Trong thời đại của Cách mạng công nghiệp 4.0, rất nhiều lĩnh vực đang tích cực áp dụng chuyển đổi kỹ thuật số để thay đổi căn bản cách thức vận hành, mô hình kinh doanh và cung cấp giá trị mới cho xã hội. Không nằm ngoài xu hướng này, ngành thời trang đã cho ra đời những sản phẩm kỹ thuật số. Thậm chí, nhiều chuyên gia dự đoán, đây sẽ là một phân khúc “hút khách” của ngành thời trang trong tương lai.
Thời trang kỹ thuật số đang từng bước thay đổi ngành công nghiệp thời trang.
Trong một bài viết đăng trên trang decanherald.com với tiêu đề “Xu hướng thời trang tương lai là những bộ quần áo không tồn tại”, tác giả cho rằng, hiện nay, với nhiều người, việc bỏ tiền thật để mua một bộ quần áo ảo là một điều gì đó hoang đường. Bởi thời trang kỹ thuật số là quần áo được tạo ra bằng công nghệ máy tính và phần mềm 3D. Không có sản phẩm vật lý, chúng tồn tại trong các tệp kỹ thuật số trực tuyến, trang phục chủ yếu sử dụng công nghệ thực tế ảo tăng cường (AR) và các công nghệ khác để đạt hiệu ứng thị giác khi “mặc”.
Tuy nhiên, khi con người ngày càng dành thời gian nhiều hơn cho thế giới ảo, tiền ảo đã ra đời và được nhiều quốc gia chấp nhận giao dịch, thì quần áo, trang phục ảo cũng sẽ nhanh chóng mở rộng được thị trường. Bằng chứng là năm 2019, thương hiệu thời trang kỹ thuật số The Fabricant, có trụ sở tại Amsterdam, đã thiết kế và bán một chiếc váy có tên "Iridescence" với giá lên đến 9.500 USD. Đây cũng là chiếc váy kỹ thuật số đầu tiên trên thế giới được giao dịch. Mới đây, một người chơi trò chơi trực tuyến Roblox đã mua một chiếc túi Dionysus của Gucci trên thế giới ảo với giá bán lại là 350.000 Robux (một loại tiền giao dịch phổ biến trong phần mềm Roblox, tương đương 4.115 USD).
Cuộc khảo sát mới đây được thực hiện với 3.000 người trên các thị trường Anh, Đức, Mexico, Hàn Quốc, Saudi Arabia, Ai Cập và Các tiểu Vương quốc Arab Thống nhất cho thấy, 82% số người được hỏi đã mua một số loại vật phẩm ảo và 1/3 đã mua thời trang. Trong số những người quan tâm đến thời trang kỹ thuật số, 47% không phải là người dùng tiền điện tử.
Khác với thời trang truyền thống, tính thuyết phục của thời trang kỹ thuật số chính là sản xuất số hóa giúp rút ngắn thời gian đưa “sản phẩm” ra thị trường, kéo theo một loạt các hao phí trong nhiều quy trình được loại bỏ. Quần áo kỹ thuật số không đòi hỏi nguyên phụ liệu vật chất, không trải qua các công đoạn xử lý độc hại gây tác động đến môi trường, và cuối cùng, không bị vùi nén trong núi rác thải thời trang chờ được xử lý. Ngoài ra, với thời trang kỹ thuật số, nhà thiết kế có thể thử nghiệm với bất kỳ ý tưởng, cấu trúc và mọi chất liệu. Các “thợ may công nghệ” sẽ điều chỉnh các mẫu thiết kế theo kích cỡ mong muốn mà không quá phụ thuộc vào người mẫu như thời trang truyền thống. Dimitri Werner de Paiva, nhà thiết kế sáng tạo tại Hãng Virtue Nordic cho biết: "Thiết kế kỹ thuật số không khác gì so với thiết kế may đo vật lý. Bạn vẫn chọn chất liệu, vẽ mẫu, nối các đường may, hoàn thiện tỷ lệ. Trong thế giới kỹ thuật số, giới hạn duy nhất là trí tưởng tượng của bạn. Tính thẩm mỹ thuần túy được giải phóng khỏi những trói buộc thông thường".
Mẫu thiết kế thời trang kỹ thuật số của The Fabricant.
Theo bà Leanne Elliott Young, Quản lý Học viện Thời trang kỹ thuật số tại London (Anh), với sự hỗ trợ của công nghệ thiết kế 3D, trí tuệ nhân tạo và công nghệ thực tế ảo tăng cường, nhiều thương hiệu thời trang nổi tiếng thế giới đã bắt đầu giới thiệu thiết kế của mình trên các nền tảng kỹ thuật số. Đại dịch Covid-19 là một yếu tố thúc đẩy thời trang kỹ thuật số phát triển khi các buổi trình diễn thời trang trực tiếp phải thay thế bởi không gian ảo. Tại tuần lễ thời trang, khách tham dự có thể xem các bộ sưu tập mới trong các phòng trưng bày ảo. Thậm chí, người dùng có thể thử ngay trang phục trong các bộ sưu tập nhờ ứng dụng trên điện thoại thông minh. Trong 5 hoặc 10 năm nữa, một phần đáng kể doanh thu của các thương hiệu thời trang sẽ đến từ các sản phẩm kỹ thuật số.
Theo các nhà phân tích, kỷ nguyên thời trang kỹ thuật số được dự đoán sẽ tạo ra cuộc cách mạng về văn hóa tiêu dùng trong thời trang một lần nữa. Được sáng tạo bởi những nhà thiết kế có tư tưởng cấp tiến và được sự ủng hộ của một thế hệ sở hữu bản năng công nghệ từ khi mới ra đời, trang phục kỹ thuật số đang được truyền tải vào nhận thức của con người, từ ý tưởng đến dự án, từ phòng thí nghiệm thời trang công nghệ đến thị trường bán lẻ truyền thống. Dù việc từ bỏ hoàn toàn trang phục may mặc thông thường là một viễn cảnh phi thực tế, nhưng thời trang kỹ thuật số vẫn đang từng bước thay đổi ngành công nghiệp thời trang và được kỳ vọng thu được lợi nhuận lớn trong tương lai. Không chỉ vậy, thời trang kỹ thuật số còn đang thúc đẩy xu hướng tiêu dùng bền vững, giảm thiểu việc sản xuất thừa thãi hàng may mặc, qua đó góp phần bảo vệ môi trường.