Thời đại công nghệ 4.0, sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội giúp chúng ta nhanh chóng tiếp cận, trao đổi thông tin dễ dàng, nhanh chóng. Tuy nhiên, nhiều kẻ xấu lợi dụng mạng xã hội đưa nhiều thông tin xấu, độc gây hoang mang dư luận, gây nhiễu loạn thông tin, bóp méo sự thật ảnh hưởng đến uy tín của các tổ chức, cá nhân.
Đại diện cho lực lượng chủ công trong công tác đấu tranh xử lý thông tin xấu, độc trên không gian mạng, Thượng tá Triệu Xuân Hiếu, Phó Trưởng phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh nhận định: Mạng xã hội “là môi trường ảo” nhưng lại tác động “thật” đối với xã hội. Nhiều thông tin khó kiểm chứng dẫn tới nhiễu loạn khiến người dùng mạng xã hội (Facebook, Zalo, Youtube...) không biết đâu là thật, đâu là giả.
Theo kinh nghiệm thực tiễn đấu tranh cho thấy, trước các sự kiện chính trị lớn của đất nước như: Đại hội Đảng các cấp, bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp thì các thế lực thù địch, chống phá thường phát tán hình ảnh, video, bài viết hay tham gia bình luận, lồng ghép nội dung xuyên tạc, phá hoại về tư tưởng; tung tin bịa đặt công kích, bôi nhọ chế độ, lãnh tụ, lãnh đạo Đảng, Nhà nước và địa phương. Đặc biệt, có những thông tin xấu, độc về công tác phòng, chống dịch COVID-19 đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến ổn định xã hội.
Trước tình hình đó, Công an tỉnh đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương thường xuyên rà soát trên không gian mạng, qua đó đã kịp thời phát hiện những vụ việc đăng tải, phát tán thông tin xấu độc, sai sự thật trên mạng xã hội, tiến hành xác minh làm rõ, lập hồ sơ xử lý các đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật. Đồng thời, tích cực phối hợp với các cơ quan báo chí của tỉnh tăng cường thông tin về các vụ việc, kết quả xử lý, qua đó từng bước nâng cao nhận thức cho quần chúng nhân dân, không để ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh trật tự trên địa bàn. Cùng với lực lượng Công an, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh cũng lập những trang mạng xã hội, trang thông tin để cung cấp những thông tin chính thống để nhân dân dễ dàng tiếp cận.
Từ đầu năm 2020 đến nay, Công an tỉnh đã tiến hành xác minh làm rõ 36 vụ đăng tải thông tin xấu, độc trên không gian mạng; trong đó có 23 vụ thông tin sai sự thật liên quan đến tình hình dịch COVID-19; 4 vụ thông tin sai sự thật về việc bắt cóc trẻ em; 2 vụ việc cung cấp thông tin sai sự thật, xúc phạm uy tín, danh dự của tổ chức, cá nhân. Kết quả xử phạt vi phạm hành chính 18 vụ, 21 đối tượng; nhắc nhở yêu cầu 16 trường hợp viết bản kiểm điểm gỡ tin và đính chính trên tài khoản facebook cá nhân; trao đổi, chuyển Công an tỉnh Bình Dương 1 vụ, 1 đối tượng; khởi tố 1 vụ, 1 bị can; đang xác minh làm rõ 2 vụ.
Qua tìm hiểu một số vụ việc, chúng tôi nhận thấy các đối tượng vi phạm pháp luật trên không gian mạng chủ yếu là lao động tự do (bán hàng online), ít được tiếp cận những nguồn thông tin chính thống, thiếu hiểu biết nên thiếu sự sàng lọc thông tin khi tiếp cận; một bộ phận đăng tải thông tin nhằm giật tít, câu View, câu Like trên mạng xã hội.
Đơn cử như vụ việc mới đây tại Thị xã Phổ Yên. Đối tượng T.Q.T hộ khẩu tại xóm Thanh Xuyên 5, xã Trung Thành là chủ tài khoản Facebook T.Q.T. Ngày 2/8/2020, khi sử dụng mạng xã hội Facebook và thấy bài viết trên mạng có hình ảnh về một người là nữ giới khỏa thân và một số nam thanh niên cởi trần (hình ảnh chụp từ một video không rõ nguồn), T. copy 2 ảnh đó về rồi đăng lên trang cá nhân cùng nội dung “Hót Nhất Phổ Yên Tối Qua; Ae xem chưa...! Toàn người quen thôi”. Bài viết của T. đã có khoảng 3.000 lượt “like”, 3.000 lượt chia sẻ, 8.800 lượt bình luận. Đồng thời có hàng trăm tài khoản facebook và zalo nhắn tin cho T để xin video.
Tại Cơ quan Công an, T. đã thừa nhận nội dung đăng tải của mình là sai sự thật mục đích nhằm tăng tương tác cho tài khoản facebook và zalo để lấy thêm khách hàng trên mạng (T. có kinh doanh điện thoại di động). T. thừa nhận hành vi của mình là vi phạm pháp luật, tự nguyện xóa bài viết và cam kết không đăng tải các nội dung sai sự thật trên mạng xã hội.
Để nâng cao hơn nữa ý thức công dân tham gia mạng xã hội, Thượng tá Triệu Xuân Hiếu khuyến cáo, mỗi cá nhân sử dụng mạng xã hội cũng cần nâng cao hiểu biết, ý thức, trách nhiệm, sử dụng mạng xã hội có văn hóa, an toàn lành mạnh; không chia sẻ, bình luận, cổ súy cho những hành vi xấu, hoặc thông tin thất thiệt nghi ngờ chưa được kiểm chứng và tiếp cận nguồn thông tin từ các cơ quan báo chí có uy tín, trang thông tin điện tử chính thống.
Đồng thời đề nghị thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, địa phương tiếp tục làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao nhận thức, ý thức cảnh giác cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về âm mưu, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm trên không gian mạng; nhận diện thông tin sai sự thật (Fake News). Chủ động nắm bắt diễn biến tư tưởng, tình hình trong quần chúng nhân dân để có định hướng kịp thời, nhất là trước các sự kiện chính trị xã hội, các vụ việc được dư luận xã hội quan tâm.