Xử trí hội chứng hậu COVID-19: Hãy lắng nghe cơ thể của chính mình

Hiện nay, mỗi ngày, Thái Nguyên có từ 2.000 đến trên 5.000 trường hợp nhiễm COVID-19 được công bố khỏi bệnh. Tuy nhiên, trước không ít thông tin về những hậu quả do hội chứng hậu COVID-19 gây ra, nhiều người dân trên địa bàn tỉnh vô cùng lo lắng. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng tôi đã phỏng vấn bác sĩ CKII Lê Hùng Vương, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc Trung tâm Hồi sức Tích cực điều trị bệnh nhân COVID-19, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc (Bệnh viện Trương ương Thái Nguyên).​

P.V: Hội chứng hậu COVID-19 đang là vấn đề nóng được nhiều người dân Thái Nguyên và cả nước đặc biệt quan tâm trong thời điểm hiện nay. Xin bác sĩ giải thích về tình trạng này để moị người cùng nắm được.

Bác sĩ Lê Hùng Vương: Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hội chứng hậu COVID-19 (post COVID-19 condition) xảy ra ở những người có tiền sử nhiễm bệnh với các triệu chứng và kéo dài ít nhất 2 tháng mà không thể giải thích bằng chẩn đoán thay thế. Tình trạng này có thể khiến sức khỏe người bệnh bị suy giảm kéo dài, có tác động nghiêm trọng đến khả năng quay trở lại làm việc hoặc tham gia cuộc sống xã hội. Hậu COVID-19 ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần, thể chất và có thể gây ra những hậu quả kinh tế đáng kể cho bản thân, gia đình và cho xã hội.

P.V: Bác sĩ có thể chia sẻ về những biểu hiện của hội chứng hậu COVID-19?

Bác sĩ Lê Hùng Vương: Có khoảng 200 triệu chứng liên quan đến hội chứng hậu COVID-19, đặc biệt ở những bệnh nhân đã trải qua điều trị hồi sức tích cực. Người nhiễm COVID-19 nhiều tuần đến nhiều tháng sau khi khỏi bệnh có thể vẫn phải đối mặt với hàng loạt triệu chứng và di chứng kéo dài như sốt nhẹ, khó thở, ho kéo dài, mệt mỏi, đau cơ, khớp, rụng tóc, xơ phổi, tim đập nhanh hoặc đánh trống ngực, rối loạn nội tiết, huyết học khối… Có trường hợp xuất hiện rối loạn tiêu hóa (ăn không ngon miệng, chán ăn, đau dạ dày, tiêu chảy…), rối loạn vị giác hoặc khứu giác, phát ban…

Người bệnh trong giai đoạn hậu COVID-19 cũng có thể gặp các triệu chứng về tâm thần kinh như rối loạn tâm lý, giảm sự tập trung, lo âu, trầm cảm, bồn chồn, rối loạn giấc ngủ, mau quên, không tập trung; thường xuất hiện tình trạng não sương mù, nhận thức kém, đọc chậm, giảm trí nhớ ngắn hạn, thay đổi tâm trạng. Đặc biệt, rối loạn tâm thần hậu COVID-19 còn hay gặp ở những người mắc COVID-19 mức độ nặng.

Với người có sẵn bệnh nền như bệnh tim mạch, tiểu đường, đặc biệt là hô hấp, viêm phổi tắc nghẽn mạn tính COPD, viêm phế quản mạn… khi COVID-19 xảy ra trên nền bệnh đó có thể khiến tổn thương vốn có của họ trở nên nặng hơn.

Một số người khỏi bệnh sau khi mắc COVID-19 nghiêm trọng có thể gặp phải các ảnh hưởng xấu tới đa cơ quan hoặc bệnh tự miễn dịch trong một thời gian dài kèm theo các triệu chứng trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng. Không chỉ biểu hiện bằng các triệu chứng lâm sàng kể trên, người bệnh còn có thể xuất hiện những bất thường cận lâm sàng như tăng men tim kéo dài, rối loạn đường huyết, rối loạn hormon giáp, giảm độ lọc cầu thận; rối loạn chức năng hô hấp (giảm độ khuếch tán phổi, hạn chế dung tích phổi; bất thường hình ảnh học, xơ phổi, giãn phế quản trên CT scan ngực) rối loạn chức năng tâm thất qua siêu âm tim...

P.V: Như vậy tất cả những người mắc bệnh đều gặp phải hội chứng hậu COVID-19, thưa bác sĩ?

Bác sĩ Lê Hùng Vương: Hội chứng hậu COVID-19 là điều mà tất cả các bệnh nhân mắc phải căn bệnh này đều không muốn gặp phải. Trên thực tế, không phải ai cũng mắc hội chứng hậu COVID-19. Bởi vậy, sau khi khỏi bệnh, mọi người không nên quá lo lắng. Cho đến thời điểm này, tại Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên chỉ tiếp nhận và khám một vài trường hợp gặp hội chứng hậu COVID-19 nhưng tổn thương về sức khỏe không đáng kể. Hầu hết các ca bệnh này chỉ có tổn thương một chút về phổi, rối loạn phân ly nhưng đều được theo dõi, điều trị kịp thời.

P.V: Theo bác sĩ, làm thế nào để đối phó với hội chứng hậu COVID-19?

Bác sĩ Lê Hùng Vương: Hội chứng hậu COVID-19 đúng là sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng nếu được phát hiện sớm và điều trị dứt điểm trong vòng từ 3-4 tuần là người bệnh có thể “thoát” khỏi tình trạng này. Bởi vậy, sau khi được công bố khỏi bệnh, ngoài việc bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, ngủ đủ giấc, tập luyện thể thao nhẹ nhàng… để hồi phục sức khỏe thì lắng nghe cơ thể mình chính là một trong những yêu cầu bắt buộc đối với những người đã từng mắc COVID-19. Khi có dấu hiệu bất thường như mệt mỏi, ăn không ngon miệng, ngủ kém… thì mọi người cần đi đến các cơ sở y tế để được khám, phát hiện, tư vấn điều trị hội chứng hậu COVID-19 kịp thời. Thường thì bệnh nhân hậu COVID-19  nên tái khám sau 2-4 tuần.

Cùng với đó, mọi người cũng nên duy trì thói quen khám sức khỏe định kỳ để vừa tầm soát các loại bệnh lý khác, vừa phát hiện sớm hội chứng này và được điều trị kịp thời.

Khi gặp phải hội chứng hậu COVID-19, mỗi người hãy bình tĩnh đón nhận và hợp tác với bác sĩ để được điều trị dứt điểm. Đặc biệt, mọi người không nên quá hoang mang, đi khám tràn lan, khám ở những cơ sở khám bệnh không có uy tín hoặc tự ý mua thuốc thông qua các trang mạng để tự điều trị tại nhà, dẫn đến tiền mất, tật mang.

Xin được cảm ơn bác sĩ về cuộc phỏng vấn này!