Phải thay đổi cách dạy, cách học để thích nghi phương án thi mới?

Năm học mới đã thực sự diễn ra trong khi phương án thi, xét tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ 2017 với nhiều điều chỉnh đang trong trạng thái "dự thảo" và chưa có quyết định cuối cùng. Điều các học sinh, đặc biệt là học sinh khối 12 và nhà trường băn khoăn là sẽ phải thay đổi cách dạy, học, ôn tập như thế nào?  

Theo Dự thảo phương án thi, xét tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ 2017, Kỳ thi THPT quốc gia 2017 sẽ áp dụng hình thức làm 5 bài thi: Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ, bài thi tổ hợp môn KHTN và bài thi tổ hợp môn KHXH. Trong số đó, ngoại trừ Ngữ văn, các bài thi còn lại đều thi theo hình thức trắc nghiệm. Trước băn khoăn về cách dạy cách học để đáp ứng phương án thi mới của học sinh, giáo viên, Bộ GD-ĐT đã đưa ra những giải đáp. Bộ GD-ĐT ngày 12-9 khẳng định: Hình thức câu hỏi trắc nghiệm khách quan (TNKQ) hay tự luận không ảnh hưởng gì đến cách dạy và cách học. Bộ GD-ĐT cho biết: Điểm khác biệt duy nhất giữa hình thức thi tự luận và trắc nghiệm khách quan (TNKQ) là thí sinh phải trình bày lời giải (đối với câu hỏi tự luận) hay không phải trình bày lời giải.

Dù câu hỏi theo hình thức nào thì học sinh cũng phải nắm vững kiến thức, kỹ năng thì mới "tìm" rồi "chọn" được đáp án đúng một cách nhanh nhất, chắc chắn nhất.

Về những nội dung trong sách giáo khoa để đáp ứng việc thi theo hình thức mới, Bộ GD-ĐT cho biết: “Không có sách giáo khoa nào biên soạn riêng cho thi tự luận hay cho thi TNKQ”. Dù là thi theo hình thức tự luận hay TNKQ thì học sinh vẫn cần phải nắm vững và sử dụng cùng một kiến thức, kỹ năng theo chuẩn kiến thức, kỹ năng trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành, thể hiện trong sách giáo khoa để trả lời câu hỏi.

Riêng về cấu trúc bài thi TNKQ có thay đổi so với các năm trước đối với các bài Toán, KHTN, KHXH nhưng hình thức câu hỏi TNKQ và phương án trả lời sẽ không thay đổi so với trước đây. Vì vậy, sẽ không gây khó khăn gì cho thí sinh khi làm bài thi TNKQ. Về cơ bản mẫu Phiếu trả lời trắc nghiệm của các môn thi độc lập sẽ giữ như năm 2015, 2016. Phiếu trả lời trắc nghiệm của các bài thi Khoa học tự nhiên và bài thi Khoa học xã hội sẽ bố trí phù hợp với yêu cầu thi các môn thành phần. Việc chấm thi bằng máy sẽ thực hiện tương tự như những năm trước: bài thi của thí sinh với mã đề thi xác định sẽ được quét vào máy tính, phần mềm chấm sẽ nhận dạng phương án trả lời của thí sinh, đối chiếu với đáp án để quy điểm.

Tại tọa đàm “Phương án tuyển sinh THPT Quốc gia năm 2017” do Cổng thông tin Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, Truyền hình Quốc hội tổ chức ngay trước thời điểm phương án dự thảo được công bố, bà Nguyễn Thị Thu Anh, Hiệu trường THCS và THPT Nguyễn Tất Thành (Đại học Sư phạm Hà Nội) cho biết đến nay, cũng như những trường khác, trường vẫn đang chờ quyết định chính thức từ Bộ GD-ĐT về cách thức tổ chức Kỳ thi THPT quốc gia năm 2017.

Mặc dù Bộ GD-ĐT cho rằng việc thay đổi theo phương án dự thảo không ảnh hưởng đến cách dạy và học nhưng ý kiến từ phía các trường THPT cho rằng nếu phương án này chính thức áp dụng thì ngay lập tức tất cả phải thay đổi.

"Khi có quyết định chính thức thì nhà trường chắc chắn sẽ chủ động lập kế hoạch để triển khai các hoạt động dạy, học, không chỉ học sinh khối 12 mà với tất cả các lớp" - Bà Thu Anh nói.

Theo bà Nguyễn Thị Thu Anh, điều khiến các trường lo lắng hiện nay là chương trình sách giáo khoa tương đối nặng về kiến thức và như vậy cần sự hướng dẫn cụ thể. "Chúng tôi nghĩ Bộ GD-ĐT chắc chắn sẽ có hướng dẫn cụ thể hơn về môn thi và cũng mong chờ Bộ GD-ĐT công bố đề thi minh họa. Khi đó, những lo lắng về dạng bài thi sẽ bớt đi và học sinh cũng sẽ chủ động hơn trong học tập và ôn luyện".

"Việc có thích ứng được hay không còn phụ thuộc vào nội dung câu hỏi và cách đánh giá. Nếu như là năm bắt đầu thì Bộ GD-ĐT cũng phải quan tâm thời gian để cho học sinh làm quen, vì với học sinh lớp 12 thì các em đã phải học Toán, Lý, Hóa từ lớp 10 (ba năm qua các em đã định hướng theo cách thi như trước); năm nay thay đổi thì buộc các em phải thích nghi, trong khi khoảng thời gian tương đối ngắn. Nữ Hiệu trưởng bày tỏ: "Tôi nghĩ Bộ GD-ĐT cũng sẽ hiểu thời gian ngắn như vậy thì yêu cầu trong đề thi như thế nào để phù hợp".