Đảm bảo các điều kiện đặc thù cho trường PTDTNT

Sau gần 3 năm thực hiện Đề án củng cố và phát triển hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú (QĐ 1640) giai đoạn 2011 - 2015, Bộ GD&ĐT tiếp tục kiến nghị cho phép kéo dài thời gian thực hiện Đề án này.

Xây mới 29 trường PTDTNT

Thông tin từ Bộ GD&ĐT, đến nay, 28 địa phương đã phê duyệt kế hoạch, đề án củng cố và phát triển hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú (PTDTNT).

Với sự quan tâm của địa phương, đến thời điểm tháng 10/2013, đã có 2.000 hạng mục công trình được đầu tư xây dựng bổ sung cho các trường PTDTNT hiện có (trong tổng số 7.984 hạng mục công trình bổ sung được phê duyệt tại QĐ 1640, đạt tỷ lệ 25%).

Trong đó, có 523 phòng học thông thường và phòng học bộ môn; 118 phòng phục vụ học tập, giáo dục; 254 phòng phục vụ công tác hành chính - quản trị trong nhà trường; 988 phòng nội trú; 117 công trình cấp nước sạch và nhà vệ sinh.

Nhận định của Bộ GD&ĐT, do khó khăn về nguồn vốn, nên các địa phương đã tập trung ưu tiên đầu tư các hạng mục công trình bổ sung thiết yếu cho các trường PTDTNT và tiến hành cải tạo, nâng cấp nhiều hạng mục do xây dựng đã lâu bị xuống cấp như phòng học, phòng ở nội trú học sinh, công trình vệ sinh, nước sạch, tường bao, hệ thống thoát nước nội bộ,...

Cũng đến tháng 10/2013, đã có 29 trường PTDTNT được đầu tư xây dựng; trong đó 13 trường đã hoàn thiện cơ sở vật chất và đi vào hoạt động giáo dục, 16 trường đang được tiếp tục đầu tư để hoàn thiện cơ sở vật chất; 19 trường đang tiếp tục đầu tư xây dựng giai đoạn 2014 - 2015.

Ngoài ra, từ 2011 - 2013, Bộ GD&ĐT đã tổ chức nhiều đợt hội thảo, tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý, giáo viên cốt cán các trường PTDTNT trong toàn quốc với sự tham gia của khoảng 2.700 lượt người.

Hằng năm học, nhiều Sở GD&ĐT đã dành kinh phí hàng trăm triệu đồng tổ chức hội nghị giao ban các trường PTDTNT, tổ chức các đợt tham quan, học tập kinh nghiệm giáo dục dân tộc tại các địa phương trong và ngoài tỉnh; tổ chức tập huấn về đổi mới phương pháp dạy học, về giáo dục pháp luật, về bồi dưỡng tiếng dân tộc thiểu số,... cho cán bộ, giáo viên các trường PTDTNT trên địa bàn.

Các tài liệu hỗ trợ công tác tổ chức, quản lý hoạt động giáo dục của trường PTDTNT cũng được Bộ GD&ĐT đã tổ chức biên soạn.

Gần 50% HS trường PTDTNT thi đỗ vào ĐH, CĐ

Nhận định của Bộ GD&ĐT, các trường PTDTNT đã thực hiện nhiều biện pháp để giáo dục đạo đức học sinh. Kết quả xếp loại hạnh kiểm tốt và khá hằng năm học đều đạt trên 95%, học lực khá giỏi tăng.

Hằng năm, học sinh các trường PTDTNT tốt nghiệp THPT thi đỗ vào đại học, cao đẳng đạt tỷ lệ gần 50%, gần 20% đi học cử tuyển và dự bị đại học; khoảng 30% vào học trung cấp chuyên nghiệp, dạy nghề và về địa phương tham gia công tác, lao động sản xuất.

Một số trường PTDTNT có tỷ lệ HS thi đỗ vào các trường ĐH, CĐ, THCN chỉ xếp sau trường chuyên của tỉnh như ở Tuyên Quang, Lào Cai, Phú Thọ, Điện Biên, Nghệ An,…

Nhiều học sinh trường PTDTNT thi và đoạt giải trong các kì thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp quốc gia như: Trường PT vùng cao Việt Bắc, trường PTDTNT tỉnh Yên Bái, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An,…

Đến nay, đã có khoảng 23% số trường PTDTNT được công nhận trường đạt chuẩn quốc gia (tăng 10% so với năm 2010).

Kiến nghị kéo dài Đề án thêm 2 năm

Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả trong 3 năm thực hiện Đề án củng cố và phát triển hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú giai đoạn 2011 - 2015, nhưng Bộ GD&ĐT cũng thừa nhận còn không ít khó khăn.

Mạng lưới, quy mô trường PTDTNT ở một số địa phương chưa được quy hoạch phù hợp. Một số địa phương phát triển nóng về quy mô trường PTDTNT.

Việc quy hoạch bố trí quỹ đất xây dựng trường PTDTNT của các địa phương là vấn đề hết sức nan giải. Bố trí nguồn vốn để thực hiện Đề án, đặc biệt là ngân sách đối ứng của địa phương dành cho đầu tư xây dựng cơ bản gặp nhiều khó khăn.

Chất lượng giáo dục của các trường PTDTTN nhìn chung còn thấp và chưa đồng đều…

Trước thực tế này, Bộ GD&ĐT cho biết sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện QĐ 1640 nhằm hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ củng cố và phát triển hệ thống trường PTDTNT đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; phấn đấu trường PTDTNT là trường hàng đầu về chất lượng giáo dục ở miền núi, vùng dân tộc thiểu số…

Việc này sẽ được thực hiện bằng việc tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cấp ủy, chính quyền các địa phương và cộng đồng về sự cần thiết phải củng cố và phát triển hệ thống trường PTDTNT.

Rà soát quy hoạch mạng lưới, quy mô các trường PTDTNT, lập kế hoạch, dự án thực hiện QĐ 1640 hàng năm và giai đoạn 2014 - 2015

Ưu tiên bố trí nguồn vốn, đẩy nhanh tiến độ xây dựng gắn với đảm bảo chất lượng các hạng mục công trình

Tiếp tục thực hiện bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và tăng cường các điều kiện hỗ trợ hoạt động quản lý, giáo dục trong các trường PTDTNT.

Tích cực đổi mới công tác quản lý, tăng cường các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục của các trường PTDTNT. Đồng thời, thường xuyên hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện QĐ 1640

Bộ GD&ĐT kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho phép kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Củng cố và phát triển hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú giai đoạn 2011 - 2015” thêm 2 năm (2016 và 2017).

Do thời gian Đề án được phê duyệt vào tháng 9/2011, nên việc bố trí kinh phí chậm. Mặt khác Đề án được phê duyệt và thực hiện trong bối cảnh Chính phủ thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội; vì vậy, trong quá trình triển khai, địa phương gặp nhiều khó khăn về thủ tục lập, thẩm định dự án đầu tư, về bố trí kinh phí.

Bộ GD&ĐT cũng kiến nghị cho phép bổ sung kinh phí Trung ương để hỗ trợ đầu tư xây dựng các trường PTDTNT cấp huyện, thuộc các tỉnh thành lập mới các đơn vị hành chính huyện (sau thời điểm Đề án được phê duyệt), có nhu cầu và đủ điều kiện thành lập trường PTDTNT...