Trường CĐ Cơ khí-Luyện kim Thái Nguyên (Bộ Công nghiệp), tiền thân là Trường trung cấp Cơ khí-Luyện kim, được thành lập ngày 25-5-1962. 45 năm xây dựng và trưởng thành, Trường CĐ Cơ khí-Luyện kim Thái Nguyên đã trải qua những giai đoạn đầy khó khăn thử thách nhưng cũng rất đáng tự hào.
Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ ác liệt với khẩu hiệu đặt ra là “Trong bất kỳ tình huống nào cũng phải dạy-học tốt”, Trường đã đào hàng trăm kilômét địa đạo xuyên đồi tại xã Tích Lương-T.P Thái Nguyên, bên cạnh Khu gang thép để đảm bảo cho việc dạy và học an toàn. Đồng thời, có nhiều thầy giáo, sinh viên hăng hái tòng quân ra mặt trận và trong số ấy có những người thầy đã ngã xuống vì độc lập-tự do của Tổ quốc.
Hòa bình lập lại, Trường đã nhanh chóng phát huy sức mạnh của đội ngũ sư phạm, với gần 20 kỹ sư tốt nghiệp Trường ĐH Bách khoa khóa 1, hàng chục giáo viên đào tạo từ nước ngoài về đã tạo nên sự đồng bộ, có sức thuyết phục trong quản lý và dạy học. Cơ sở vật chất của Trường ngày càng khang trang, đủ sức đào tạo hàng ngàn học sinh. Vì vậy, năm 1986 Trường đã được Bộ chủ quản chọn là 1 trong 4 trường trọng điểm trong 268 trường TCCN của cả nước thí điểm xây dựng “Tổ hợp đào tạo-khoa học-sản xuất”.
Trong giai đoạn đổi mới, Trường luôn coi trọng công tác xây dựng cơ sở vật chất; bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ sư phạm trên cơ sở quy hoạch đưa đi đào tạo để chuẩn hóa, bồi dưỡng chính trị, ngoại ngữ, phương pháp quản lý giáo dục, đặc biệt là đưa đi đào tạo ở nước ngoài và thực tế sản xuất... chính vì vậy đội ngũ cán bộ của Trường đã có đủ năng lực thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.
Hiện nay, Trường có 40% cán bộ, giáo viên được đào tạo ở nước ngoài; 30% giáo viên có trình độ trên đại học (trong đó có 1 tiến sỹ và 1 đang làm luận án tiến sỹ); 98% giáo viên có trình độ đại học, cao đẳng; 35% cán bộ, giáo viên có trình độ trung cao cấp lý luận chính trị; 100% có trình độ sư phạm cấp I; 90% có trình độ sư phạm cấp II và sau cấp II; 100% có trình độ ngoại ngữ và tin học... Cơ sở vật chất được đầu tư đồng bộ, hiện đại kết hợp với tự trang tự chế của đội ngũ cán bộ, giáo viên và HSSV thông qua nghiên cứu khoa học... đã đáp ứng cho đào tạo của Trường.
Trong quá trình xây dựng, phát triển cả về cấp học, ngành học, quy mô và mở rộng địa bàn đào tạo, Trường đã chú trọng xây dựng nội dung chương trình các môn học; cập nhật các tiến bộ KHKT vào từng môn học, nhất là những môn kỹ thuật cơ sở và kỹ thuật chuyên ngành; cải tiến mục tiêu, nội dung chương trình và phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng dạy và học... vì thế chất lượng đào tạo đã được nâng lên rõ rệt, HSSV tốt nghiệp ra trường được các tổng công ty, công ty, doanh nghiệp chấp nhận.
45 năm qua, Trường đã đào tạo được gần 50 ngàn kỹ sư, cao đẳng, TCCN và công nhân kỹ thuật cho đất nước (trong đó có cả cán bộ cho quốc phòng, và các nước bạn Lào và Campuchia).
Để đáp ứng với yêu cầu trong giai đoạn mới, từ năm 1993 đến nay, Trường đã liên kết với Khoa khoa học và công nghệ vật liệu, Khoa Tại chức Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, Trường ĐH Kỹ thuật Công nghiệp Thái Nguyên đào tạo 362 sinh viên Cao đẳng luyện kim, 392 sinh viên đại học tại chức các ngành luyện kim đen, luyện kim màu, cán kéo kim loại, tự động hóa, 65 sinh viên liên thông cao đẳng lên đại học ngành cơ khí, đào tạo 220 công nhân kỹ thuật cho Công ty Gang thép Thái Nguyên, Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam, Khu công nghiệp Sông Công và các nhà máy, công ty của Bộ Công nghiệp...
Với những cống hiến và đóng góp của Trường trong suốt 45 năm, Trường đã được các cấp bộ, ngành Trung ương, địa phương tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Lao động hạng Ba; Huân chương Lao động hạng Nhì; Huân chương Lao động hạng Nhất; Huân chương Độc lập hạng Ba; Huân chương Độc lập hạng Nhì... Đảng bộ Nhà trường 20 năm liên tục được công nhận Đảng bộ trong sạch vững mạnh (trong đó được Thành ủy, Tỉnh ủy tặng cờ Đảng bộ trong sạch vững mạnh 10 năm liên tục). Công đoàn Nhà trường được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba; Cờ thi đua của Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam, của Công đoàn Công nghiệp Việt Nam, của Liên đoàn Lao động tỉnh và thành phố Thái Nguyên; liên tục là Công đoàn cơ sở vững mạnh. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh được Trung ương đoàn, tỉnh đoàn và thành đoàn thành phố tặng cờ và nhiều bằng khen, giấy khen, nhiều năm liên tục đạt cơ sở đoàn vững mạnh của thành phố và của tỉnh.
Những thành tích đã đạt được trong suốt 45 năm qua, đặc biệt trong 5 năm thực hiện nhiệm vụ của Trường CĐ đã tạo động lực để thầy và trò Nhà trường bước vào giai đoạn mới. Tuy vậy, nhiệm vụ còn rất nặng nề, đòi hỏi phải cố gắng nỗ lực nhiều hơn nữa của từng cán bộ, giáo viên, công nhân viên và HSSV. Trước mắt, Nhà trường cần tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
- Tiếp tục đầu tư xây dựng, phát triển đội ngũ giáo viên đủ về số lượng và đảm bảo về chất lượng. Có năng lực cập nhật kiến thức mới, công nghệ mới, đáp ứng được yêu cầu đào tạo chất lượng cao.
- Đẩy mạnh đầu tư xây dựng cơ bản, đưa nhà trường ngày một khang trang, từng bước tiêu chuẩn hoá các điều kiện đảm bảo học tập, nghiên cứu khoa học và các điều kiện phục vụ khác cho học sinh, sinh viên.
- Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ giảng dạy, học tập, thí nghiệm, thực hành, thực tập cho học sinh, sinh viên.
- Đổi mới nội dung, chương trình đào tạo, đảm bảo đào tạo gắn với thực tế sản xuất và có tính tới sự phát triển khoa học, kỹ thuật trong tương lai.
- Tiếp tục mở rộng mục tiêu đào tạo ở cả 3 hệ đào tạo, phấn đấu đưa nhà trường trở thành một trường đào tạo đa cấp học, ngành học, có khả năng cung cấp một cơ cấu lao động đồng bộ cho ngành cơ khí, luyện kim và một số ngành khác có liên quan, đáp ứng được nhu cầu của xã hội và thực tế sản xuất.
- Mở rộng quan hệ hợp tác trong lĩnh vực đào tạo nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ với các tổ chức trong và ngoài nước nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và phát huy tiềm năng của đội ngũ sư phạm nhà trường, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo.