về nhà máy cùng đồng nghiệp vận hành hệ thống lò điện siêu cao công suất, mỗi lần thép ra lò là một lần lòng Dương ngập tràn cảm xúc. Giây phút nhấn nút điều khiển hệ thống là lúc tâm trạng anh dồn nén, tập trung cao độ. Chỉ khi những tia nắng mặt trời từ những thanh phôi thép bật lên hình hài, Dương mới thở phào.
Siết lại quai mũ, Dương bước xuống sàn nguội. Khói nghi ngút, hơi nóng hầm hập phả vào người nóng rực, mồ hôi tứa ra chảy dòng dòng. Dương vừa gạt mồ hôi, vừa chăm chú nhìn từng thanh phôi thép. Anh hài lòng khi thấy bề mặt kim loại nhẵn bóng, không có dấu vết bọt sỉ và các hợp chất phi kim.
Ông Thành, người thợ già hất lần vải đính kèm kính chịu nhiệt trên mũ bảo hộ, khuôn mặt đỏ đẫm vì hơi nóng, cười nhẹ:
- Thép tốt đó chú. Nhìn qua tớ biết chắc là tuyệt.
- Vâng! Cháu cũng thấy vậy. Thép mình làm ra, mình phải biết nó thế nào.
Hải, quản đốc phân xưởng ngắm kỹ những thanh phôi thép đầu tiên chất lên giá đỡ, thận trọng:
- Tôi đã giám sát kỹ tỷ lệ gang, fe rô, thạch anh, huỳnh thạch và các hợp chất trong kỳ hoàn nguyên. Cốc và điện cực để nâng hàm lượng các bon cũng được tăng tỷ lệ… Tôi tin mình đã đi đúng hướng. Tuy nhiên cũng cần chờ phòng kiểm nghiệm chất lượng cho kết quả kiểm định.
Nghỉ giải lao, trong đầu Dương vẫn đầy ắp những suy tính như cậu học trò vừa ra khỏi phòng thi. Tốt nghiệp đại học tại một trường danh tiếng ở nước ngoài, Dương hăm hở về nước làm việc. Nhà máy này bố của Dương đã làm thợ nhiều năm sau khi rời quân ngũ. Ông mong con mình tiếp tục theo đuổi sự nghiệp cha anh đã tạo dựng. Lúc Dương học năm cuối, lo con có lựa chọn khác, ông gọi điện nhắn: “Nhà máy đang cần những kỹ sư chuyên ngành, Giám đốc nói sẵn sàng tiếp nhận. Con Thủy cũng đã tốt nghiệp, nó về quê tham gia dự án sản xuất nông nghiệp sạch…”.
Thực ra, Dương cũng đã biết Thủy bỏ qua những cơ hội khi ra trường tại Hà Nội và theo đuổi ước muốn mà cô đam mê. Không cần bố nhắc thêm, Dương đã quyết định. Ngày ấy…
- Anh đi, liệu có như những người khác? - Thủy, cô người yêu nhìn Dương rơm rớm khi nghe tin anh đã hoàn thiện thủ tục du học.
- Ý em định nói anh ở lại bên đó chứ gì? Em yên tâm, anh sẽ trở về. Nơi này quê hương của anh.
- Em đợi anh bên dòng sông này. Học xong em sẽ trở lại. Em thích màu xanh trên đất dốc…
Những năm ở xứ người, Dương nhớ quê nhà và Thủy khôn xiết. Chứng kiến sự phát triển của nước sở tại, Dương luôn mong một ngày nào đó anh được vận hành những cỗ máy hiện đại trên chính quê hương mình.
Không hẳn Dương không có những đêm thao thức. Nếu ở nước ngoài, anh sẽ có ngay việc làm với tiền lương cao, môi trường làm việc tốt. Nhưng nếu như thế anh sẽ đánh mất danh dự trong lời hứa của mình và mất luôn cả Thủy…
Thời điểm Dương nhận công tác, sản phẩm thép cán đang đối mặt với nhiều khó khăn. Luyện thép là một khâu quan trọng quyết định chất lượng và giá thành sản phẩm sau cán. Đội ngũ kỹ sư và công nhân nhà máy đã ngày đêm miệt mài nghiên cứu, liên tục cho ra lò các mẻ thép đảm bảo hiệu quả kinh tế cao.
Hai gia đình vừa chọn ngày tổ chức lễ cưới cho Dương và Thủy thì lô hàng thép chống lò bị khách hàng trả lại do không đảm bảo độ uốn kéo. Ban giám đốc giao cho Dương và tốp kỹ sư xử lý gấp. Không thể hoãn đám cưới, cũng không thể để hợp đồng sản xuất bị ảnh hưởng, Dương nói với người yêu như nói với chính mình:
- Giản tiện nhất có thể cho đám cưới cũng chả ai chê trách đâu em. Chất lượng thép nhà máy quyết định cuộc sống của bao nhiêu người…!
Thủy nhỏ nhẹ:
- Anh cứ tập trung cho công việc. Mọi thứ đã có em và bố mẹ hai bên.
Nhiều ngày liền, Dương và đồng nghiệp ăn ngủ luôn tại nhà máy. Bấy lâu nay khách hàng không hề phản hồi về chất lượng sản phẩm thép xây dựng. Khi chuyển sang sản xuất phôi thép dùng cho cán vì kèo thép chống lò phục vụ ngành khai khoáng, yêu cầu về độ uốn kéo được đề cập và tất cả mọi thông số kỹ thuật tập trung vào khâu sản xuất phôi hẳn cũng có cơ sở. Tại sao phôi thép của Nhà máy có khả năng chịu lực lớn nhưng độ uốn kéo lại kém? Tại tỷ lệ phối trộn trong nhiệt luyện hay còn nguyên nhân nào khác? Với các nhà máy luyện thép công nghệ hiện đại, vấn đề kỹ thuật, nguyên liệu và chất lượng sản phẩm phụ thuộc quy trình vận hành là điều không có gì phải bàn cãi. Nhưng trong điều kiện công nghệ thiết bị hiện có của một nhà máy cũ, giải quyết vấn đề năng suất gắn liền với chất lượng không hẳn là bài toán dễ tìm lời giải.
Bất chợt Thủy bước ra từ khu nhà điều hành:
- Anh! Chú giám đốc gọi điện báo tin cho bố, các anh đã làm được, em đến đón anh.
Dương ngơ ngác:
- Anh làm được gì em?
- Thế anh chưa biết sao? Thép đảm bảo độ uốn kéo!
- Thật không?
- Thật chứ sao không! - Hải, quản đốc phân xưởng bước tới giơ tờ phiếu kiểm định: Công ty và chủ hàng đã làm thí nghiệm đối chứng, chất lượng thép các ca vừa qua đều đạt.
Dương ôm chầm Hải mừng rỡ, quên Thủy đứng bên cạnh cố giấu nụ cười tinh nghịch.
Nắng chiều như mật ong vàng sánh rắc trên vai áo. Dãy hoa cẩm tú cầu phơn phớt tím. Lũ chim bồ câu từ khu nhà ăn công nhân ùa tới nghiêng ngó. Thủy ngồi xuống xòe tay giả làm mồi nhử, nhiều con chim bay tới rúc đầu rỉa mỏ, chúng tíu tít bay rồi lại đậu làm những tia nắng cũng nhảy nhót bên những khóm hoa. Dương đứng lặng nhìn lò thép đang nấu luyện và siết chặt tay Thủy trong niềm vui tràn ngập. Chuông điện réo vang. Lại mẻ thép mới ra lò. Ánh thép lan tỏa lấp lánh muôn vàn cánh hoa bay.