Đầu Xuân, chúng tôi có dịp đến thăm dòng họ Vũ Võ tại tổ 14, phường Đồng Quang (thành phố Thái Nguyên) đúng thời điểm dòng họ đang chuẩn bị họp tổng kết công tác khuyến học, khuyến tài năm 2011. Đây là hoạt động được dòng họ tổ chức hàng năm nhằm kịp thời động viên, khen thưởng con cháu trong họ tộc có thành tích cao trong học tập. Được biết, từ nhiều năm nay dòng họ Vũ Võ là luôn điểm sáng làm tốt việc giáo dục truyền thống và đi đầu trong phong trào khuyến học, khuyến tài ở Thái Nguyên.
Bên ấm trà tỏa khói, ông Vũ Quang Thái, Chủ tịch Hội đồng dòng họ Vũ Võ cẩn thật lật giở cuốn sổ ghi chép những việc đã làm được của Ban Khuyến học dòng họ, số lượng con cháu đỗ đạt, có thành tích cao trong năm 2011, đồng thời xây dựng kế hoạch những việc cần làm trong năm 2012. Ông Thái vui chung với niềm vui của cả dòng họ khi trong năm 2011 này, số lượng con cháu đạt học sinh giỏi toàn diện của cả họ có tới 157 người (cao hơn 63 người so với năm học 2009-2010). Hiện toàn dòng họ đã có tới 18 tiến sỹ (trong đó có 3 người là phó giáo sư , 7 người là thạc sỹ và hàng trăm người có trình độ đại học. Đây thực sự là niềm tự hào lớn, làm rạng danh truyền thống của dòng họ.
Phát tích từ “Làng tiến sĩ xứ Đông” là thôn Mộ Trách, xã Tân Hồng, huyện Bình Giang (Hải Dương), Vũ Võ là dòng họ giầu truyền thống, có nhiều đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc và sản sinh cho đất nước nhiều bậc hiền tài. Kế thừa những truyền thống tốt đẹp đó, thế hệ con cháu dòng họ Vũ Võ ở Thái Nguyên đã không ngừng học tập, rèn luyện. Năm 2004, Ban Khuyến học, Khuyến tài của dòng họ Vũ Võ được thành lập và được công nhận là thành viên chính thức của Hội khuyến học thành phố Thái Nguyên (tương đương với Hội Khuyến học cấp phường, xã). Ngay sau khi thành lập, Ban Khuyến học, Khuyến tài dòng họ đã họp bàn để đề ra nhiều phương cách để thúc đẩy phong trào học tập của mỗi gia đình và chi họ. Theo quy chế, mỗi gia đình đều phải có một người là thành viên của Ban Khuyến học, Khuyến tài dòng họ. Những cá nhân trong dòng họ là giáo viên hoặc cán bộ công chức có trách nhiệm hướng dẫn, chỉ bảo cho con cháu học hành.
Cùng với đó, Hội đồng dòng họ cũng thường xuyên liên lạc với các gia đình họ viên và nhà trường để nắm số lượng, tình hình học tập và tu dưỡng của con cháu là học sinh. Hàng năm, dòng họ đều tổ chức 2 đợt hội nghị khuyến học, khuyến tài để trao Giấy khen và phần thưởng cho con cháu vào dịp đầu năm và giữa tháng 8. Đối tượng được trao thưởng là các cháu học sinh giỏi, giáo viên dạy giỏi các cấp, các cháu đỗ đại học, được nhận bằng thạc sĩ, tiến sĩ… Không những vậy, trong dịp giỗ Tổ hàng năm, giữa không khí trang nghiêm trên từ đường của dòng họ, Chủ tịch Hội đồng dòng họ Vũ Quang Thái đều thành kính đọc tên và báo công thành tích đạt được trong năm học vừa qua của con em trong họ. Những cá nhân có thành tích xuất sắc trong học tập và đỗ đạt sẽ được ghi danh trong sổ vàng của dòng họ. Việc làm này đã góp phần thúc đẩy phong trào thi đua giữa các gia đình trong dòng họ, động viên con em mình phấn đấu vươn lên để báo công với tiên tổ và xác định lấy học là con đường tất yếu để có được cuộc sống ấm no hơn.
Hiện nay, dòng họ Vũ Võ tại Thái Nguyên có 370 gia đình họ viên sinh hoạt thì có tới 350 gia đình tham gia Ban Khuyến học, Khuyến tài. Hàng năm, dòng họ xây dựng được nguồn quỹ hơn 10 triệu đồng từ sự đóng góp và ủng hộ của các nhà hảo tâm để khen thưởng, động viên con cháu có thành tích học tập tốt. Riêng năm 2011, dòng họ Vũ Võ Thái Nguyên đã khen thưởng cho hơn 100 cá nhân, trong đó có 2 người được nhận bằng tiến sĩ, 3 người đạt giải sáng tạo trẻ toàn quốc và 1 người đạt giải thưởng công nghệ thông tin Đông Nam Á. Năm 2007, dòng họ Vũ Võ vinh dự được đi báo cáo điển hình và nhận Bằng khen trong phong trào khuyến học, khuyến tài toàn quốc do Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam tổ chức.
Không chỉ chú trọng công tác khuyến học, dòng họ Vũ Võ Thái Nguyên còn còn thường xuyên tổ chức các hoạt động về nguồn để giáo dục truyền thống cho các thế hệ con cháu. Cuối năm 2011, bằng sự chung sức, đồng lòng đóng góp của cả dòng họ, công trình Trung tâm Văn hóa dòng họ Vũ Võ với giá trị gần 1 tỷ đồng đã được khởi công. Hiện công trình đang gấp rút được hoàn thiện và sớm trở thành nơi sinh hoạt văn hóa, học tập và giáo dục truyền thống cho cả dòng họ.