Khoảng 2 tháng trở lại đây, nhu cầu sử dụng test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 của người dân Thái Nguyên tăng đột biến. Dịch bệnh diễn biến phức tạp, số ca mắc mới mỗi ngày trên địa bàn đã tăng lên 4 con số nên người dân có xu hướng mua bộ kit test nhanh về để thực hiện tại nhà. Tuy nhiên, khi nhu cầu sử dụng test nhanh của người dân tăng cao thì việc tổ chức mời các đơn vị đấu thầu cung ứng mặt hàng này cho các cơ sở y tế lại gặp khó…
Theo tìm hiểu của chúng tôi, thời gian gần đây, các cơ sở y tế trên địa bàn dự trữ được rất ít các bộ test nhanh kháng nguyên. Bệnh viện A Thái Nguyên mới đây cũng đã được Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh phân bổ cho 2.000 bộ test nhanh nhưng con số này quá ít so với nhu cầu thực tế của đơn vị. Tương tự, tại Trung tâm Y tế thành phố Thái Nguyên, số test nhanh kháng nguyên dự trữ được hiện còn không đáng kể. Trong khi đó, hằng ngày, đơn vị vẫn cần lượng khá lớn test nhanh kháng nguyên để phục vụ cho công tác xét nghiệm sàng lọc trong cộng đồng…
Ông Trương Mạnh Hà, Phó Giám đốc Bệnh viện A Thái Nguyên nói: Thời điểm này, “nhà nhà, người người” đều dùng test nhanh. Nhu cầu sử dụng test nhanh của người dân tăng lên đã tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đưa sản phẩm ra thị trường thông qua các cửa hàng kinh doanh dược phẩm nhỏ lẻ một cách thuận lợi.
Một trong những lý do khiến các nhà cung ứng “hào hứng” với việc đưa sản phẩm ra thị trường là quá trình bán hàng họ không phải thực hiện bất cứ thủ tục, hồ sơ pháp lý nào. Trước đây, khi nhu cầu của người dân chưa tăng, lượng kít test nhanh kháng nguyên (nằm trong danh mục Bộ Y tế cho phép sử dụng) chủ yếu cung ứng cho các cơ sở y tế thông qua đấu thầu. Thường, các cơ sở khám, chữa bệnh công bố lượng test nhanh cần mua trên các phương tiện thông tin đại chúng. Theo đó, các đơn vị cung ứng sẽ làm thủ tục đấu giá. Những nhà thầu nào đưa ra giá bán rẻ nhất sẽ được bên mua ưu tiên lựa chọn. Tuy nhiên, để hoàn tất thủ tục cung ứng sản phẩm cho các cơ sở y tế, đơn vị cung cấp phải mất rất nhiều thời gian thực hiện các thủ tục, hồ sơ pháp lý.
Trong khi đó, đưa sản phẩm này ra thị trường để bán cho người dân không những giá bán cao hơn mà lại thu tiền nhanh gọn. Sản phẩm bán ra đến đâu, nhà cung cấp thu tiền ngay đến đó. Hiện, giá bán các loại kít test nhanh trên thị trường lên tới 70 đến 80 nghìn đồng/bộ, trong khi giá dịch vụ test nhanh tại các bệnh viện công trên địa bàn chỉ ở mức dưới 60 nghìn đồng/mẫu xét nghiệm, bao gồm cả công lấy mẫu nên giá một bộ kít test nhanh mua vào yêu cầu dưới giá thu dịch vụ.
Khó khăn này đang gây không ít trở ngại cho công tác khám, chữa bệnh và phòng, chống dịch ở các cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn tỉnh.Thực tế, các cơ sở y tế gặp khó như vừa nêu trên không phải chỉ ở riêng Thái Nguyên mà là tình trạng chung của nhiều địa phương trong cả nước. Khi nguồn vật tư liên quan đến xét nghiệm COVID-19 đưa ra thị trường và được người dân “mua nhanh, hết gọn”, nhiều cơ sở y tế có tiền cũng không thể mua được kit test nhanh.
Để giải quyết tình trạng này, cùng với việc kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành nghiên cứu giải pháp nhập khẩu; triển khai các gói trợ giá, bình ổn giá cho mặt hàng liên quan đến xét nghiệm COVID-19 thì việc định hướng cho các cơ sở y tế trên địa bàn có thể chuyển sang lấy mẫu xét nghiệm cho người dân bằng kỹ thuật PCR là rất cần thiết.
Cùng với đó, các cấp, ngành chức năng của tỉnh nên có sự điều tiết để cung ứng test nhanh cho các cơ sở y tế phục vụ công tác khám, chữa bệnh được thuận lợi. Đặc biệt, huy động từ nguồn xã hội hóa, thông qua các tổ chức, cá nhân để hỗ trợ kits test nhanh cho các cơ sở y tế trên địa bàn.
Ông Hà Đức Trịnh, Giám đốc Trung tâm Y tế thành phố Thái Nguyên nói: Hiện nay, người dân đang sử dụng kít test nhanh kháng nguyên một cách lãng phí. Bởi vậy, chúng tôi khuyến cáo bà con không nên tích trữ, sử dụng test nhanh một cách bừa bãi, vừa gây thiệt hại cho túi tiền của chính mình, vừa tạo cơ hội cho bên cung ứng đẩy giá bán trên thị trường lên cao. Người dân chỉ nên sử dụng test nhanh khi có các triệu chứng của bệnh…
