Thời gian qua, trong quá trình sản xuất của Nhà máy luyện xỉ giàu Mangan và Feromangan (là nguyên liệu cung cấp cho các nhà máy luyện thép) tại Khu công nghiệp Sông Công I, Công ty cổ phần Khoáng sản và Luyện kim Trung Thành luôn coi trọng vấn đề bảo vệ môi trường. Nhờ có những giải pháp kỹ thuật thích hợp, hiệu quả, Công ty đã giảm được lượng bụi và khí thải rất lớn của Nhà máy phát tán ra môi trường.
Mới đây, chúng tôi có dịp đến Công ty cổ phần Khoáng sản và Luyện kim Trung Thành (gọi tắt là Công ty), đứng cạnh hệ thống lò điện luyện Feromangan đang hoạt động, chúng tôi nhận thấy lượng bụi và khí thải trong quá trình sản xuất phát tán ra môi trường rất ít, thậm chí còn không nhìn thấy bụi tại cửa lò vì phía bên trên lò được lắp đặt hệ thống thu hút bụi và khí thải. Anh Nguyễn Xuân Tiệp, công nhân làm việc tại lò luyện cho biết: Hệ thống hút bụi và khí thải tại lò hoạt động rất mạnh. Tôi là công nhân làm việc trực tiếp tại cửa lò luyện nhưng không hề cảm thấy bụi phát tán ra cửa lò.
Ông Nguyễn Xuân Tốt, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Tổng Giám đốc Công ty giới thiệu: Hệ thống lò điện luyện Feromangan của Công ty bắt đầu đi vào hoạt động từ tháng 6-2018. Trong quá trình sản xuất của Nhà máy sẽ phát sinh một lượng lớn bụi và khí thải. Vì vậy, trước khi đưa Nhà máy vào sản xuất, chúng tôi đã thiết kế, đầu tư xây dựng hệ thống điều hòa không khí, xử lý bụi và khí thải để giảm thiểu ô nhiễm môi trường với tổng kinh phí trên 30 tỷ đồng. Tuy nhiên, lượng khí thải, bụi từ các công đoạn sản xuất không thể thu về để xử lý chung trong một hệ thống, do vậy Công ty đã nghiên cứu, lắp đặt hệ thống xử lý bụi và khí thải riêng ở mỗi công đoạn sao cho phù hợp và đạt hiệu quả cao.
Cụ thể, lượng bụi và khí thải phát sinh từ lò luyện Feromangan (lò điện) có nhiệt độ cao (khoảng 1.300-1.400 độ C), do vậy khí thải của lò được thu qua hệ thống đường ống hình zích zắc (có chiều dài hơn 200m) và làm nguội tự nhiên. Sau đó, khí thải được thổi vào thiết bị lọc bụi túi vải dạng ống tay áo. Định kỳ từ 1-2 giờ, các ống tay áo sẽ tiến hành rũ bụi để thu hồi và tái sử dụng. Nhờ hệ thống quạt hút, xử lý bụi, khí thải đạt quy chuẩn cho phép trước khi thải ra ngoài môi trường, giảm thiểu tối đa những ảnh hưởng tiêu cực từ ô nhiễm khí, bụi đến môi trường xung quanh.
Còn đối với khí thải từ lò cao (đốt bằng than) luyện xỉ giàu Mangan (là kim loại quan trọng trong các hợp kim công nghiệp, đặc biệt là thép không gỉ) cũng được đưa qua thiết bị lọc bụi trọng lực, làm cho năng lượng của hạt bụi giảm. Dưới tác dụng của trọng lực trái đất, hạt bụi sẽ chìm xuống đáy phòng lắng, sau đó được dẫn sang thiết bị lọc bụi gió xoáy. Bụi, khí thải được đưa vào ống trụ theo phương tiếp tuyến và chuyển động xoáy tròn. Dưới tác dụng của lực ly tâm, bụi văng về phía thành trụ của thiết bị lọc bụi gió xoáy, sau đó được tách ra khỏi dòng khí và rơi xuống đáy phễu thu bụi nằm ở phía dưới thiết bị lọc bụi gió xoáy, rồi tiếp tục được đưa qua thiết bị lọc bụi túi vải dạng ống tay áo để rũ và thu hồi bụi bằng hệ thống tay đòn truyền động.
Bên cạnh đó, để giảm đáng kể lượng bụi tại khu vực tập kết nguyên liệu (quặng sắt) phục vụ cho việc luyện xỉ giàu Mangan và Feromangan, Công ty cũng dành một khu vực riêng (được xây dựng bằng tôn kín xung quanh), xa khu vực văn phòng, nhà ở của công nhân để tập kết. Hằng ngày, công nhân của Công ty thường xuyên quét dọn, vệ sinh, phun nước làm ẩm đường nội bộ nhằm giảm lượng bụi một cách thấp nhất trong không khí; thường xuyên nâng cấp, bảo dưỡng các phương tiện vận chuyển, làm tăng hệ số sử dụng nhiên liệu của các phương tiện này, từ đó hạn chế lượng bụi và khí thải phát sinh từ quá trình đốt cháy nhiên liệu…
Nhà máy luyện xỉ giàu Mangan và Feromangan của Công ty được thành lập trên cơ sở nhận chuyển nhượng của HTX Công nghiệp và Vận tải Chiến Công cùng với Nhà máy luyện gang của Công ty TNHH Đúc Vạn Thông Thái Nguyên Việt Trung, có tổng diện tích 5ha, mức đầu tư trên 600 triệu đồng. Hiện nay, Công ty đang đưa vào chạy thử 1 dây chuyền lò điện luyện Feromangan, công suất 190.000 tấn/năm. Sau 3 tháng (từ tháng 7 đến hết tháng 10), doanh thu của Công ty đạt gần 80 tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước 9 tỷ đồng, góp phần giải quyết việc làm ổn định cho 150 lao động với mức thu nhập bình quân từ 6-7 triệu đồng/người/tháng. Năm 2019, Công ty sẽ tiếp tục đưa 3 dây chuyền lò luyện còn lại vào chạy đồng bộ, đáp ứng nhu cầu việc làm cho trên 400 lao động địa phương...
Với trách nhiệm cao trong việc bảo vệ môi trường, hệ thống xử lý bụi, khí thải của Công ty Khoáng sản và Luyện kim Trung Thành đã được Sở Tài nguyên và Môi trường phê duyệt, đảm bảo đáp ứng Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về khí thải công nghiệp đối với bụi và các chất vô cơ, công nghiệp sản xuất thép và một số chất hữu cơ trước khi thải ra môi trường.
