Hoạt động kiểm điểm tự phê bình và phê bình, đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng (TCĐ), đảng viên hằng năm là dịp để các cấp ủy, TCĐ, tập thể lãnh đạo từng cơ quan, đơn vị và các cá nhân tự soi lại mình. Từ đó, phát huy những ưu điểm, đề ra các giải pháp khắc phục hạn chế để thực hiện tốt hơn nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị và mỗi đảng viên.
Ngay tại Hội nghị kiểm điểm tập thể và các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy (BTVTU) năm 2021, đồng chí Nguyễn Thanh Hải, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh đã yêu cầu từng đồng chí Ủy viên BTVTU tham gia góp ý cho báo cáo của tập thể và các cá nhân trên nguyên tắc dân chủ, khách quan, thẳng thắn, mang tính xây dựng; chỉ rõ những ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân; tự soi, tự sửa để khắc phục những tồn tại, hạn chế, khuyết điểm. Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy cũng lưu ý trong quá trình đánh giá, nhận xét tránh biểu hiện nể nang, né tránh, ngại va chạm; thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh.
Bám sát Hướng dẫn số 21-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương, Hướng dẫn số 04-HD/TU của BTVTU về việc kiểm điểm, đánh giá, xếp loại chất lượng TCĐ, đảng viên và tập thể, cá nhân, cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, các đảng bộ trực thuộc đã phổ biến, quán triệt các văn bản của Trung ương, tỉnh và của đơn vị, địa phương đến các tổ chức cơ sở đảng (TCCSĐ).
Theo đánh giá của các đảng bộ trực thuộc Tỉnh ủy, năm 2021, công tác chuẩn bị kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất lượng được các cấp ủy, TCĐ, đảng viên, tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị và từng cá nhân đảng viên, lãnh đạo quản lý cơ bản thực hiện nghiêm túc. Trước khi kiểm điểm, từng cá nhân đều chuẩn bị bản kiểm điểm, tự chấm điểm và tự liên hệ nhận diện 27 biểu hiện suy thoái tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Các cấp ủy, TCĐ, tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị trực tiếp chuẩn bị báo cáo kiểm điểm của tập thể, gửi trước cho các thành viên tham gia hội nghị kiểm điểm ít nhất trước 3 ngày làm việc.
Đơn cử như ở Đảng bộ Khối các cơ quan tỉnh, qua phân loại có 3/71 (chiếm 4,2%) TCCSĐ hoàn thành nhiệm vụ; 1 đảng bộ bộ phận hoàn thành nhiệm vụ. Kết quả đánh giá, xếp loại chất lượng tập thể lãnh đạo, quản lý các cấp, có 1/64 cấp ủy không hoàn thành nhiệm vụ (chiếm 1,56%). Đối với đánh giá, xếp loại chất lượng cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, trong tổng số cá nhân dự phân loại có 5/1.234 đồng chí (chiếm 0,4%) không hoàn thành nhiệm vụ. Về kết quả đánh giá, xếp loại chất lượng đảng viên, có 14/5.220 đồng chí (chiếm 0,26%) không hoàn thành nhiệm vụ.
Kết quả phân loại nêu trên được đánh giá là thực chất bởi những TCCSĐ, đảng bộ bộ phận, tập thể lãnh đạo quản lý các cấp tự đánh giá hoàn thành nhiệm vụ hoặc không hoàn thành nhiệm vụ thì trong năm 2021 ở những đơn vị này đều có cán bộ, đảng viên phải nhận các hình thức kỷ luật đảng liên quan đến vi phạm về chuyên môn nghiệp vụ, đạo đức lối sống, việc phát ngôn, thậm chí là mua bán, sử dụng trái phép chất ma túy.
Đối với Đảng bộ huyện Phú Bình, theo kết quả phân loại TCCSĐ năm 2021, trong tổng số 48 TCCCĐ, có 3 đảng bộ cấp xã xếp loại hoàn thành nhiệm vụ là: Xã Úc Kỳ, Kha Sơn, Thanh Ninh, chiếm tỷ lệ 6,25%. Đảng bộ huyện cũng chỉ rõ những hạn chế là: Năng lực quản lý, điều hành thực hiện nhiệm vụ của một số ít cán bộ cấp xã chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay; số lượng cán bộ, đảng viên bị xử lý do vi phạm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước còn nhiều (năm 2021, Đảng bộ huyện thi hành kỷ luật Đảng đối với 65 trường hợp).
Theo đánh giá của Ban Tổ chức Tỉnh ủy, việc kiểm điểm, đánh giá, xếp loại TCĐ, đảng viên và tập thể, cá nhân, cán bộ lãnh đạo quản lý các cấp về cơ bản được thực hiện nghiêm túc và chặt chẽ. Để đánh giá chính xác chất lượng TCĐ, đảng viên, các cấp ủy còn thực hiện lấy ý kiến của các chủ thể tham gia đánh giá chất lượng theo đúng hướng dẫn của cấp trên. Qua đó, làm cơ sở để cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định xếp loại chất lượng TCĐ, đảng viên và làm cho việc xem xét, công nhận chất lượng này bảo đảm khách quan, thực chất, khắc phục việc chạy theo thành tích.
Mặc dù đã có nhiều chuyển biến trong việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình, nhưng qua tìm hiểu thực tế tại cơ sở, chúng tôi nhận thấy vẫn còn có ý kiến băn khoăn là việc kiểm điểm, đánh giá, xếp loại chất lượng TCĐ, đảng viên ở một số nơi vẫn còn mang tính hình thức. Bản tự kiểm điểm của một số cán bộ lãnh đạo, quản lý đề cập nhiều ưu điểm, ít khuyết điểm, chưa làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu gắn với lĩnh vực được phân công phụ trách. Trong khi đó, cấp dưới ít dám góp ý, phê bình cấp trên…
Để việc đánh giá, xếp loại chất lượng TCĐ, đảng viên và tập thể, cá nhân cán bộ lãnh đạo quản lý các cấp ngày càng thực chất, nhiều ý kiến cho rằng, cấp ủy các cấp, tập thể lãnh đạo, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương cần đẩy mạnh thực hiện kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Kết luận số 21-KL/TW về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và Quy định số 37-QĐ/TW về những điều đảng viên không được làm. Bên cạnh đó, lấy thước đo thực hiện nhiệm vụ được giao; sự nêu gương, việc thực hiện cam kết rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức, lối sống là những tiêu chí quan trọng để đánh giá, xếp loại hàng năm.
Cùng với đó là công khai kết quả phân loại chất lượng TCĐ, đảng viên và việc khắc phục những hạn chế, khuyết điểm của các tập thể, cá nhân; thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện cam kết khắc phục, sửa chữa những hạn chế, khuyết điểm được chỉ ra sau kiểm điểm...
