Với khoảng 58 triệu trẻ em không được đi học, Liên hợp quốc (LHQ) cho rằng thế giới không có cơ hội đạt được mục tiêu phát triển thiên niên kỷ về giáo dục vào năm 2015.
Vẫn còn nhiều trẻ em thất học
Hiện nay, ước tính có khoảng 58 triệu trẻ em trên toàn thế giới không được tới trường. Theo LHQ, điều này có nghĩa chúng ta sẽ không đạt được mục tiêu phát triển thiên niên kỷ là phổ cập giáo dục tiểu học vào năm 2015. Báo cáo đưa ra hôm thứ năm vừa qua của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) tại Hội nghị Hợp tác Giáo dục Toàn cầu (GPE) họp tại Brussels cho thấy vẫn chưa có đủ những tiến bộ được thực hiện trong việc cải thiện tiếp cận giáo dục từ năm 2007.
Báo cáo của UNESCO chỉ ra, nếu xu hướng này tiếp tục đồng nghĩa với khoảng 15 triệu trẻ em gái và 10 triệu trẻ em trai có thể sẽ không bao giờ đặt chân tới trường. Tình hình đặc biệt nghiêm trọng ở các quốc gia châu Phi cận Sahara, nơi bùng nổ dân số và thống kê được khoảng hơn 30 triệu trẻ em không được đi học.
Tại các quốc gia này, hầu hết trẻ em sẽ không bao giờ được tiếp cận với việc học tập, trong khi có những em không thể hoàn thành bậc học mà phải nghỉ giữa chừng. Hơn một phần ba trẻ em bắt đầu đi học trong năm 2012 ở khu vực này sẽ bỏ học trước khi đến năm cuối cấp tiểu học.
Tổng giám đốc UNESCO Irina Bokova cho biết các chính phủ cần tái khẳng định cam kết về giáo dục. "Kết hợp với tin tức gần đây của UNESCO rằng viện trợ cho giáo dục đã giảm một lần nữa, sự thiếu tiến bộ trong việc làm giảm con số trẻ không đến trường xác nhận những lo ngại của chúng tôi: Các quốc gia không còn cơ hội đạt được mục tiêu cho giáo dục tiểu học vào năm 2015, ", bà nói, "Chúng ta phải báo động và huy động ý chí chính trị để đảm bảo rằng quyền tiếp cận giáo dục của mọi trẻ em phải được tôn trọng."
Liên Hợp Quốc cũng lưu ý rằng không chỉ trẻ em bị bỏ lỡ cơ hội học tập mà năm 2012 có 63 triệu thanh thiếu niên trên toàn thế giới thất học. Mặc dù số lượng thanh thiếu niên không được học hành đã giảm gần một phần ba ở các quốc gia phía Nam và phía Tây châu Á kể từ năm 2000, tại khu vực này vẫn có 26 triệu thanh thiếu niên thất học còn châu Phi cận Sahara con số này là 21 triệu.
Nỗ lực từ mỗi quốc gia
Mặc dù dự đoán ảm đạm, UNESCO chỉ ra rằng có nhiều cách để khắc phục tình hình. Phân tích từ báo cáo của chương trình Giáo dục cho mọi người cho thấy một số chính sách đã giúp các quốc gia như Burundi, Nepal và Nicaragua cải thiện được tình hình trẻ em không được đến trường. Báo cáo cho thấy có 17 quốc gia đã giảm được tỷ lệ trẻ em không đi học.
Quyết định bãi bỏ học phí trong năm 2005 của Burundi đã giúp tỷ lệ trẻ em vào tiểu học gia tăng từ 54% lên 94% trong sáu năm. Tại Nicaragua, việc đưa nguồn tiền xã hội cho phép các gia đình có thể bù đắp chi phí giáo dục đã đưa tỷ lệ của trẻ em chưa bao giờ được đến trường từ 17% năm 1998 xuống còn 7% trong năm 2009.
Ma-rốc thì đưa ngôn ngữ địa phương Amazigh vào giảng dạy để chú ý hơn đến học sinh dân tộc thiểu số trong các trường tiểu học. Việc này đã giúp Ma-rốc giảm tỷ lệ trẻ em chưa bao giờ được đến trường từ 9% xuống 4% từ năm 2003 đến năm 2009.
Bằng cách tăng gấp đôi chi tiêu cho giáo dục Ghana cũng đưa số trẻ em đến trường từ 2,4 triệu trong 1999 tăng lên 4,1 triệu vào năm ngoái. Một chương trình tập trung vào học sinh có hoàn cảnh khó khăn đã giúp Việt Nam giảm một nửa số trẻ em chưa bao giờ đến trường từ năm 2000 đến năm 2010.
Ngoài ra, nhiều quốc gia còn có các cách tiếp cận khác, chẳng hạn như khắc phục hậu quả của các cuộc xung đột. Sau khi kết thúc cuộc nội chiến ở Nepal, trẻ em trong vùng bị ảnh hưởng nhất bởi cuộc xung đột có thể nhập học vào các trường như những trẻ em tại các khu vực khác.
"Những quốc gia này phải đối mặt với những hoàn cảnh rất khác nhau, nhưng ý chí chính trị có thể mang lại thay đổi thực sự trong giáo dục," Bà Bokova nói. "Trong khi theo đuổi những mục tiêu xa hơn, nhiệm vụ của chúng ta bây giờ là phải đảm bảo rằng mọi trẻ em được bắt đầu và có thể hoàn thành việc học tập các kỹ năng liên quan cần thiết cho một cuộc sống.”
Chiến dịch Toàn cầu về Giáo dục của Vương quốc Anh (GCE UK), cũng kêu gọi một trong những hành động tiếp theo để đạt được mục tiêu giáo dục tiểu học là đặc biệt chú ý đến trẻ em khuyết tật. Theo GCE UK, khoảng một phần ba những trẻ em không được đi học trên toàn thế giới bị khuyết tật, con số này rơi vào khoảng 19 triệu trẻ em. Tại hầu hết các nước có thu nhập thấp và trung bình, những trẻ em khuyết tật thường khó được đi học hơn các nhóm trẻ khác.