Kỳ thi trung học phổ thông (THPT) Quốc gia năm 2015 nằm trong lộ trình đổi mới thi và kiểm tra, nhằm thay đổi cách dạy, cách học và từng bước nâng cao chất lượng giáo dục, theo nguyên tắc lấy lợi ích lâu dài của học sinh làm mục tiêu chính. Ðây là kỳ thi có ý nghĩa quan trọng khi thực hiện hai mục tiêu: Xét công nhận tốt nghiệp THPT; làm căn cứ để tuyển sinh đại học, cao đẳng (ÐH, CÐ). Khi thay đổi chắc chắn sẽ có những đảo lộn nhất định.
Những thay đổi trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay đều tuân theo một nguyên tắc: Lấy quyền và lợi ích lâu dài, căn bản của học sinh làm trung tâm, làm tiêu chí căn bản của tuyển sinh. Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, từ năm 2015, kỳ thi THPT Quốc gia dự kiến có khoảng 35 cụm thi tỉnh và liên tỉnh; mỗi cụm thi liên tỉnh phải bao gồm ít nhất 2 tỉnh. Các cụm thi đều do các trường đại học chủ trì nhằm bảo đảm kết quả chính xác cũng như tính khách quan; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh, người nhà thí sinh và cán bộ coi thi không phải đi lại nhiều.
Những năm gần đây, đề thi, nhất là đề thi các môn khoa học xã hội và nhân văn đã được ra theo hướng mở để tạo điều kiện cho học sinh huy động kiến thức tổng hợp, liên môn và vốn sống của học sinh vào việc làm; khắc phục tình trạng bắt học sinh học thuộc lòng một cách máy móc. Đề thi trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2015 sẽ có định dạng tương tự đề thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2014. Nội dung đề thi nằm trong chương trình THPT, chủ yếu lớp 12, bảo đảm đạt chuẩn tối thiểu học vấn phổ thông, đồng thời phát huy năng lực sở trường riêng của mỗi cá nhân theo định hướng nghề nghiệp hoặc tiếp tục học lên. Ngoài việc sử dụng kết quả của kỳ thi THPT Quốc gia để tuyển sinh, các trường ĐH, CĐ tuỳ thuộc đặc thù của trường mình có thể bổ sung thêm các hình thức kiểm tra năng lực khác.
Tuy nhiên, vẫn còn không ít băn khoăn của cả các nhà quản lý, giáo viên và học sinh. Có thể kể đến những băn khoăn như: Các vấn đề tổ chức phòng thi, lấy số báo danh như thế nào cho hợp lý? Rồi việc cấp thẻ dự thi thế nào? Thí sinh tự do đăng ký và dự thi ở đâu? Các quy định trong dự thảo còn khá “cứng” về các ban tuyển sinh; dự thảo quy chế tuyển sinh đại học, thời gian để xét tuyển 20 ngày là ngắn, sợ rằng các trường làm không kịp. Việc 1 phiếu đăng ký 4 ngành học khác nhau trong 1 trường thì dễ tạo ra thí sinh ảo, gây khó khăn trong tuyển sinh. Chương trình học sẽ kết thúc vào tháng 5, trong khi đầu tháng 7, kỳ thi THPT mới diễn ra. Khoảng thời gian hơn 1 tháng để cho thí sinh tự do ôn luyện là quá dài, không hợp lý; các trường đang đề xuất Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép tổ chức ôn luyện kiến thức cho thí sinh trước thời gian kỳ thi diễn ra…
Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo có ý định gộp cả phần hướng dẫn thực hiện vào quy chế thi. Nhiều chuyên gia giáo dục cho rằng, quy chế thi là văn bản có thời gian sử dụng lâu dài; để tránh những thay đổi không cần thiết, ảnh hưởng đến tâm lý học sinh và xã hội nên viết ngắn gọn, đủ ý. Việc cụ thể hóa cho từng mục nên soạn thảo hướng dẫn thực hiện riêng. Sau khi quy chế được ban hành, các thí sinh chỉ có hơn một tháng để hoàn tất và nộp hồ sơ đăng ký dự kỳ thi này. Vấn đề đó đang làm cho cả học sinh và giáo viên canh cánh nỗi lo về đăng ký thông tin, chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho kỳ thi quan trọng này.
Đây là lần đầu tổ chức một kỳ thi có hai mục đích với sự kỳ vọng lớn của cả xã hội, những vướng mắc trong quá trình hướng dẫn, thực hiện là điều không thể tránh khỏi. Việc giải tỏa những băn khoăn, lo lắng của thầy và trò cũng như toàn xã hội, để thầy và trò biết định hướng giảng dạy theo yêu cầu đổi mới thi cử tại thời điểm này là hết sức quan trọng. Thiết nghĩ, bên cạnh việc tiếp thu ý kiến để điều chỉnh, bổ sung vào quy chế, ngành Giáo dục và Đào tạo cần xây dựng thêm các kênh thông tin, giám sát, phản biện kịp thời, giúp cho học sinh có một kỳ thi thật thanh thản, để kỳ thi THPT Quốc gia năm nay và những năm tiếp theo không còn là nỗi lo về tâm lý đối với học sinh, giáo viên và toàn xã hội.
Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã hoàn thành bản dự thảo quy chế thi THPT Quốc gia năm 2015 (được công bố ngày 18/12/2014) để trưng cầu ý kiến rộng rãi của các cơ sở giáo dục, các nhà nghiên cứu và toàn xã hội. Dự kiến Quy chế thi THPT Quốc gia sẽ được công bố trong khoảng 10 ngày đầu tháng 2 năm 2015. Quy chế thi sẽ được giữ ổn định đến khi lớp học sinh học theo chương trình sách giáo khoa mới thi tốt nghiệp THPT. Bộ sẽ tiếp thu ý kiến đóng góp của các cơ sở giáo dục, các chuyên gia trong ngành và toàn xã hội, có thể Kỳ thi năm nay vẫn duy trì thang điểm 10.
.jpg?width=300&height=-&type=resize)
