Công bố Quỹ Khuyến học của giáo sư Ngô Bâo Châu

Chiều qua 3/9, Giáo sư Ngô Bảo Châu đã có buổi họp bàn và giới thiệu Qũy khuyến học mà anh ấp ủ ý tưởng từ trước khi chính thức nhận giải Fields. Trái với nhiều thông tin trước đó, Qũy không mang danh người sáng lập, mà lấy tên “Vì tinh thần hiếu học”.

Thông tin về quỹ khuyến học Ngô Bảo Châu được đề cập đến nhiều xung quanh giai đoạn anh nhận giải thưởng Fields. Trước đó, trong buổi gặp gỡ với Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân ngày 8/8, anh đã chia sẻ với báo chí dự định sẽ dành toàn bộ tiền thưởng giải Fields (nếu được giải) cho các học sinh nghèo.

Không mất nhiều thời gian, kế hoạch hoạt động của quỹ đã triển khai ngay trong giai đoạn Ngô Bảo Châu ở Việt Nam. Chiều qua đã diễn ra cuộc họp trù bị của quỹ với sự tham dự của đại diện nhiều doanh nghiệp và nhà khoa học. Sau khi họp bàn, Ngô Bảo Châu cùng đại diện Công ty Truyền thông đa phương tiện VTC (đơn vị bảo trợ truyền thông chính thức của qũy) đã có buổi gặp gỡ thông tin với báo chí.

Chia sẻ tại buổi họp, Ngô Bảo Châu cho biết, ý tưởng về quỹ khuyến học được nhanh chóng triển khai, vì “đây là thời điểm hiếm hoi khi một giải thưởng có ý nghĩa như Huy chương Fields được trao cho 1 công dân, đặc biệt là 1 công dân của 1 nước đang phát triển. Đây là sự cổ vũ rất lớn cho thế hệ trẻ, vì thế, chúng tôi cũng cố gắng hết sức để xúc tiến nhanh buổi họp trù bị thành lập Quỹ, chứ không phải chờ đến 3 tháng hoặc 5 tháng nữa”.

Thành phần của Quỹ bao gồm: Giám đốc điều hành quỹ (điều hành chung các hoạt động), Hội đồng khoa học (xét chọn hồ sơ học bổng), Hội đồng quản lý quỹ (vận động tài trợ cho quỹ) và các bộ phận chuyên môn.

Để đảm bảo sự hoạt động hoàn toàn minh bạch, hoạt động của Hội đồng khoa học sẽ hoạt động khách quan, độc lập với Hội đồng quản lý quỹ.

Theo quy định chung, Quỹ sẽ có Ban giám sát kiểm soát toàn bộ hoạt động của quỹ. Quỹ cũng sẽ có sự kiểm toán hàng năm một cách độc lập và sẽ có 1 cơ quan tình nguyện giúp quỹ việc này.

Ngô Bảo Châu chia sẻ, “quỹ này xuất phát từ sáng kiến cá nhân tôi và nhận được sự ủng hộ của nhiều rất nhiều người khác nhau nhưng dù sao cũng có tính chất cá nhân. Bản thân Quỹ không thể làm thay tất cả xã hội được, nên ban đầu, chúng tôi sẽ chỉ đặt ra 1 số đầu việc rất hạn chế sao cho tin tưởng có thể thực hiện được những việc đó thật tốt”.

Trước mắt, quỹ hướng tới 2 đối tượng nhận học bổng:

Đối tượng học sinh thi đại học đạt điểm cao và sinh viên đại học có thành tích học tập tốt và có hoàn cảnh khó khăn (2 tiêu chí này được đánh giá quan trọng tương đương).

Đối tượng sinh viên nghiên cứu sinh trong nước có thành tích tốt. Việc đưa sinh viên ra nước ngoài và học tập ở nước ngoài hoàn toàn vượt ra ngoài khả năng của Quỹ.

Ngoài việc trao học bổng, Quỹ có trách nhiệm thông qua hội đồng khoa học của Quỹ tìm cho sinh viên 1 người đỡ đầu là giảng viên đại học nơi sinh viên đó học tập. Người đỡ đầu đó có trách nhiệm hướng dẫn như 1 người anh, người đi trước – đây là mô hình khá khác biệt so với các quỹ khuyến học khác.

Người đỡ đầu, phải là những giảng viên có uy tín, có tâm huyết với việc đào tạo, hỗ trợ sinh viên và có chuyên môn gần với chuyên môn mà sinh viên đang theo học, có trách nhiệm hướng dẫn định hướng cho sinh viên, xác nhận báo cáo kết quả học tập của sinh viên và đưa ra nhận xét làm cơ sở cho việc tiếp tục cấp học bổng cho năm tiếp theo.

Ngô Bảo Châu khẳng định: “Quỹ tuyệt đối không dùng để quảng bá cho tên tuổi của cá nhân hay tổ chức nào mà chỉ dùng với mục đích duy nhất là khuyến học và công tác khuyến học. Những người cộng tác với Quỹ hoàn toàn làm việc trên cơ sở thiện nguyện. Hoạt động của Quỹ được đặt trên cơ sở hoàn toàn công khai, minh bạch, có kiểm toán độc lập hàng năm. Tư tưởng của Quỹ là chúng tôi cố gắng làm tốt chứ không làm nhiều”.

Dự kiến, GS Ngô Huy Cẩn, bố của Ngô Bảo Châu là Giám đốc điều hành quỹ, GS Hà Huy Khoái, nguyên Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam là Chủ tịch Hội đồng khoa học của quỹ, GS Bành Tiến Long, Phó Chủ tịch Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước là đại diện bảo trợ cho quỹ.

Trước mắt, Qũy sẽ lập hồ sơ trình với Bộ Nội vụ để cho phép thành lập và “hy vọng có thể đi vào hoạt động trong năm nay” – Ngô Bảo Châu chia sẻ. Được biết, số tiền thưởng của giải Fields – 15.000 đô la Canada được đóng góp hết cho quỹ.

Ngô Bảo Châu cũng cho hay, cuối năm, Quỹ sẽ tổ chức một buổi liên hoan chung với sự tham gia của các nhà tài trợ, các thành viên hội đồng khoa học, các sinh viên nhận học bổng và người đỡ đầu.