Bệnh đậu mùa khỉ: Không hoang mang, cũng không chủ quan

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) mới đây tuyên bố bệnh đậu mùa khỉ (Mpox) là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng. Tại Việt Nam, Mpox đã khiến hàng trăm người mắc bệnh trong vòng 2 năm qua và gây tử vong cho nhiều người. Trước diễn biến phức tạp của Mpox, thực hiện chỉ đạo của Bộ Y tế, UBND tỉnh Thái Nguyên đã có văn bản chỉ đạo các cơ quan chức năng, chính quyền các địa phương tăng cường  phòng, chống dịch bệnh.

Khi xuất hiện các triệu chứng bất thường về sức khỏe, người dân cần đến các cơ sở y tế để khám, điều trị (Ảnh mang tính chất minh họa).

Hiện nay, vi-rút đậu mùa khỉ vẫn tiếp tục lưu hành từ các đợt bùng phát trước và biến thể của nó có tác động đáng kể đến sức khỏe toàn cầu. Theo Bộ Y tế, trong năm 2024, đặc biệt 2 tháng gần đây, WHO ghi nhận các trường hợp mắc bệnh trẻ hơn (khoảng 50% ở độ tuổi dưới 15, trong đó khoảng 39% trẻ dưới 5 tuổi); có sự lây truyền qua nhóm mại dâm nữ (7,5%) và có sự lây nhiễm giữa các thành viên trong gia đình.

Một số nước nằm ngoài khu vực châu Phi như Thụy Điển, Pakistan cũng ghi nhận trường hợp mắc Mpox nhánh Ib. Gần đây nhất, ngày 21-8, Thái Lan cũng đã phát hiện ca Mpox chủng mới là du khách nước ngoài đến du lịch.

Tại Việt Nam, thông tin từ Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh, từ năm 2023 đến cuối tháng 8-2024, tại các tỉnh, thành phía Nam ghi nhận 199 ca bệnh Mpox, trong đó có 8 người tử vong. TP. Hồ Chí Minh là địa phương ghi nhận số ca mắc nhiều nhất, với 156 trường hợp và 6 ca tử vong. Tính riêng 8 tháng năm 2024, địa phương này đã phát hiện 49 ca.

Theo bác sĩ Hoàng Anh, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thái Nguyên: Mpox không dễ lây qua tiếp xúc đơn thuần, song dễ lây qua tiếp xúc niêm mạc với niêm mạc. Mặc dù Thái Nguyên chưa xuất hiện ca bệnh nào, nhưng trước nhu cầu di chuyển rất lớn của người dân đến các tỉnh khác, ra nước ngoài và ngược lại thì bất cứ khi nào cũng có thể xuất hiện ca bệnh trên địa bàn. Tuy nhiên, với những kinh nghiệm trong phòng, chống các loại dịch bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là sau đợt dịch COVID-19, các cơ sở y tế trên địa bàn từ huyện đến tỉnh…, đều có khu vực điều trị cách ly nên không quá đáng ngại. Do chưa được tiếp xúc với loại bệnh này nên nếu phát hiện có người bệnh có triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ, các bác sĩ sẽ quan tâm đến các yếu tố dịch tễ, như có di chuyển từ vùng có dịch hay không? có thuộc người đồng tính, có HIV?… để đưa ra phán đoán và thực hiện các bước kiểm tra tiếp theo.

Bác sĩ Nguyễn Ngọc Minh, Giám đốc Bệnh viện đa khoa huyện Phú Bình, cho hay: Trong trường hợp có bệnh nhân nghi ngờ mắc Mpox, chúng tôi cũng sẽ đưa vào khu điều trị cách ly riêng và báo cáo lên hệ thống của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh để được hỗ trợ nếu cần. Trong trường hợp nặng, bệnh viện sẽ chuyển bệnh nhân lên tuyến trên.

Tại Công văn số 4732/UBND-KGVX về tăng cường công tác phòng, chống bệnh đậu mùa khỉ trên địa bàn tỉnh, ngày 23/8/2024, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu: Sở Y tế tiếp tục thực hiện nghiêm các văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Y tế đối với loại bệnh này; chỉ đạo tăng cường giám sát chủ động, phòng ngừa lây nhiễm tại các cơ sở khám, chữa bệnh; lưu ý lồng ghép giám sát, dự phòng với hoạt động phòng, chống HIV/AIDS, giám sát tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh phụ khoa, da liễu, các cơ sở y tế công lập và tư nhân cung cấp dịch vụ về phòng, chống HIV/AIDS.

Theo dõi chặt chẽ và cập nhật thông tin diễn biến tình hình dịch bệnh, khuyến cáo của WHO, Bộ Y tế để chủ động các biện pháp phòng, chống dịch, chẩn đoán, điều trị hiệu quả, kịp thời. Tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế các tuyến về giám sát, các biện pháp chăm sóc, điều trị, phòng, chống lây nhiễm bệnh đậu mùa khỉ. Rà soát, cập nhật kế hoạch, kịch bản phòng, chống dịch theo các tình huống để sẵn sàng đáp ứng khi dịch bệnh xảy ra; sẵn sàng thuốc, trang thiết bị, nhân lực, kinh phí để triển khai các biện pháp thu dung, điều trị, phòng, chống dịch. Phối hợp với các ngành tăng cường truyền thông về các biện pháp phòng, chống bệnh đậu mùa khỉ, tập trung truyền thông cho các nhóm đối tượng có nguy cơ cao…

Mỗi người khi có các triệu trứng như sốt, đau đầu dữ dội, sưng hạch bạch huyết, đau cơ, đau lưng, mệt mỏi, phát ban… cần đến ngay các cơ sở y tế để được kiểm tra. Đồng thời tuân thủ tốt các biện pháp phòng chống như: che mũi, miệng bằng khăn vải, khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần khi ho hoặc hắt hơi. Tuyệt đối không khạc nhổ bừa bãi. Thường xuyên rửa tay bằng dung dịch sát khuẩn, xà phòng, nước sạch; chủ động cách ly và liên hệ với cơ quan y tế để được theo dõi, tư vấn khi có các biểu hiện nghi ngờ.