Được thành lập từ năm 1972, Trường Bổ túc dành cho cán bộ, công nhân Gang Thép với nhiệm vụ tổ chức giảng dạy các lớp bổ túc cấp 3 cho cán bộ, công nhân khu vực Lưu Xá; dạy ngoại ngữ cho kỹ sư, đào tạo phiên dịch tiếng Đức, Pháp; tổ chức giảng dạy các lớp văn hóa nghề nghiệp cho học sinh (HS) không thi đỗ cấp III, bổ túc nâng bậc cho công nhân… sau nhiều lần đổi tên, đến năm 2000, Trường vinh dự mang tên nhà giáo mẫu mực Chu Văn An.
Gần 40 năm qua, thầy và trò Trường THPT Chu Văn An đã có nhiều nỗ lực trong công tác giảng dạy, học tập và giữ vững danh hiệu trường chuẩn quốc gia. Từ chỗ toàn trường không có HS giỏi, chỉ có ít HS khá, đến nay tỷ lệ HS khá, giỏi hàng năm đạt trên 70%; nhiều HS đạt giỏi cấp tỉnh, cấp quốc gia; tỷ lệ tốt nghiệp THPT đạt 100% và là trường THPT không chuyên duy nhất của tỉnh nằm trong top 200 trường có điểm thi đại học tốt nhất toàn quốc.
Năm 2003, Trường THPT Chu Văn An được Bộ Giáo dục và Đào tạo kiểm tra, công nhận trường đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 2001-2010. Việc phấn đấu xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia để các HS được học tập trong môi trường chuẩn về tổ chức quản lý, đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, trang thiết bị đã là việc làm khó, nhưng để duy trì danh hiệu đó lại càng khó hơn. Chính vì thế, ngay sau khi được công nhận trường chuẩn, Nhà trường đã đề ra kế hoạch giữ vững danh hiệu này. Từ năm học 2008-2009 đến năm học 2011-2012, Trường duy trì 24 lớp với trên 1 nghìn HS; duy trì 5 tổ chuyên môn: Toán học - Tin học, Vật lý - Hóa học, Ngữ văn - Lịch sử - Giáo dục công dân, Sinh học - Công nghệ - Thể chất, Ngoại ngữ - Địa lý. Các tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch thực hiện các chuyên đề phù hợp và tham gia phong trào thi đua dạy tốt, thi giáo viên dạy giỏi các cấp, đồng thời khai thác triệt để điều kiện dạy học ở các phòng học bộ môn, tích cực đưa công nghệ thông tin vào giảng dạy… Về cán bộ quản lý, hiệu trưởng và hiệu phó đều là giáo viên đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi xuất sắc cấp tỉnh, là chiến sĩ thi đua nhiều năm liền; 55 giáo viên đều đạt chuẩn và vượt chuẩn về trình độ đào tạo (35% giáo viên có trình độ thạc sĩ); hầu hết giáo viên đạt giáo viên dạy giỏi cấp trường, 65% đạt giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh. Chỉ tính riêng 5 năm trở lại đây, cán bộ, giáo viên nhà trường đã có 96 đề tài, sáng kiến được ứng dụng vào giảng dạy, được Hội đồng khoa học cấp tỉnh đánh giá cao. Chất lượng giáo dục ngày càng được nâng lên, tỷ lệ HS giỏi cấp tỉnh, cấp quốc gia năm sau luôn cao hơn năm trước, tỷ lệ HS lớp 12 đỗ đại học từ 57% năm học 2008-2009 tăng lên 60% năm học 2010-2011. Cô giáo Nguyễn Thị Quốc Hòa, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Nhà trường quan tâm giữ vững danh hiệu trường chuẩn trên cả 5 tiêu chuẩn, bên cạnh việc tạo điều kiện để đội ngũ giáo viên học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu, Nhà trường còn tích cực huy động các nguồn vốn để xây dựng cơ sở vật chất đáp ứng nhu cầu dạy và học. Cùng với bảo quản, sửa chữa, khai thác, sử dụng tốt cơ sở vật chất đã có, từ quỹ xây dựng trường lớp, quỹ học phí do gia đình HS đóng góp, từ vốn chương trình mục tiêu…, Trường đã đầu tư xây dựng nhà rèn luyện thể chất, sân bóng chuyền, bóng rổ; bổ sung dụng cụ và thiết bị các phòng thí nghiệm; sách thư viện (trên 5 nghìn đầu sách); 50 máy vi tính, trong đó có 14 máy nối mạng để giáo viên và HS tra cứu tư liệu; cải tạo toàn bộ khu vực vườn hoa cây cảnh, lát gạch sân trường; chỉnh trang, tu bổ công trình vệ sinh, điện, nước… với tổng kinh phí trên 1 tỷ đồng. Chi bộ và các tổ chức đoàn thể của Nhà trường đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trên từng mảng công việc, góp phần vào thành tích chung của Nhà trường.
Còn rất nhiều việc làm, phong trào của thầy và trò Trường THPT Chu Văn An đã thực hiện để giữ vững danh hiệu trường chuẩn quốc gia mà chúng tôi không thể kể hết ra đây, nhưng những phần thưởng mà các cấp, các ngành trao tặng cho Nhà trường như: 3 Huân chương Lao động (hạng Nhất, Nhì, Ba), Huân chương Độc lập hạng Ba, 50 Bằng khen, 10 Cờ thi đua xuất sắc; 6 lần được công nhận là đơn vị dẫn đầu khối THPT toàn tỉnh… đã thể hiện điều đó. Phát huy những thành tích đã đạt được và củng cố các tiêu chuẩn, trong thời gian tới, Nhà trường tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, hoàn thiện nhân cách và kỹ năng sống cho HS, coi đó là nền tảng vững chắc cho việc nâng cao chất lượng giáo dục; thực hiện tốt Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, “Mỗi thầy cô giáo là tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”; tích cực đổi mới quản lý, đổi mới phương pháp giáo dục, ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học và quản lý; xây dựng cơ sở vật chất theo hướng chuẩn hóa, hiện đại; làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, giáo viên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục; làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục, huy động các lực lượng xã hội tham gia làm công tác giáo dục, xây dựng cơ sở vật chất nhà trường, tiến tới xây dựng mô hình trường học điện tử và trường học có yếu tố nước ngoài…