Triển khai mở rộng điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV

Đó là nhấn mạnh của PGS.TS Phan Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS trong Hội thảo chia sẻ kết quả thí điểm điều trị dự phòng trước phơi nhiễm (Prep) của UNAIDS được triển khai ở T.P Hồ Chí Minh, vừa được tổ chức tại Hà Nội.

(UNAIDS là tên viết tắt của Chương trình Phối hợp của Liên hợp quốc về HIV/AIDS nhằm mục đích phối hợp các nỗ lực và nguồn lực của mười tổ chức thuộc hệ thống Liên hợp quốc trong công cuộc ứng phó với đại dịch AIDS trên toàn cầu).

Tham dự Hội thảo có đại diện Trường Đại học Y Hà Nội, Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Dự án Quỹ toàn cầu phòng, chống AIDS;  đại diện các tổ chức quốc tế như: USAID, PATH, CDC tại Việt Nam, các tổ chức phi chính phủ, các phòng khám tư nhân, các doanh nghiệp xã hội tại Hà Nội...
 
Phát biểu khai mạc Hội thảo, PGS.TS. Phan Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS cho biết, Bộ Y tế vừa phê duyệt kế hoạch hoạt động triển khai các hoạt động điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV. Việc này có ý nghĩa rất lớn trong việc triển khai mở rộng Prep tại Việt Nam. Đồng thời, việc triển khai mở rộng điều trị dự phòng trước phơi nhiễm nhưng cũng cần tăng cường với quản lý các bệnh lây truyền qua đường tình dục và thực hiện song song với các can thiệp truyền thống...

Tại Hội thảo, các đại biểu đã thảo luận những khó khăn, thách thức để triển khai Prep mở rộng trong thời gian tới tại các tỉnh trọng điểm của PEPFAR cũng như các tỉnh khác và việc theo dõi, quản lý các bệnh lây truyền qua đường tình dục...
Theo báo cáo của Cục Phòng, chống HIV/AIDS ước tính có khoảng 170.000 nam đồng tính và tỷ lệ nhiễm HIV trong hầu hết các nhóm có hành vi nguy cơ cao như người nghiện chích ma túy, phụ nữ mại dâm có xu hướng giảm nhanh thì tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới và cộng đồng người chuyển giới lại tăng lên.

Điều này đòi hỏi song song với các can thiệp truyền thống như khuyến khích sử dụng bao cao su, chất bôi trơn, cần có những lựa chọn can thiệp khác cho các nhóm đối tượng này. Một trong những can thiệp được tổ chức Y tế khuyến cáo có hiệu quả là điều trị dự phòng trước phơi nhiễm bằng thuốc ARV mà chúng ta thường quen gọi là PrEP.

Các nghiên cứu của các tổ chức quốc tế đã chứng minh: Điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP) giúp cho những người chưa bị nhiễm HIV nhưng có nguy cơ cao, có thể dự phòng lây nhiễm HIV bằng cách uống 1 viên thuốc mỗi ngày. 
PrEP là viên kết hợp hai loại thuốc kháng vi rút, nếu dùng hằng ngày theo kê đơn, có thể  giảm nguy cơ nhiễm HIV từ 92% đến 99 % ở những người có nguy cơ cao lây nhiễm HIV.

Từ năm 2015, Tổ chức Y tế Thế giới đã khuyến cáo sử dụng PrEP (như là một phần của chiến lược dự phòng HIV toàn diện bao gồm cả việc sử dụng bao cao su) ở những người có nguy cơ lây nhiễm HIV cao. Trước đó, theo một nghiên cứu do PATH thực hiện năm 2016, phần lớn trong số 799 nam quan hệ tình dục đồng giới và người chuyển giới nữ đều tự đánh giá bản thân có nguy cơ cao lây nhiễm HIV và bày tỏ sự quan tâm đến việc sử dụng và chi trả cho PrEP khi dịch vụ này sẵn có tại Việt Nam.