Hơn một thế kỷ rưỡi đã trôi qua, kể từ ngày còn là “một bóng ma ám ảnh châu Âu”, chủ nghĩa Mác đã ra đời, trở thành thế giới quan, nhân sinh quan và phương pháp luận khoa học, cách mạng - hạt nhân lý luận của hệ tư tưởng vô sản, đóng vai trò thống trị phong trào công nhân từ những năm 70 của thế kỷ XIX.
Đặc biệt, Chủ nghĩa Mác đã được V.I. Lênin bổ sung, phát triển và hoàn thiện cả ba bộ phận cấu thành chủ nghĩa Mác: Triết học, Kinh tế Chính trị học và Chủ nghĩa xã hội khoa học trong thời đại đế quốc chủ nghĩa và cách mạng vô sản trên phạm vi toàn thế giới. Nhờ đó, chủ nghĩa Mác trở nên “hoàn bị nhất, sâu sắc nhất”, là “công cụ nhận thức vĩ đại” để giai cấp vô sản nhận thức và cải tạo thế giới, thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình: Kết liễu chế độ áp bức, bóc lột, bất công; kiến tạo và xây dựng chế độ xã hội mới tốt đẹp: chủ nghĩa cộng sản mà giai đoạn đầu là chủ nghĩa xã hội.
Với bản chất khoa học, cách mạng và nhân văn, chủ nghĩa Mác - Lênin đã làm thay đổi căn bản nhận thức của con người về thế giới, về quá trình vận động, phát triển của lịch sử và vai trò của con người trong thế giới ấy. Cùng với đó, phát hiện ra những qui luật vận động, phát triển của lịch sử xã hội loài người, đặc biệt là những “bí mật” của chủ nghĩa tư bản. Vì vậy, chủ nghĩa Mác - Lênin trở thành nguồn sức mạnh vật chất vô cùng to lớn, có sức cảm hóa, cỗ vũ, làm rung động hàng trăm triệu trái tim con người trên thế giới; là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của các đảng cộng sản và các đảng công nhân trong cuộc đấu tranh chống áp bức, bóc lột, bất công; thực hiện tiến bộ xã hội, vì hạnh phúc của con người.
Với sự ra đời và phát triển của chủ nghĩa Mác, chủ nghĩa xã hội từ không tưởng đã trở thành khoa học, quan điểm duy tâm, tôn giáo đã được “lột xác”, trở thành chủ nghĩa duy vật biện chứng, lập trường dân chủ cách mạng được thay thế bằng lập trường của chủ nghĩa cộng sản. Lần đầu tiên, những người vô sản bước lên vũ đài chính trị, trở thành một giai cấp độc lập, có lý luận khoa học, cách mạng, soi sáng, dẫn đường. Đảng Cộng sản - Bộ tham mưu chiến đấu có tổ chức và là tổ chức cao nhất của giai cấp vô sản đã ra đời, là sản phẩm kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý luận khoa học, cách mạng và phong trào công nhân quốc tế. Điểm vượt trội và sâu sắc của chủ nghĩa Mác - Lênin so với các trào lưu, học thuyết đương thời là ở chỗ: nó là học thuyết duy nhất từ trước đến nay bàn về mục tiêu, con đường, lực lượng, nội dung, hình thức, phương pháp đấu tranh xóa bỏ mọi áp bức, bóc lột, bất công, thực hiện giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội, giải phóng con người và giải phóng nhân loại…
Trước sự vận động, biến đổi nhanh chóng, phức tạp của thời đại toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, cách mạng công nghiệp lần thứ tư, có thể một số luận điểm của C. Mác, Ph. Ăngghen và V. I. Lênin không còn phù hợp, đòi hỏi chúng ta phải tiếp tục bổ sung, phát triển và hoàn thiện để thích ứng với điều kiện mới nhưng thời gian càng lùi xa càng chứng tỏ giá trị, ý nghĩa của chủ nghĩa nhân đạo, của quan niệm duy vật về lịch sử, phép biện chứng duy vật và học thuyết giá trị thặng dư của các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác - Lênin, nó vẫn còn nguyên giá trị khoa học, cách mạng, có sức sống mãnh liệt, sự truyền cảm, định hướng chính trị sâu sắc.
Gần đây, có một số luận thuyết, trào lưu tư tưởng ở phương Tây có đưa ra những quan điểm mới với nhiều cách tiếp cận, kiến giải khác nhau về thế giới ví như quan điểm về các làn sóng văn minh của Avin Tốp lơ, song suy xét đến cùng, các luận thuyết, trào lưu tư tưởng ấy không thể thể thay thế chủ nghĩa Mác - Lênin, dù có một số điểm hợp lý, có giá trị nhân đạo. Nhìn chung, đã là học thuyết khoa học và cách mạng thì nhất thiết phải vì con người, phải có giá trị nhân văn, nhân đạo; phải dám đấu tranh bênh vực lẽ phải, bảo vệ người lao động, xóa bỏ mọi áp bức, bóc lột, bất công; thực hiện tiến bộ xã hội. Quan điểm, lập trường thế giới quan, nhân sinh quan và phương pháp luận khoa học, cách mạng phải thống nhất với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; phù hợp với các quy luật vận động, phát triển của thế giới khách quan. Điều ấy chỉ có được ở chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Qua những biến cố thăng trầm của lịch sử, chế độ xã hội chủ nghĩa theo mô hình Xô viết ở Liên Xô và các nước Đông Âu đã sụp đổ; song chính sự sụp đổ ấy đã và đang chứng minh tính đúng đắn, khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, rằng trong thời đại ngày nay, bất cứ một Đảng Cộng sản nào, cá nhân lãnh tụ của Đảng Cộng sản nào, nếu vi phạm những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, trà đạp lên giá trị khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, thì Đảng Cộng sản ấy, cá nhân lãnh tụ của Đảng Cộng sản ấy phải trả giá đắt bởi sự sai lầm về đường lối chính trị. Những phát minh của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại đã chứng minh “Các Mác đúng”; loài người không thể có tương lai, nhân loại không thể phát triển nếu không có chủ nghĩa Mác - Lênin soi sáng, dẫn đường.
Điều đó cũng nói rằng, trong mọi điều kiện, hoàn cảnh, người cộng sản phải biết trân trọng, nâng niu và kiên quyết, kiên trì bảo vệ những thành quả cách mạng mà họ và nhân dân đã giành được; phải thấm nhuần sâu sắc giá trị khoa học, cách mạng và vận dụng sáng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của mỗi nước, đưa sự nghiệp cách mạng tiếp tục tiến lên. Không được coi thường và vi phạm những nguyên tắc mácxít - lêninnít, làm trái quy luật khách quan, mắc “bệnh” chủ quan, duy ý chí trong xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Đồng thời, phải luôn nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng và thực hiện đúng lời căn dặn của V.I. Lênin: Một cuộc cách mạng chỉ có giá trị khi nó biết tự bảo vệ! Phải thấu triệt quan điểm của Người: Mọi kẻ thù đều đáng sợ nhưng sợ nhất là bản thân Đảng Cộng sản bị phân liệt, trong Đảng có mâu thuẫn, mất đoàn kết, những người cộng sản tự hủy hoại mình. Đó là nguy cơ tồi tệ nhất có thể dẫn đến sự đổ vỡ của một cuộc cách mạng, và lúc ấy, thành quả cách mạng mà nhân dân xây đắp nên bằng xương máu của mình “sẽ bị đánh cắp”. Sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa theo mô hình Xô Viết ở Liên Xô và Đông Âu cuối thế kỷ XX thật là đau sót. Song nó đã phản ánh đúng những điều mà V.I. Lênin đã cảnh báo chúng ta về sai lầm của những người cộng sản; họ đã làm sai lời dạy của V.I. Lênin.
Cho đến ngày nay và mai sau, không có học thuyết nào có thể vượt qua chủ nghĩa Mác - Lênin bởi những giá trị khoa học, cách mạng và nhân văn của chủ nghĩa Mác - Lênin. Với âm mưu, thủ đoạn chống phá, hạ gục nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh - nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng ta, các thế lực thù địch, cơ hội chính trị đã tìm mọi cách, quyết liệt chống phá nền tảng tư tưởng và Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng ta. Song, chính sự chống phá ấy đã nói lên rằng, các thế lực thù địch, cơ hội chính trị đang run sợ, chúng đã tự thừa nhận sự nguy hiểm, mối đe dọa của một học thuyết khoa học, cách mạng, sức sống mạnh mẽ và những giá trị trường tồn của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh đối với sự tồn tại của chúng. Sự thật không thể xuyên tạc, chân lý không thể bẻ cong./.
