.jpg)
Nằm ở phía Tây Bắc của huyện Đồng Hỷ, Văn Lăng ngày nay đã không còn quá nặng gánh với những cụm từ “đói nghèo”, “lạc hậu”... Tuy vậy, đời sống nhân dân ở đây vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là trong việc chăm sóc sức khỏe.
Với 8 dân tộc cùng chung sống, trong đó trên 80% là đồng bào các dân tộc thiểu số, quan niệm về y tế của nhiều người dân nơi đây vẫn còn hạn chế. Không khó để nhận thấy những khó khăn tương đồng giữa Văn Lăng với nhiều địa phương miền núi trong công tác y tế như: tỉ lệ sinh con thứ 3 cao, vấn đề nước sạch, vệ sinh môi trường… Thêm nữa, những yếu tố như: đi lại khó khăn, trình độ dân trí thấp, phong tục tập quán lạc hậu… cũng khiến cho quá trình phấn đấu đạt Bộ tiêu chí Quốc gia về y tế xã của Văn Lăng càng thêm khó khăn.
Với suy nghĩ “khó ở đâu bắt đầu từ đó”, Ban chỉ đạo Chăm sóc sức khỏe nhân dân của xã đã phối hợp với Trạm Y tế lần lượt tháo gỡ từng vướng mắc, tổ chức các đợt tuyên truyền theo từng nhóm nhỏ cho đồng bào về việc làm chuồng trại chăn nuôi xa nơi ở, xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh... Hàng tháng, cán bộ Trạm y tế tổ chức các chương trình biểu diễn văn nghệ, chiếu phim, diễn kịch… tại xóm về các chủ đề khác nhau liên quan đến công tác y tế. Trạm trưởng Trạm Y tế xã Văn Lăng Nguyễn Văn Công cho hay: Các tiết mục tuyên truyền được cán bộ Trạm phối hợp với xóm biên soạn gần gũi với đồng bào, mang đậm bản sắc văn hóa của các dân tộc nên đã được đông đảo bà con chú ý.
Được sự đầu tư của Nhà nước, đa số các xóm, bản của xã Văn Lăng đã được xây dựng các công trình nước sạch tự chảy. Xã vận động đồng bào mua thêm bể chứa để trữ nước sạch. Cán bộ Trạm y tế xã còn tự mua giấy, kẻ ô, vẽ tranh tuyên truyền, hướng dẫn đồng bào cách xây dựng như tiêu hợp vệ sinh, tổ chức xây dựng nhà tiêu mẫu ở từng xóm để nhân dân làm theo. Trạm giao nhân viên y tế thôn bản viết các bài tuyên truyền bằng bằng tiếng Dao, tiếng Mông… để đọc trong các buổi họp xóm.Nhờ vậy, ý thức về vệ sinh môi trường của nhân dân ngày càng được nâng cao.
Để tăng tỷ lệ tiêm chủng tại địa phương, ngoài việc giao nhân viên y tế thôn bản phát giấy mời, Trạm y tế xã Văn Lăng có sáng kiến làm các bảng gồm họ tên người mẹ, họ tên trẻ, mũi tiêm, ngày tiêm với các màu sắc, ghi chú khác nhau, một bảng dán tại nhà văn hóa xóm, một bản cắt nhỏ thành từng ô để phát cho hộ gia đình. Nhờ vậy, đồng bào luôn nhớ lịch và đưa con đi tiêm đầy đủ. Tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ hàng năm ở xã đều đạt 90-95%. Chị Vương Thị Xà ở xóm Liên Phương bộc bạch: Cán bộ bảo nếu không đưa cháu đi tiêm, nó bị bệnh, vừa đau mà mình lại tốn tiền chữa. Mình không muốn con bị bệnh nên cứ khi nào cán bộ nhắc là lại đưa cháu xuống tiêm ngay.
Hàng tháng, Trạm y tế xã Văn Lăng đều tổ chức giao ban định kỳ, đánh giá và định hướng hoạt động. Định kỳ mỗi tuần, các cán bộ của Trạm đều đi đến các xóm, bản, hộ gia đình để cùng với nhân viên y tế thôn bản tuyên truyền các kiến thức về vệ sinh môi trường, phòng chống bệnh dịch, chăm sóc sức khỏe... Do đời sống đồng bào còn khó khăn nên nhân viên Trạm y tế xã đã hỗ trợ thêm cho người dân về bữa ăn, chỗ nghỉ, đi lại… Đồng thời, Trạm thường xuyên tổ chức giám sát phòng bệnh và liên hệ chặt chẽ với nhân viên y tế thôn bản để cập nhật kịp thời tình hình dịch bệnh, báo cáo về Trung tâm Y tế huyện và có phương án xử lý kịp thời. Anh Vương Hồng Tô, nhân viên y tế thôn bản ở Bản Tèn chia sẻ: Ở một xóm với chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông, tôi gặp khá nhiều khó khăn khi tuyên truyền. Tuy vậy với sự trợ giúp thường xuyên của cán bộ Trạm y tế xã, tôi luôn cố gắng mang những kiến thức về y tế của mình truyền đến người dân.
Nhờ sự vào cuộc tích cực của cả địa phương với những cách làm sáng tạo, công tác y tế ở xã Văn Lăng đã có nhiều chuyển biến tích cực. Tỷ lệ phụ nữ có thai đến khám sức khỏe định kỳ tăng lên 100%, tỷ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại hàng năm thường xuyên đạt và vượt kế hoạch, tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng giảm xuống dưới 10%, tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch chiếm hơn 90%.... Số lượt khám chữa bệnh hàng năm tại Trạm y tế xã đạt trung bình 6.000 lượt, các dịch bệnh như: sốt rét, sốt xuất huyết… không xảy ra tại địa phương…
Ông Hoàng Xuân Trường, Chủ tịch UBND xã Văn Lăng chia sẻ: Mặc dù còn khó khăn, hạn chế nhất định, song điều vui mừng nhất là quá trình phấn đấu đạt chuẩn quốc gia về y tế xã có sự đồng thuận của người dân cũng như sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt từ cấp ủy, chính quyền đến đội ngũ cán bộ y tế thôn bản và từng hộ dân. Tuy chỉ là những đóng góp nhỏ bé như ngày công lao động, ủng hộ cây xanh, cây thuốc nam mẫu, chỉnh trang khuôn viên Trạm y tế… nhưng sự tham gia đóng góp của đông đảo người dân đã thể hiện sự chuyển biến rõ rệt trong nhận thức về chăm sóc sức khỏe của đồng bào. Từ đó, góp phần cùng với xã thực hiện hiệu quả các chương trình mục tiêu y tế quốc gia, để người dân có điều kiện được tiếp cận và hưởng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng hơn.
