Theo báo cáo của Bộ Công an, đến tháng 6/2015 cả nước có 204.377 người nghiện, tăng 12,1% so với năm 2013; trong đó 80% là sử dụng heroin. Tiêm chích ma túy có liên quan đến khoảng 60% số trường hợp nhiễm HIV ở Việt Nam. Tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm nghiện chích ma túy lên đến khoảng 20%, cao gấp 70 lần so với tỷ lệ chung trong cộng đồng.
Báo cáo cũng nêu rõ: Tỷ lệ hiện nhiễm HIV trong nhóm người chích ma túy giảm dần trong giai đoạn từ năm 2004 đến 2013; lần đầu tiên xuống dưới 11% trong năm 2013 kể từ năm 1997. Tuy tỷ lệ hiện nhiễm HIV trong nhóm người nghiện ma túy đang giảm dần ở một số tỉnh nhưng ở hầu hết các tỉnh thực hiện giám sát, dịch HIV/AIDS vẫn đang cao ở mức đáng báo động. Kết quả giám sát trọng điểm năm 2015 cho thấy tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm nghiện chích ma túy là 9,3%, phụ nữ bán dâm 2,7% và nhóm đồng tính nam (MSM) là 5,2%.
Cục Phòng, chống HIV/AIDS nhấn mạnh: Các yếu tố nguy cơ lây truyền HIV ở Việt Nam giai đoạn hiện nay vẫn là lây truyền HIV trong nhóm nghiện chích ma túy và từ nhóm nghiện chích ma túy nhiễm HIV sang vợ, bạn tình của họ. Ngoài ra, tình trạng sử dụng ma túy tổng hợp ở giới trẻ và phụ nữ bán dâm dẫn đến tăng nguy cơ quan hệ tình dục tập thể không được bảo vệ và hoạt động mại dâm nam (gồm nam bán dâm cho nam đồng tính, người chuyển giới nữ) chính là yếu tố nguy cơ mới làm lây truyền HIV/AIDS.
Trước tình hình trên, nhiều hoạt động can thiệp đã được triển khai trong nhóm nghiện ma túy như: phân phát bơm kim tiêm, bao cao su và điều trị Methadone. Cụ thể, trong 9 tháng đầu năm 2016, cả nước có 58/63 tỉnh, thành phố triển khai hoạt động phân phát bơm kim tiêm cho 153.820 nghìn lượt người nghiện chích ma túy. Số lượt người tiếp cận bơm kim tiêm giảm hơn 50% so với cùng kỳ năm 2015 do hoạt động phân phát bơm kim tiêm bị cắt giảm kinh phí, chương trình mục tiêu quốc gia chưa được cấp kinh phí nên chủ yếu phân phát từ nguồn kết dư từ những năm trước thông qua hỗ trợ của Dự án Quỹ toàn cầu.
Đồng thời, cả nước có 58/63 tỉnh, thành phố trên toàn quốc triển khai chương trình phân phát bao cao su cho 130.914 nghìn lượt người thuộc nhóm đối tượng nguy cơ cao gồm người nghiện ma túy, mại dâm, nam quan hệ tình dục đồng giới và vợ/chồng/bạn tình của người nhiễm HIV (giảm 30 tỉnh so với cùng kỳ 2015). Hoạt động phân phát bao cao su và bơm kim tiêm chủ yếu thông qua mạng lưới tuyên truyền viên đồng đẳng. Ngoài ra, mạng lưới tuyên truyền viên đồng đẳng đã giới thiệu cho 100.312 người nguy cơ cao đi làm xét nghiệm HIV.
Hoạt động điều trị nghiện bằng Methadone cũng được triển khai hiệu quả.Tính đến ngày 30/9/2016, cả nước có 61 tỉnh, thành phố đã triển khai điều trị Methadone với 254 cơ sở, tăng 4 tỉnh và 14 cơ sở so với cuối năm 2015. Chương trình điều trị cho 48.424 bệnh nhân, tăng 4.704 bệnh nhân so với cuối năm 2015...