Trong khi bệnh đậu mùa khỉ có nguy cơ cao xâm nhập vào nước ta, dịch COVID-19 gia tăng số ca mắc thì các dịch bệnh truyền nhiễm khác như sốt xuất huyết, cúm A, tay chân miệng cũng đang gia tăng tại một số vùng, miền.
Mặc dù Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xếp Việt Nam vào nhóm 1 - nhóm các quốc gia chưa ghi nhận ca bệnh đậu mùa khỉ nhưng các chuyên gia y tế cảnh báo, nguy cơ bệnh đậu mùa khỉ xâm nhập vào nước ta rất lớn. Các quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Singapore đã ghi nhận ca bệnh này.
Theo thống kê của Bộ Y tế, những ngày gần đây, số ca mắc mới COVID-19 ở nước ta liên tục gia tăng, trung bình tăng từ 100-300 ca/ngày. Trong tháng 7-2022, có nhiều ngày liên tiếp, số ca mắc mới trên cả nước ghi nhận hơn 1.000 ca/ngày, thậm chí ngày 29-7 cả nước ghi nhận 1.803 ca – số ca mắc mới cao nhất trong 75 ngày qua và ghi nhận 1 ca tử vong ở Quảng Ninh.
Bộ Y tế nhận định, các biến chủng mới của virus SARS-CoV-2 có khả năng tiếp tục xuất hiện hoặc tiến hóa, đồng thời sẽ làm giảm miễn dịch theo thời gian và có thể khiến dịch bệnh bùng phát trở lại.
Cũng trong thời gian này, dịch bệnh sốt xuất huyết đang ghi nhận số ca mắc tăng cao, nhất là tại khu vực miền Nam, miền Trung và Tây Nguyên.
Theo ông Nguyễn Lương Tâm, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, dịch sốt xuất huyết từ 3-5 năm sẽ xuất hiện chu kỳ dịch, các nước Đông Nam Á như Singapore, Lào, Thái Lan… dịch sốt xuất huyết đang gia tăng. Việt Nam cũng ghi nhận số ca mắc cao.
Từ đầu năm đến nay, cả nước ghi nhận hơn 124.000 trường hợp mắc sốt xuất huyết và hàng chục ca tử vong, số ca mắc tăng gần 150% so với cùng kỳ năm 2021. Tính đến ngày 27-7, riêng TPHCM đã ghi nhận 16 ca tử vong vì sốt xuất huyết trong tổng số hơn 32.000 ca mắc.
Ở phía Bắc, vec tơ truyền bệnh sốt xuất huyết ít hơn khu vực miền Nam và Trung, Tây Nguyên. Các ca bệnh sốt xuất huyết chủ yếu ghi nhận tại các tỉnh, thành đồng bằng như Hà Nội, Nam Định, Hải Dương…
Một dịch bệnh truyền nhiễm khác cũng ghi nhận gia tăng ở nước ta là bệnh tay chân miệng. Các ca bệnh cũng phần lớn ghi nhận tại các tỉnh phía Nam.
Cũng theo ông Nguyễn Lương Tâm, khu vực phía bắc nước ta đang ghi nhận nhiều ca mắc cúm. Trong đó, Quảng Ninh ghi nhận khoảng 1.200 ca cúm, Hà Nội ghi nhận khoảng 2.600 cúm. Tất cả các ca cúm này đều là cúm mùa, không có triệu chứng nặng. Mỗi năm nước ta ghi nhận từ 600.000 đến 1 triệu ca cúm mùa.
Nguy cơ dịch chồng dịch nếu không chủ động phòng tránh
Ông Nguyễn Lương Tâm cho rằng, nguy cơ dịch chồng dịch sẽ phụ thuộc vào "phương án tác chiến" của Ban chỉ đạo phòng chống dịch của từng địa phương. Đa số các dịch bệnh trên do điều kiện thời tiết, khí hậu, vấn đề dịch tễ, vệ sinh, mô hình bệnh tật của từng địa phương... tức là nguy cơ dịch chồng dịch có thể xảy ra ở một số tỉnh, thành phố nếu địa phương đó không chủ động các biện pháp phòng chống dịch bệnh.
Để chủ động phòng chống dịch bệnh, Bộ Y tế tiếp tục nhấn mạnh vai trò của tiêm vaccine là vô cùng quan trọng. Trong đó, các nghiên cứu mới nhất trên thế giới cho thấy, hiệu quả của vaccine COVID-19 sẽ giảm dần theo thời gian, khoảng 6 tháng sau khi tiêm. Vì vậy, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) Hoa Kỳ đã khuyến cáo tiêm mũi 3, 4 để phòng chống dịch bệnh, nhất là trong bối cảnh nhiều quốc gia đã ghi nhận các biến thể phụ của chủng Omicron.
Với bệnh cúm mùa, ngành Y tế khuyến cáo người dân bảo đảm vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng, giữ ấm cơ thể, hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân cúm hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết. Khi có triệu chứng ho, sốt, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi cần đến cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời. Bệnh cúm cũng có thể chủ động phòng bệnh khi tiêm vaccine hàng năm.
Đối với bệnh sốt xuất huyết đang ghi nhận số ca mắc và tử vong cao so với cùng kỳ 2021, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố lập các tổ phòng chống dịch cộng đồng để tuyên truyền, giám sát, hướng dẫn việc thực hiện các biện pháp phòng chống dịch; chủ động dự phòng, bố trí đủ phương tiện, vật tư, kinh phí cho công tác phòng chống dịch bệnh, nhất là sốt xuất huyết; xử phạt các tổ chức, cá nhân không thực hiện các biện pháp phòng chống dịch theo quy định…
Các chuyên gia y tế cũng nhận định, để phòng chống các bệnh truyền nhiễm, ngành y tế và các địa phương cần tiếp tục truyền thông về lợi ích, hiệu quả của việc tiêm vaccine; thực hiện các biện pháp phòng chống dịch thông qua kết hợp các phương pháp như: "2K" (khẩu trang, khử khuẩn) + vaccine + thuốc + điều trị + công nghệ + ý thức người dân...
